استیل ضد زنگ، آلیاژی بی همتا در صنعت ۲ | گروه صبا تولید و تامین لوله و پروفیل صنعتی

رده های استیل ضد زنگ

امروزه صدها رده ی مختلف از استیل ضد زنگ در بازار موجود است. انتخاب درست ترین گزینه برای مصرف، بستگی به خواص و ویژگی مدنظر مصرف کننده آن دارد.

سیستم (AISI) (انیستیتو آهن و استیل آمریکا) هنوز هم در صنایع برای نام گذاری انواع استیل ضد زنگ استفاده می شود. این سیستم از اعداد ۳ رقمی که با ۲ ، ۳ ، ۴ شروع می شوند ، استفاده می کند.

سری ۲۰۰ :

این سری برای نام گذاری رده ی آستینی که حاوی منگنز است ، استفاده می شود. نیکل بسیار کمی ( کمتر از ۵ درصد) در این استیل کروم منگنزی وجود دارد.

سری ۲۰۰ کاربرد دارد در:

ماشین لباسشویی

کارد و چنگال

تجهیزات خوراکی و نوشیدنی

صنایع خودروسازی

تجهیزات خانگی و …

سری ۳۰۰:

این سری برای نام گذاری رده ی آستینی با کربن ، نیکل و مولیبدن به عنوان عناصر آلیاژی استفاده می شود. مقدار بیشتری از مولیبدن ، مقاومت در برابر زنگ زدگی را در محیط های اسیدی افزایش می دهد در حالی که نیکل قابلیت شکل پذیری آن را بهتر می کند.

AISI 304,316 رده های معمول تری در این سری هستند.  AISI 304 در صنعت با نام ۸/۱۸ شناخته می شود چرا که حاوی ۱۸% کروم و ۸% نیکل است.

سری ۳۰۰ کاربرد دارد در:

صنایع تولید کننده خوراکی و نوشیدنی

صنایع خودرو سازی

سازه های مقاوم

ابزار پزشکی

جواهرات و …

سری ۴۰۰:

آلیاژهای فریتی و مارتنزیتی از این سری از استیل ضد زنگ تشکیل می شوند. امکان انجام عملیات حرارتی برای این سری وجود دارد. ترکیب خوبی از قدرت و مقاومت در برابر فرسایش ارائه می دهد اما مقاومت آن در برابر زنگ زدگی کمتر از سری ۳۰۰ است.

سری ۴۰۰ کاربرد دارد در:

ابزار کشاورزی

ساخت توربین های گازی و …

گرید SAE

سیستم شماره گذاری SAE از یک حرف به علاوه ی ۵ عدد UNS برای نام گذاری انواع استیل ضد زنگ استفاده می کند. در سیستم SAE رده ی معمول AISI 304 را S30400 مینامند. اغلب رده ها یک اسم در این سیستم شماره گذاری دارند اما اخیرا رده های جدید توسط صاحبانشان نامگذاری می شوند و نامی در سیستم SAE نداشته باشند.

خواص فنی استیل ضد زنگ

استحکام تسلیم:

بسته به نوع رده ، استیل ضد زنگ ممکن است استکام بالا و افزایش طول کم یا استحکام کم و افزایش طول بالا داشته باشد. استحکام تسلیم ورق استیل ضد زنگ به قدری بالا است که قابل مقایسه با ورق سیاه است.

استحکام در دمای بالا:

در دمای بالا، استیل ضد زنگ در مقایسه با فولاد کربنی عملکرد بسیار بهتری دارد و به خاطر ضریب حفظ استحکام خوبی که دارد، در دمای بالای ۵۰۰ درجه سانتی گراد مقاومت بهتری نشان می دهد. در دماهای بالاتر از ۳۰۰ درجه سانتی گراد استحکام بهتری به نسبت فولاد کربنی دارند.

مقاومت کششی:

مقاومت کششی لوله استیل و یا پروفیل استیل بسیار بهتر از موادی چون آلومینیوم ، برنج و فولاد کم کربن است. بهترین مقاومت کششی در رده ی سخت شده و مارتنزیتی دیده می شود. این رده ها استحکام کششی دوبرابر در مقایسه با رده های ۳۰۴ و ۳۱۶ دارند. استیل دوبلکس ، به طور خاص ، استحکام و قابلیت چکش خواری بالایی دارند.

مقاومت برودتی:

اکثر رده های استیل ضد زنگ در طیف وسیعی از دماها، عملکرد خوبی از خود نشان می دهند. استیل ضد زنگ آستنیتی، سختی و مقاومت کششی بالایی در دما زیر صفر دارد که این کاربرد آنها را به طور قابل ملاحظه ای گسترش می دهد و آن ها را تبدیل به گزینه ی مناسبی برای ساخت سازه های مدرن می کند. از طرف دیگر، رده های فریتی ، مارتنزیتی، و سخت شده در دما پایین به خوبی عمل نمی کنند، چرا که سختی آنها با کاهش دما افت می کند.

قابلیت چکش خواری:

چکش خواری استیل ضد زنگ در رده های مختلف می تواند کاملا متفاوت باشد. برخی از رده ها خاصیت شکل پذیری خوبی دارند که برای انجام عملیات کشش گزینه ی مناسبی هستند.

نرخ سخت شوندگی:

این ویژگی به توانایی فلز در افزایش استحکام و قدرتش طی فرآیند نورد سرد بر می گردد. برای رسیدن به استحکام مورد نظر میتوان استیل ضد زنگ را حرارت داد یا سردکاری روی آنها انجام داد. این به این معنا است که یک رده از استیل ضد زنگ با تغییر استحکامش میتواند در زمینه های متفاوتی کاربرد داشته باشد. برای مثال با انجام عملیات سرد کاری و یا آنیل میتوان از یک رده خاص، هم در ساخت فنر و هم در ساخت مفتول استفاده کرد.

رسانایی الکتریکی و مغناطیس:

مثل همه ی فلز ها، استیل ضد زنگ هم رسانای الکتریکی است. اما این توانایی در آنها بسیار کم است. برای ایجاد ایمنی و محافظت از ابزار های الکتریکی که در معرض خوردگی و رطوبت قرار دارند، از پوشش هایی از جنس استیل ضد زنگ استفاده می شود. تمام سری های استیل ضد زنگ دارای خاصیت مغناطیسی هستند به جز سری آستینی که با نورد سرد خاصیت مغناطیسی را می توان در آن ها القا کرد.

خواص شیمیایی استیل ضد زنگ:

این خواص شیمیایی ویژه ی استیل ضد زنگ است که آن را به ماده ای خاص و منحصر به فرد تبدیل کرده است.

1. مقاومت اکسایش بالا: این ویژگی خاص از استیل ضد زنگ آن را مناسب ساخت بسیاری از ابزارهای صنعتی کرده است. کروم درون این آلیاژ باعث می شود در مقابل اکسایش مقاوم خوبی داشته باشد. در برخی رده ها درصد کروم میتواند بالاتر از ۲۶% هم باشد. سایر فلزها با روکش و یا رنگ ضد زنگ در برابر زنگ زدگی مقاوم می شوند که با از بین رفتن این لایه فرآیند اکسایش دوباره بر روی سطح فلز شروع می شود. در مورد استیل ضد زنگ، حذف پوشش طبیعی اکسید کروم به دلیل آسیب های سطحی، با تشکیل یک پوشش جدید روی سطح ، از زنگ زدگی جلوگیری می کند.
2. زیست خنثی: استیل ضد زنگ ذاتا بی اثر است که این ویژگی آن را مناسب ساخت ابزار پزشکی و آشپزخانه  کرده است.
3. مقاومت دربرابر اسید نکلیویک (acids, bases) و مواد آلی: استیل ضدزنگ در مقابل بسیاری از ترکیبات مقاوم است. مقاومت اسیدی در رده های مختلف متفاوت است. برخی رده ها در غلظت های بالای اسید و برخی دیگر در غلظت های پایین مقاوم هستند. که این ویژگی، استیل ضدزنگ را گزینه مناسبی برای استفاده در صنایع شیمیایی برای انبار کردن، جابه جایی و فرآیند های دیگر می کند. استیل ضد زنگ همچنین در برابر رطوبت ، نمک ، گوگرد، دی اکسید کربن، ترکیبات کلورید مقاوم است و این کمک می کند در شرایط محیطی سخت برای مدت طولانی تری به نسبت سایر فلز ها دوام بیاورد.

بخش اول

بخش دوم

بخش سوم