پروفیل سبک یا پروفیل مبلی پرمصرف‌ترین و پرکاربرد‌ترین نوع پروفیل فولادی است. برای ساخت این پروفیل از ورق روغنی با ضخامت 0.4 تا 1.5 میلی‌متر استفاده می‌شود. به واسطه‌ی ضخامت کم این ورق، پروفیل مبلی هم به نسبت وزن کمی دارد و به همین خاطر هم در صنعت با نام پروفیل سبک شناخته می‌شود. زمینه‌های مصرف آن بسیار متنوع و گسترده بوده و با توجه به وزن، شیوه ساخت و کاربرد دارای تقسیم‌بندی‌های بسیار متفاوت و متنوعی می‌باشد. به لطف خواص فیزیکی و مکانیکی مناسب آن، محصول نهایی تولید شده کاملا مطابق با طراحی اولیه است. به همین خاطر این مقطع فولادی گزینه‌ی مناسبی برای قطعه‌سازی است. کاربرد متنوع و گسترده‌ی آن باعث شده قیمت پروفیل سبک و عوامل موثر بر آن برای تولیدکنندگان و به تبع آن مصرف‌کنندگان اهمیت زیادی داشته باشد. درادامه در مورد عوامل موثر بر قیمت پروفیل سبک و شکل اثرگذاری آن‌ها بیشتر توضیح خواهیم داد.
فاکتورهای اثرگذار بر قیمت پروفیل سبک
درواقع این وزن پروفیل در هر شاخه است که قیمت آن را تعیین می‌کند. تمامی مقاطع فولادی به شکل شاخه‌ای به فروش می‌رسند و قیمت آن‌ها عموما براساس وزن هر شاخه اعلام می‌شود. هرچه ابعاد پروفیل کوچکتر، ضخامت ورق، وزن شاخه و در پایان قیمت آن نیز کمتر خواهد بود.
نوع پروفیل نیز می‌تواند تاحدی تعیین‌کننده‌ی قیمت نهایی باشد. بعضی پروفیل‌ها ابعاد و اندازه‌هایی خاص دارند که به طور معمول در کارخانه‌ها تولید نمی‌شود. یا با کشش می‌توان آن‌ها را تولید کرد یا در تناژ بالا به شکل سفارشی تولید نمود. در هر دو صورت با نمونه‌های ساده و معمول اختلاف قیمت خواهد داشت. گاهی این مقاطع سایز و ابعاد معمولی دارند اما سایز کوچک و ضخامت کم آن‌ها باعث می‌شود تولید حساسیت بیشتری داشته باشد که طبیعتا ارزش افزوده‌ی بیشتری هم ایجاد خواهد کرد.
یکی دیگر از مهم‌ترین فاکتورها مربوط به ویژگی‌های خود پروفیل است که در ادامه در مورد خود این ویژگی‌ها هم به شکل جداگانه توضیح خواهیم داد. خواصی چون فرآیندپذیری و کیفیت سطحی که مستقیما تعیین کننده‌ی کیفیت و به دنبال آن قیمت پروفیل سبک خواهد بود. عوامل دیگری نیز چون نرخ ارز، قیمت جهانی و میزان عرضه‌و‌تقاضا وجود دارد که نه فقط قیمت پروفیل سبک بلکه تمام بازار را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
علاوه بر این‌ها قیمت پروفیل سبک می‌تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی، پیش از تولید و طی فرآیند تولید و یا حتی بعد از آن به طور روزانه دچار نوسان شود.
علت نوسان قیمت پروفیل سبک پیش از تولید
نوسانات قیمت مواد اولیه به علاوه‌ی هزینه‌های حمل آن می‌تواند قیمت تولید پروفیل را دچار تغییرات کند. باتوجه به این که 90% قیمت پروفیل مربوط به ورق آن می‌باشد حین فرآیند تولید نوسانات قیمت ورق می‌تواند به‌شدت قیمت پروفیل را هم تحت تاثیر قراردهد. قیمت ورق روغنی به طور کلی به خاطر فرآیند تولید هزینه‌بری که دارد به نسبت زیاد است و همان‌طور که گفتیم بر افزایش قیمت پروفیل مبلی هم تاثیر قابل توجهی دارد.
علت نوسان قیمت پروفیل سبک طی فرآیند تولید
هزینه حمل و جابجایی مواد در هر مرحله برای انتقال به کارخانه دیگر و طی کردن مرحله بعد بسته به بعد مسافت و تعداد دفعات جا‌به‌جایی می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر قیمت نهایی داشته باشد. نوع دستگاه‌های تولیدی و هزینه‌ی تعمیر و نگه‌داری از آن‌ها از جمله عواملی هستند که حین فرآیند تولید می‌توانند قیمت‌ها را دچار تغییرات و نوسان کنند.
علت نوسان قیمت پروفیل سبک پس از تولید
علاوه‌بر این‌ها عوامل دیگری چون هزینه‌ی حمل پروفیل تولیدی به کارگاه برای ساخت محصول یا انجام انواع فرآیندهای تخصصی چون خمکاری پروفیل، برشکاری یا آبکاری آن می‌تواند باعث افزایش قیمت بعد از فرآیند تولید بشود. بعد از تولید بسته به نیاز مصرف‌کننده نیز فرآیندهایی چون خم، کشش و … بر روی پروفیل سبک انجام می‌شود که مستقیما بر قیمت تمام شده هر شاخه اثرگذار است.
ویژگی‌های پروفیل مبلی
پروفیل سبک جز معدود انواع مقاطع فولادی است که تقریبا تمام خواص و ویژگی‌های آن برای تولید انواع محصولات تجاری و صنعتی مناسب است. بین تمام این ویژگی‌ها شاید یک یا دو مورد نامطلوب وجود داشته باشد که آن‌ها نیز به لطف سایر ویژگی‌های مناسب این مقاطع و انواع فرآیندهای ثانویه قابل اصلاح است.
قابلیت جوشکاری
قابلیت جوشکاریجوشکاری بهترین و مقاومت‌ترین روش برای ایجاد اتصال بین قطعات فولادی است. در مورد پروفیل سبک به ویژه ضخامت‌های کم آن اما محدودیت‌هایی وجود دارد که باعث می‌شود همه‌ی روش‌های جوشکاری کاربردی نباشد. حرارت زیاد بعضی از جوش‌ها چون جوش برق باعث می‌شود بدنه‌ی کم ضخامت پروفیل سبک به طور کی ذوب بشود.
در صنعت از انواع روش‌های جوشکاری چون جوش برق، جوش co2 ، جوش آرگون و جوش برنج برای این منظور استفاده می‌شود.
فرم‌پذیری خوب
پروفیل سبک بسیار فرم‌پذیر یا به عبارت بهتر فرآیندپذیر است. این مقاطع در کارخانه به ساده‌ترین شکل ممکن ساخته می‌شوند تا تولیدکنندگان بتوانند در زمینه‌های گوناگونی از آن‌ها استفاده کنند. به لطف فرم‌پذیری خوب پروفیل سبک به‌راحتی و به کمک انواع فرآیندها می‌توان اشکال پیچیده و درعین حال دقیق مدنظر هر تولیدکننده را ایجاد کرد. باید به این نکته توجه داشت که میزان فرآیندپذیری پروفیل سبک بستگی به ورق آن دارد. هرچه ورق روغنی مصرفی نرم‌تر باشد، به تبع آن پروفیل سبک هم فرم‌پذیری مطلوب‌تری خواهد داشت.
کیفیت سطحی بالا
برای تولید پروفیل سبک از ورق روغنی استفاده می‌شود. طی نورد سرد خواص خوبی در ورق به وجود می‌آید که پروفیل هم به‌عنوان محصول تولیدی از این ورق از تمامی آن‌ها بهره‌مند است. یکی از مهم‌ترین این خواص کیفیت سطحی است. کیفیت سطحی بالا ورق باعث می‌شود پروفیل سبک سطح براق و زیبایی داشته باشد که در حد استانداردی زبر است. میزان زبری سطح بسیار مهم است چرا که تعیین کننده‌ی کیفیت آبکاری نیز خواهد بود. زبری اکر خیلی زیاد باشد سطح آبکاری صاف و باکیفیت نخواهد بود یا درمقابل اگر خیلی کم باشد، نمی‌تواند لایه آبکاری را بر روی سطح خود نگه دارد.
دقت ابعادی بالا
درست مثل کیفیت سطحی خوب، دقت ابعادی بالا هم جزء اصلی‌ترین ویژگی‌های ورق روغنی است که به‌تبع آن پروفیل مبلی نیز از آن بهره‌مند است. ضخامت‌های دقیق ورق روغنی این امکان را به تولیدکننده می‌دهد که به کمک دستگاه‌های تولید باکیفیت بتواند مقاطعی با دقت ابعادی 0.02 میلی‌متر تولید کنند. باتوجه به کاربرد پروفیل سبک در قطعه سازی این ویژگی بسیار بااهمیت و تعیین‌کننده است.
ضخامت و وزن کم
طبق استانداردهای تولید، ضخامت ورق روغنی می‌تواند چیزی در حدود 0.4 تا 1.5 میلی‌متر باشد. این مقدار در مقایسه با ضخامت ورق سیاه بسیار کم است. به واسطه‌ی همین ضخامت کم، معمولا پروفیل‌های سبک ابعاد کوچک‌تری دارند تا بدنه آن‌ها توان تحمل نیروی وارده را داشته باشد. ابعاد نسبتا کوچک درکنار ضخامت کم باعث می‌شود هر شاخه 6 متری از آن به نسبت وزن کمی داشته باشد. که این وزن کم تاثیر مثبتی، هم بر قیمت و هم کاربرد آن دارد.
موارد مصرف پروفیل سبک
امروزه پروفیل سبک جزء متداول‌ترین مصالح ساخت‌و‌ساز است در صورتی که اولین‌بار کاملا به شکل آزمایشی در این زمینه از آن استفاده شد. مقاومت بالا و وزن کم آن که به کاهش وزن کلی سازه کمک می‌کند، باعث شد کم‌کم پروفیل سبک به یکی از اصلی‌ترین مصالح در ساختمان‌سازی تبدیل شود. دقت ابعادی خوب، طول عمر بالا، قطر و ضخامت دقیق و متنوع، آن را مناسب ساخت انواع درب و پنجره می‌کند.
موارد مصرف پروفیل مبلی تنها به ساخت‌و‌ساز محدود نمی‌شود و بسیار متنوع‌تر و گسترده‌تر است. به خاطر ظرافت، مقاومت و سطح زیبا و براقی که دارد گزینه‌ی مناسبی برای ساخت انواع مبلمان، میز و صندلی است. شکل استفاده از پروفیل سبک برای ساخت مبلمان بستگی به طراحی آن دارد. گاهی تنها برای ساخت بدنه از این مقاطع استفاده می‌شود گاهی اما کل ساختار مبلمان از جنس پروفیل‌های فولادی است و تنها برای بخش نشیمن و پشتی از تشکچه استفاده می‌کنند.
پروفیل سبک همچنین به واسطه‌ی دقت ابعادی بالایی که دارد گزینه‌ی مناسب قطعه‌سازی برای خودرو و موتور سیکلت است. برای ساخت بدنه‌ی دوچرخه نیز از انواع پروفیل‌ها با انواع اشکال و جنس‌ها استفاده می‌شود که شاید بتوان گفت یکی از بهترین آن‌ها پروفیل مبلی است.
لوله و پروفیل مبلی, مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 24 آبان 1402
