امروزه پروفیل‌ها دارای کاربردهای زیادی در صنایع مختلف مانند ساختمان سازی، راه سازی، ساخت درب و پنجره و … هستند. همچنین پروفیل‌ها انواع و اقسام مختلفی دارند که به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. این تقسیم‌بندی‌ها بر اساس ویژگی‌های مختلف آن‌ها مانند وزن، روش تولید، کاربرد و نوع است. پروفیل سبک و سنگین جزء همین دسته‌بندی‌ها به شمار می‌رود که هر کدام از آن‌ها نیز به لطف ویژگی‌های مختلف، کاربردهای متفاوتی را دارند. در مقاله پروفیل چیست؟ می‌توانید بیشتر با انواع این محصول آشنا شوید. در این مقاله قصد داریم تا شما را با ویژگی‌ها و تفاوت‌های میان این دو پروفیل آشنا کنیم.
فهرست مطالب
تفاوت پروفیل سنگین و سبک در چیست؟
پروفیل سبک با اسم قوطی مبلی هم در صنعت شناخته می‌شود که برای ساخت آن‌ها از ورق روغنی یا ورق نورد سرد استفاده می‌شود. ساخت پروفیل سبک، طبق استانداردهای بین المللی din 2394 و EN 10219-29 انجام می‌شود. ورق‌های روغنی که برای ساخت پروفیل سبک استفاده می‌شود، ضخامتی برابر با 1.5 میلی‌متر یا کمتر از آن دارند. قیمت پروفیل نیز بر اساس وزن و ابعاد آن‌ها مشخص می‌شود که البته موارد دیگری مانند عرضه و تقاضا یا قیمت دلار نیز می‌تواند بر نوسان قیمت پروفیل سبک تاثیرگذار باشد.
پروفیل‌های سنگین به دو دسته ساختمانی و صنعتی تقسیم می‌شوند که و همان‌طور که از اسم آن‌ها نیز مشخص است، هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. سطح مقطع این پروفیل‌ها به صورت مستطیلی، مربع، مثلث یا سایر اشکال پیچیده و ترکیبی است. از نظر ابعاد نیز دارای تنوع زیادی هستند. برای ساخت این نوع پروفیل‌ها بر خلاف پروفیل سبک، از ورق نورد گرم یا سیاه استفاده می‌شود که طبق استاندارد تولید، ضخامت آن‌ها از 1.5 میلی‌متر به بالا است و نوع فولاد آن نیز ST52 و ST37 می‌باشد.
قیمت پروفیل سنگین هم رابطه مستقیمی با وزن و ابعاد آن‌ها دارد که البته نه تنها در بحث پروفیل، بلکه در کل بازار آهن آلات، این موارد (وزن و ابعاد) بر روی قیمت تاثیرگذار است.
روش تولید
پایه‌ی فرآیند تولید مقاطع سبک و سنگین تقریباً مشابه است. چیزی که در تولید باعث ایجاد تفاوت در این مقاطع می‌شود بیشتر مربوط به جزئیات است. برای مثال قوطی سبک که بیشتر کاربرد تزئینی دارد، از لحاظ کیفیت جوشکاری و درزجوش نیاز به دقت و حساسیت بیشتری دارد.
ورق استفاده شده برای تولید
اولین و اصلی‌ترین تفاوت میان پروفیل سبک و سنگین مربوط به ورقی که برای ساخت از آن استفاده می‌کنند، می‌شود. همان‌طور که بالاتر هم اشاره کردیم، برای ساخت پروفیل سبک از ورق روغنی و برای ساخت پروفیل سنگین، از ورق سیاه استفاده می‌شود.
ورق روغنی با استفاده از روش نورد سرد تولید شده و به بازار عرضه می‌گردد و به دلیل این که فرآیند تولید این ورق‌ها سریع‌تر و راحت‌تر است به وفور در بازار در دسترس هستند. از ویژگی‌های کاربردی این ورق می‌توان به سطح کیفی خوب آن اشاره کرد که باعث شده به مواد اولیه برای تولید ورق گالوانیزه، ورق رنگی، لوله مبلی، پروفیل مبلی و غیره تبدیل شود. از قابلیت‌های این نوع ورق می‌توان به قابلت کشش، خم، لعاب‌پذیری و استحکام بالای آن اشاره کرد.
البته تفاوت ورق‌ها در ساخت، فقط به نوع آن‌ها ختم نمی‌شود؛ بلکه مستقیماً بر وزن، قیمت و عملکرد تحت فرآیندهای تخصصی هم اثر می‌گذارد.
کاربردها
شاید بتوان گفت اصلی‌ترین تفاوت میان پروفیل سنگین و سبک در کاربرد آن‌ها است. پروفیل‌های سنگین به دلیل اینکه دارای استحکام و مقاومت زیادی هستند، عموماً برای تولید محصولات صنعتی به‌خصوص صنایع سنگین که نیاز به مقاومت زیاد دارند، استفاده می‌شوند.
کاربردهای پروفیل سبک اما عموماً برای صنایع سبک و حتی دکوراتیو است. مواردی چون ساخت مبلمان و انواع صندلی و حتی میز و استندهای تزئینی و فروشگاهی.
بررسی قیمت
موارد مختلفی بر روی قیمت مقاطع فولادی تاثیرگذار است. از بین تمامی این موارد می‌توان به وزن، ابعاد، قیمت دلار، عرضه و تقاضا، افزایش قیمت سوخت و مواردی از این دست اشاره کرد. این موارد بر روی قیمت پروفیل‌های سبک و سنگین هم تاثیرگذار است.
اما اگر بخواهیم جزئی‌تر در مورد قیمت این مقاطع و تاثیر نوع آن‌ها بر قیمت توضیح دهیم؛ ورق سیاه به عنوان مادۀ اولیۀ تولید به‌ازای هر کیلو، قیمت کمتری به نسبت ورق روغنی دارد اما نهایتاً قیمت پروفیل مبلی که از ورق روغنی تولید شده به‌ازای هر شاخه، کمتر از قیمت پروفیل ساختمانی است. علت این اختلاف قیمت عجیب را می‌توان در تفاوت ضخامت یا به عبارت دقیق‌تر تفاوت وزن این مقاطع جستجو کرد. ضخامت و در پی آن وزن بیشتر ورق سیاه باعث بالاتر رفتن قیمت این مقطع می‌شود.
کاربرد پروفیل سنگین در چه زمینه هایی است؟
در بخش تفاوت‌های میان مقاطع سبک و سنگین، گفته بودیم که پروفیل‌های سنگین به دلیل اینکه دارای مقاومت بالایی هستند، از آن‌ها در صنایع سنگین استفاده می‌شود. پروفیل‌های سنگین دارای خصوصیاتی مانند استحکام خمشی بالا، استحکام پیچشی بالا و همچنین قابلیت جوش پذیری بیشتری نسبت به پروفیل سبک هستند.
دقیقاً همین ویژگی‌های قوطی سنگین باعث می‌شود تا کاربردهای آن با قوطی سبک، کاملاً فرق داشته باشد. از مهم‌ترین کاربردهای پروفیل سنگین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در ساخت شاسی برای ماشین آلات سنگین
- سازه‌های دریایی
- صنعت راه سازی
- صنعت خودروسازی
- در ساخت ماشین آلات صنعتی
- و …
کاربرد پروفیل سبک در چه زمینه هایی است؟
درست است است که پروفیل سنگین دارای مقاومت و قابلیت جوش‌پذیری و مجموعه ویژگی‌های بهتری نسبت به قوطی سبک است ولی پروفیل سبک هم به دلیل مواردی مانند تنوع بالا در ابعاد، کیفیت عالی در سطح، قابلیت جوش‌پذیری بالا، قابلیت آبکاری، تنوع وزنی و … کاربرد زیادی در صنایع مختلف دارد.
مهم‌ترین کاربردهای پروفیل سبک عبارت است از:
- صنعت ساخت اسلحه
- صنعت مبلمان
- صنعت ساختمان
- صنعت خودروسازی
- صنعت کشاورزی
- صنعت دوچرخه سازی
- تولید تابلوهای تبلیغاتی
- و …
جمع بندی
اگرچه آلیاژ ورق مصرفی برای تولید پروفیل‌های سبک و سنگین کاملاً مشابه و یکسان است اما فرآیند تولید متفاوت آن‌ها باعث شده دو محصول کاملاً متفاوت از فولاد تولید شود که شاید بتوان گفت تنها نقطه اشتراکشان همین ترکیب آلیاژی مشابه است. پروفیل سبک و سنگین از لحاظ ساختار و ضخامت کاملاً با یکدیگر تفاوت دارند و همین تفاوت است که نوع استفاده آن‌ها در صنایع مختلف را مشخص می‌کند.
پروفیل آهن, لوله و پروفیل مبلی, مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 20 آبان 1402
