شمشیر سامورایی، کاتانا، یکی از نمادینترین سلاحهای تاریخ است. این شمشیرها برای قرنها توسط ساموراییها که طبقه جنگجویان ژاپنی بودند، استفاده میشدند. کاتاناها برای برشهای سریع و دقیق طراحی شده بودند و اغلب با مهارت و هنر بالایی ساخته میشدند. همانطور که در مقاله “ساخت شمشیر سامورایی” گفته شد، این شمشیر از فولاد با کیفیت بالا ساخته شده است که از دو قطعه فولادی با کیفیت بالا تشکیل شده است که با هم، جوش داده میشوند. یک قطعه فولادی نرم برای انعطافپذیری و قطعه دیگر فولادی سخت برای قدرت استفاده میشود. لبه کاتاناها به دقت تیز میشود تا به برشهای سریع و دقیق منجر شود. تیغهها معمولاً با استفاده از یک موم طبیعی به نام هامون پوشانده میشوند که از تیز ماندن لبهها محافظت میکند. کاتاناها معمولاً با یک نوار چرمی به نام تسوکا نگه داشته میشوند. تسوکا معمولاً با چوب یا عاج ساخته میشود و اغلب با تزئینات حکاکی شده یا نقاشی شده است.
کاتاناها معمولاً با یک غلاف چرمی به نام سابای نگهداری میشوند. سابای معمولاً با تزئینات حکاکی یا نقاشی شده است و اغلب با یک دستبند چرمی به نام کوگای بسته میشود. کاتاناها یک سلاح بسیار خطرناک هستند و میتوانند به راحتی به انسان آسیب برسانند. ساموراییها سالها آموزش دیده بودند تا از کاتاناهای خود با مهارت و دقت استفاده کنند. شمشیرهای سامورایی اغلب به عنوان نمادی از قدرت سامورایی استفاده میشدند. آنها اغلب در مراسم و تشریفات استفاده میشدند و همچنین میتوانستند به عنوان هدیهای ارزشمند ارائه شوند. این شمشیرها هنوز هم در ژاپن مورد احترام هستند و اغلب در موزهها و نمایشگاهها به نمایش گذاشته میشوند. آنها همچنین یک موضوع محبوب برای هنر و ادبیات هستند.
اما در اینجا میخواهیم پرده از چند راز مهم در رابطه با شمشیرهای سامورایی برداریم. رازهایی که احتمالاً افراد بسیار کمی در دنیا از آن باخبرند. پس در ادامه با صباپروفیل همراه باشید تا شما را با نگاهی جدید به سمت دنیای باشکوه ساموراییها ببریم.
فهرست مطالب
رازهای خارقالعاده از شمشیر سامورایی
راز اول: بستن شمشیر سامورایی در سمت راست
شمشیرهای سامورایی (کاتانا) معمولاً در سمت چپ بدن حمل میشدند تا در هنگام کشیدن سریعتر قابل دسترسی باشند.
چند دلیل وجود دارد که چرا شمشیر سامورایی باید در سمت چپ بدن قرار بگیرد:
- توانایی بهتر در استفاده از شمشیر: اکثر افراد راست دست هستند، بنابراین نگه داشتن شمشیر در دست چپ، استفاده راحتتر از آن را ممکن میکند.
- آسانتر بودن کشیدن شمشیر از غلاف در سمت چپ: با دست راست میتوان راحتتر شمشیر را از غلاف در سمت چپ بیرون کشید.
- امکان حمله و دفاع بهتر: وقتی شمشیر در سمت چپ است، دست راست برای حرکات دفاعی یا حملهور شدن آزادتر است.
- جلوگیری از برخورد شمشیر و غلاف در هنگام کشیدن آن: وقتی شمشیر در سمت راست است، هنگام کشیدن ممکن است با غلاف برخورد کند.
- رعایت سنت و فرهنگ سامورایی: ساموراییها شمشیر را سمت چپ میبستند که بخشی از فرهنگ آنها به شمار میرفت.
علاوه بر این، برخی از منابع تاریخی ادعا میکنند که قرار دادن شمشیر در سمت چپ بدن یک نماد فرهنگی بود. در ژاپن، سمت چپ معمولاً با شر و سمت راست معمولاً با خیر مرتبط است. قرار دادن شمشیر در سمت چپ بدن نشان میداد که ساموراییها آماده هستند تا برای خیر بجنگند.
البته، همیشه استثناهایی وجود داشت. برخی از ساموراییها شمشیر خود را در سمت راست بدن میبستند. این امر معمولاً در مورد ساموراییهایی بود که با دست چپ خود میجنگیدند یا در شرایط خاصی بودند که نیاز داشتند شمشیر خود را با دست چپ بیرون بکشند.
ساموراییها معتقد بودند با بستن شمشیر کاتانا در سمت چپ خود میتوانند بهتر جنگ را مدیریت کنند.
راز دوم: جفت شدن شمشیر سامورایی با شمشیر واکیزاشی
کاتاناها اغلب با یک شمشیر کوچکتر به نام واکیزاشی جفت میشدند. واکیزاشی میتواند برای اهداف روزمره مانند تمیز کردن یا طبخ استفاده شود، اما همچنین میتواند به عنوان سلاحی ثانویه در نبرد استفاده شود.
شمشیر واکیزاشی یکی از انواع شمشیرهای سنتی ژاپنی بوده که به طول حدود 60 سانتیمتر است و برای نبردهای نزدیک طراحی شده است. این شمشیر تیغه مستقیم و تکلبهای دارد و بسیار تیز و برنده است. غلاف چوبی یا لاکدار دارد و معمولاً بدون حفاظ دست است. سبکوزن، کوچک و قابل پنهان کردن است. این شمشیر به عنوان سلاح دفاع شخصی و محافظت از خود در مکانهای شلوغ مورد استفاده قرار میگرفته است.
دلایل مختلفی وجود داشت که جنگجویان سامورایی از شمشیر واکیزاشی در کنار شمشیر اصلی خود یعنی کاتانا استفاده میکردند. اولین دلیلی که وجود داشت کوچک بودن آن و قابلیت پنهان سازی آن بود به شکلی دشمنان نمیتوانستند از وجود آن به راحتی باخبر شوند و به همین دلیل برای حملات غافلگیرانه عالی بود. همچنین این شمشیر به عنوان سلاح پشتیبان در صورت شکستن یا گیر افتادن شمشیر اصلی مورد استفاده قرار میگرفت.
در بسیاری از جنگها فضا برای بیرون آوردن و جنگیدن با یک شمشیر بزرگ بسیار سخت و غیرقابل امکان بود و به همین دلیل وجود یک شمشیر کوچک میتوانست حافظ جان جنگجو باشد. به همین دلایل بود که جنگجویان سامورایی موظف بودند که از این شمشیر کوچک در کنار شمشیر اصلی خود استفاده کنند.
راز سوم: خودکشی ساموراییها در صورت از دست دادن شمشیر
کاتاناها اغلب به عنوان نمادی از افتخار و شرافت سامورایی استفاده میشدند. ساموراییها معتقد بودند که کاتاناهای خود را با زندگی خود میتوانند حفظ کنند و اگر کاتانا خود را از دست میدادند، باید خودکشی میکردند. شاید این موضوع که ساموراییهای قدیم با از دست دادن شمشیر خود، اقدام به خودکشی میکردند، برای ما قابل درک نباشد. اما باید تفکرات خودمان را با آن دوران تنظیم کنیم تا بتوانیم این موضوع را درک کنیم.
چند دلیل وجود دارد که چرا ساموراییها اگر شمشیر خود را از دست میدادند، ممکن بود مرتکب خودکشی (هاراکیری) شوند:
- شمشیر برای سامورایی نماد افتخار، وفاداری و شرافت بود. از دست دادن آن شرمآور تلقی میشد.
- بدون شمشیر، سامورایی احساس میکرد دیگر نمیتواند وظیفه خود را به عنوان یک جنگجو انجام دهد.
- ساموراییها اعتقاد داشتند بهتر است با خودکشی بمیرند تا اینکه دست دشمن بیفتند.
- خودکشی به جای تسلیم، راهی برای حفظ آبرو به حساب میآمد.
- کد بوشیدوی ساموراییها اجازه نمیداد آنها زنده و بدون شمشیر بمانند.
- خودکشی با شمشیر هم میتوانست یک مرگ شرافتمندانهتری باشد.
شمشیر برای سامورایی مظهر روح او بود، نگهداری از آن وظیفهای مقدس و جداییناپذیر از هستیاش؛ از دست دادن آن مرگی بدتر از مرگ بود که تنها راه فرار از آن، هاراکیری بود.
در بالا صحبت از کد بوشیدوی ساموراییها کردیم. این کد چه بود که ساموراییها اینقدر به آن اهمیت میدادند؟
کد بوشیدو یا راه بوشیدو، مجموعهای از ارزشها و اصول اخلاقی بود که ساموراییهای ژاپنی باید به آن پایبند میماندند. مهمترین ویژگیهای کد بوشیدو عبارت بودند از:
- وفاداری مطلق به ارباب یا فرمانده
- یادگیری مهارتهای رزمی و پیروی از راه بوشیدو
- رعایت اصول اخلاقی مانند صداقت، شجاعت، مهربانی، ساده زیستی
- حفظ آرامش و تمرکز ذهن در هنگام نبرد
- دفاع از ضعفا و مظلومان
- مرگ با افتخار در راه ارباب یا در نبرد
- جلوگیری از اسارت توسط دشمن
- پذیرش مرگ به جای تسلیم شدن
- حفظ افتخار و آبرو حتی به قیمت خودکشی (هاراکیری)
ریشهٔ واژه بوشیدو به تعالیم بودیسم بازمیگردد. ساموراییها تا آخرین قطره خون میبایست به این ارزشها وفادار میماندند و آنها را به اجرا درمیآوردند.
مقالات در گروه صبا | نویسنده : امید مرادی | بروزرسانی : 9 شهریور 1402