بیش از 5000 نوع ماده معدنی شناخته شده وجود دارد. تنها چند کانی بیشتر سنگ هایی را که می بینیم تشکیل می دهند: فلدسپاتها (feldspars)، آمفیبولها (amphiboles)، کوارتز (quartz)، الیوین (olivine)، گارنت (garnet)، میکا (micas)، کلسیت (calcite) و پیروکسنها (pyroxenes). ترکیبات احتمالی این مواد معدنی بیپایان است. سنگها نیز بر اساس نحوه تشکیل آنها متفاوت هستند. سنگهای آذرین از خنک شدن گدازه یا ماگما تشکیل میشوند. سنگهای رسوبی از دانههای فرسایش یافته سایر سنگها و مواد آلی ایجاد میشوند. سنگهای دگرگونی سومین طبقه بندی اصلی هستند. این سنگها به عنوان انواع دیگر سنگها شروع شدند اما با گرما و فشار زیاد تغییر کردند. در این مقاله، 30 نوع سنگ را با تصاویر و توضیحات مختصری فهرست میکنیم تا به شما در شناسایی آنها کمک کند.
1. سنگ آندزیت (Andesite)
سنگ آندزیت (Andesite) یک سنگ آذرین است که از گدازههای مافیک تشکیل شده است. این سنگ پس از بازالت، فراوانترین سنگ آتشفشانی در جهان است. آندزیتها عمدتاً از کانیهای فلدسپات پلاژیوکلاز، پیروکسن، و هورنبلند تشکیل شدهاند.
نام آندزیت از رشته کوه آند گرفته شده است، جایی که این نوع سنگ به وفور یافت میشود. آندزیتها در مناطق فرورانش، بهویژه در جایی که فرورانش از نوع پوسته اقیانوسی-قارهای باشد، یافت میشوند.
آندزیتها دارای خواص فیزیکی و شیمیایی متنوعی هستند. این سنگها معمولاً دارای رنگ خاکستری مایل به سیاه هستند، اما میتوانند رنگهای دیگری مانند قهوهای، قرمز، و سبز نیز داشته باشند. آندزیتها دارای بافت دانهای متوسط تا درشت هستند.
آندزیتها به دلیل مقاومت و دوام بالا، کاربردهای مختلفی دارند. این سنگها در ساخت و ساز، جادهسازی، و صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند.
در اینجا برخی از کاربردهای سنگ آندزیت آورده شده است:
- ساخت و ساز: آندزیتها در ساخت و ساز به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ نما، و سنگ فرش استفاده میشوند.
- جادهسازی: آندزیتها در جادهسازی به عنوان سنگ زیرسازی، سنگ آسفالت، و سنگ جدول استفاده میشوند.
- صنایع مختلف: آندزیتها در صنایع مختلف مانند صنعت ساختمان، صنعت سنگ، و صنعت معدن مورد استفاده قرار میگیرند.
آندزیتها سنگهای ارزشمندی هستند که کاربردهای مختلفی دارند. این سنگها به دلیل مقاومت و دوام بالا، انتخاب مناسبی برای کاربردهای مختلف هستند.
2. سنگ آنتراسیت (Anthracite)
سنگ آنتراسیت (Anthracite) یک نوع زغال سنگ است که بیشترین مقدار کربن را دارد. این سنگ به دلیل سختی بالا، شعله آبی و بدون دود، و گرمای زیاد شناخته شده است. آنتراسیت آخرین مرحله در فرآیند دگرگونش زغال سنگ است که از طریق مراحل زغال نارس، لیگنیت، و زغال بیتومینه به آنتراسیت تبدیل میشود. آنتراسیت معمولاً دارای رنگ سیاه زغالی است و دارای بافت دانهای ریز است. این سنگ دارای مقدار کمی مواد فرار است و به راحتی میسوزد.
آنتراسیت به دلیل انرژی بالایی که دارد، برای تولید برق و گرمایش استفاده میشود. این سنگ همچنین در ساخت و ساز، به عنوان سنگ ساختمانی و سنگ نما، استفاده میشود.
در اینجا برخی از کاربردهای سنگ آنتراسیت آورده شده است:
- تولید برق: آنتراسیت به دلیل انرژی بالایی که دارد، برای تولید برق استفاده میشود. این سنگ به عنوان سوخت در نیروگاههای حرارتی استفاده میشود.
- گرمایش: آنتراسیت به دلیل گرمای زیادی که تولید میکند، برای گرمایش استفاده میشود. این سنگ به عنوان سوخت در کورهها و بخاریها استفاده میشود.
- ساخت و ساز: آنتراسیت به دلیل مقاومت و دوام بالا، در ساخت و ساز استفاده میشود. این سنگ به عنوان سنگ ساختمانی و سنگ نما استفاده میشود.
آنتراسیت یک منبع انرژی ارزشمند است که کاربردهای مختلفی دارد. این سنگ به دلیل انرژی بالایی که دارد، انتخاب مناسبی برای تولید برق و گرمایش است.
3. سنگ بازالت (Basalt)
سنگ بازالت (Basalt) یک سنگ آذرین است که از گدازههای ماگمایی با درصد سیلیس پایین تشکیل شده است. این سنگ پس از گرانیت، فراوانترین سنگ آذرین در جهان است. بازالتها عمدتاً از کانیهای فلدسپات پلاژیوکلاز، پیروکسن، و هورنبلند تشکیل شدهاند. نام بازالت از کلمه ایتالیایی “basalto” گرفته شده است، که به معنای “سنگ پایه” است. بازالتها در مناطق آتشفشانی سراسر جهان یافت میشوند، اما بیشترین فراوانی را در مناطق اقیانوسی دارند.
بازالتها دارای خواص فیزیکی و شیمیایی متنوعی هستند. این سنگها معمولاً دارای رنگ سیاه هستند، اما میتوانند رنگهای دیگری مانند قهوهای، قرمز، و سبز نیز داشته باشند. بازالتها دارای بافت دانهای ریز تا درشت هستند. بازالتها به دلیل مقاومت و دوام بالا، کاربردهای مختلفی دارند. این سنگها در ساخت و ساز، جادهسازی، و صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند.
در اینجا برخی از کاربردهای سنگ بازالت آورده شده است:
- ساخت و ساز: بازالتها در ساخت و ساز به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ نما، و سنگ فرش استفاده میشوند.
- جادهسازی: بازالتها در جادهسازی به عنوان سنگ زیرسازی، سنگ آسفالت، و سنگ جدول استفاده میشوند.
- صنایع مختلف: بازالتها در صنایع مختلف مانند صنعت ساختمان، صنعت سنگ، و صنعت معدن مورد استفاده قرار میگیرند.
بازالتها سنگهای ارزشمندی هستند که کاربردهای مختلفی دارند. این سنگها به دلیل مقاومت و دوام بالا، انتخاب مناسبی برای کاربردهای مختلف هستند. در اینجا برخی از مزایای استفاده از سنگ بازالت آورده شده است:
- مقاومت و دوام بالا
- جذب آب کم
- تنوع رنگی
- قیمت مناسب
4. سنگ برچیا (Breccia)
سنگ برچیا (Breccia) یک سنگ رسوبی است که از قطعات سنگی گرد یا نامنظم تشکیل شده است. این قطعات سنگی معمولاً از سنگهای آذرین یا رسوبی دیگر هستند. سنگ برچیا معمولاً در نتیجه فرسایش سنگهای قدیمی تشکیل میشود. قطعات سنگی در اثر فرسایش از هم جدا میشوند و سپس توسط آب یا باد حمل میشوند. این قطعات سنگی سپس در یک مکان جدید رسوب میکنند و با یکدیگر به هم میچسبند.
سنگ برچیا میتواند در رنگهای مختلفی مانند سفید، خاکستری، قهوهای، و سیاه یافت شود. این سنگ دارای بافت دانهای درشت است. سنگ برچیا کاربردهای مختلفی دارد. این سنگ به عنوان سنگ تزئینی، سنگ ساختمانی، و سنگ فرش استفاده میشود.
در اینجا برخی از کاربردهای سنگ برچیا آورده شده است:
- سنگ تزئینی: سنگ برچیا به دلیل رنگها و بافتهای متنوعی که دارد، به عنوان سنگ تزئینی استفاده میشود. این سنگ در ساخت مجسمه، دکوری، و سایر وسایل تزئینی استفاده میشود.
- سنگ ساختمانی: سنگ برچیا به دلیل مقاومت و دوام بالا، به عنوان سنگ ساختمانی استفاده میشود. این سنگ در ساخت دیوار، کف، و سایر عناصر ساختمانی استفاده میشود.
- سنگ فرش: سنگ برچیا به دلیل بافت دانهای درشت، به عنوان سنگ فرش استفاده میشود. این سنگ در ساخت پیادهرو، محوطه، و سایر مناطق با بارگذاری زیاد استفاده میشود.
سنگ برچیا یک سنگ ارزشمند و کاربردی است که میتواند در کاربردهای مختلفی استفاده شود. این سنگ به دلیل مقاومت و دوام بالا، انتخاب مناسبی برای کاربردهای مختلف است.
5. سنگ چرت (Chert)
سنگ چرت (Chert) یک سنگ رسوبی است که از سیلیسیوم دیاکسید (SiO2) تشکیل شده است. چرت معمولاً یک سنگ سخت و شکننده است. چرت میتواند در رنگهای مختلفی مانند سفید، خاکستری، قهوهای، سیاه، و قرمز یافت شود. این سنگ دارای بافت دانهای ریز تا درشت است.
چرت به روشهای مختلفی تشکیل میشود. چرت شیمیایی از رسوب سیلیسیوم دیاکسید در آب دریا تشکیل میشود. چرت زیستشیمیایی از رسوب سیلیسیوم دیاکسید از فسیلهای موجودات زنده مانند جلبکها و رادیولارینها تشکیل میشود. چرت دیاgenetic از جایگزینی سیلیسیوم دیاکسید در سنگهای دیگر مانند سنگ آهک تشکیل میشود.
چرت کاربردهای مختلفی دارد. این سنگ به عنوان سنگ تزئینی، سنگ ساختمانی، و سنگ ابزار استفاده میشود. در اینجا برخی از کاربردهای سنگ چرت آورده شده است:
- سنگ تزئینی: چرت به دلیل رنگها و بافتهای متنوعی که دارد، به عنوان سنگ تزئینی استفاده میشود. این سنگ در ساخت مجسمه، دکوری، و سایر وسایل تزئینی استفاده میشود.
- سنگ ساختمانی: چرت به دلیل مقاومت و دوام بالا، به عنوان سنگ ساختمانی استفاده میشود. این سنگ در ساخت دیوار، کف، و سایر عناصر ساختمانی استفاده میشود.
- سنگ ابزار: چرت به دلیل سختی و استحکام بالا، به عنوان سنگ ابزار استفاده میشود. این سنگ در ساخت تیغههای ابزار، سنگهای آسیاب، و سایر وسایل ابزاری استفاده میشود.
چرت یک سنگ ارزشمند و کاربردی است که میتواند در کاربردهای مختلفی استفاده شود. این سنگ به دلیل مقاومت و دوام بالا، انتخاب مناسبی برای کاربردهای مختلف است.
6. سنگ داسیت (Dacite)
سنگ داسیت (Dacite) یک سنگ آذرین آتشفشانی است که از گدازههای ماگمایی با درصد سیلیکای متوسط تشکیل شده است. این سنگ از نظر ترکیبی بین آندزیت و ریولیت قرار دارد. داسیتها عمدتاً از کانیهای فلدسپات پلاژیوکلاز، بیوتیت، و پیروکسن تشکیل شدهاند. این سنگها میتوانند حاوی مقادیر کمی از کانیهای دیگر مانند کوارتز، کلسیت، و هورنبلند نیز باشند.
داسیتها معمولاً دارای رنگ خاکستری مایل به قرمز یا قهوهای هستند. این سنگها دارای بافت دانهای متوسط تا درشت هستند. داسیتها در مناطق آتشفشانی سراسر جهان یافت میشوند. این سنگها معمولاً در مناطق کوهستانی و در نزدیکی مناطق فرورانش یافت میشوند.
داسیتها کاربردهای مختلفی دارند. این سنگها در ساخت و ساز، جادهسازی، و صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. در اینجا برخی از کاربردهای سنگ داسیت آورده شده است:
- ساخت و ساز: داسیتها در ساخت و ساز به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ نما، و سنگ فرش استفاده میشوند.
- جادهسازی: داسیتها در جادهسازی به عنوان سنگ زیرسازی، سنگ آسفالت، و سنگ جدول استفاده میشوند.
- صنایع مختلف: داسیتها در صنایع مختلف مانند صنعت ساختمان، صنعت سنگ، و صنعت معدن مورد استفاده قرار میگیرند.
7. سنگ دیوریت (Diorite)
سنگ دیوریت (Diorite) یک سنگ آذرین نفوذی است که از کانیهای فلدسپات پلاژیوکلاز، بیوتیت، هورنبلند، و پیروکسن تشکیل شده است. این سنگ معمولاً دارای رنگ خاکستری مایل به سیاه یا سبز است. دیوریتها دارای بافت دانهای متوسط تا درشت هستند. دیوریتها در مناطق فرورانش، بهویژه در جایی که فرورانش از نوع پوسته اقیانوسی-قارهای باشد، یافت میشوند. این سنگها همچنین میتوانند در مناطق آتشفشانی نیز یافت شوند.
دیوریتها کاربردهای مختلفی دارند. این سنگها در ساخت و ساز، جادهسازی، و صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. در اینجا برخی از کاربردهای سنگ دیوریت آورده شده است:
- ساخت و ساز: دیوریتها در ساخت و ساز به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ نما، و سنگ فرش استفاده میشوند.
- جادهسازی: دیوریتها در جادهسازی به عنوان سنگ زیرسازی، سنگ آسفالت، و سنگ جدول استفاده میشوند.
- صنایع مختلف: دیوریتها در صنایع مختلف مانند صنعت ساختمان، صنعت سنگ، و صنعت معدن مورد استفاده قرار میگیرند.
دیوریتها سنگهای ارزشمندی هستند که کاربردهای مختلفی دارند. این سنگها به دلیل مقاومت و دوام بالا، انتخاب مناسبی برای کاربردهای مختلف هستند.
8. سنگ دولوستون (Dolostone)
سنگ دولومیت (Dolostone) یک سنگ رسوبی است که از کانی دولومیت (CaMg(CO3)2) تشکیل شده است. دولومیت دارای نرخ استوکیومتری در مقادیر نسبتاً مساوی منیزیم و کلسیم است. بیشتر سنگهای دولومیتی بر اثر فرایند جایگزینی منیزیم در سنگآهک یا آهک پیش از سنگشدگی تشکیل میشود. دولومیت میتواند در رنگهای مختلفی مانند سفید، خاکستری، قهوهای، و سیاه یافت شود. این سنگ دارای بافت دانهای ریز تا درشت است.
دولومیت کاربردهای مختلفی دارد. این سنگ به عنوان سنگ تزئینی، سنگ ساختمانی، و سنگ صنعتی استفاده میشود. در اینجا برخی از کاربردهای سنگ دولومیت آورده شده است:
- سنگ تزئینی: دولومیت به دلیل رنگها و بافتهای متنوعی که دارد، به عنوان سنگ تزئینی استفاده میشود. این سنگ در ساخت مجسمه، دکوری، و سایر وسایل تزئینی استفاده میشود.
- سنگ ساختمانی: دولومیت به دلیل مقاومت و دوام بالا، به عنوان سنگ ساختمانی استفاده میشود. این سنگ در ساخت دیوار، کف، و سایر عناصر ساختمانی استفاده میشود.
- سنگ صنعتی: دولومیت به دلیل ویژگیهای شیمیایی و فیزیکی خود، در صنایع مختلف مانند صنعت ساختمان، صنعت معدن، و صنعت شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد.
9. سنگ اکلوژیت (Eclogite)
سنگ اکلوژیت (Eclogite) یک سنگ دگرگونی بسیار سخت و متراکم است که از کانیهای پیروکسن و گارنت تشکیل شده است. این سنگ معمولاً دارای رنگهای سبز، قهوهای، یا سیاه است. اکلوژیت در دماها و فشارهای بسیار بالا تشکیل میشود. این سنگ معمولاً در مناطق فرورانش، جایی که پوسته اقیانوسی به زیر پوسته قارهای فرو میرود، یافت میشود.
اکلوژیت کاربردهای مختلفی دارد. این سنگ به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود. در اینجا برخی از ویژگیهای سنگ اکلوژیت آورده شده است:
- ترکیب شیمیایی: اکلوژیت عمدتاً از کانیهای پیروکسن (omphacite یا jadeite) و گارنت (almandine یا pyrope) تشکیل شده است.
- رنگ: اکلوژیت معمولاً دارای رنگهای سبز، قهوهای، یا سیاه است.
- بافت: اکلوژیت دارای بافت دانهای درشت است.
- محل تشکیل: اکلوژیت معمولاً در مناطق فرورانش، جایی که پوسته اقیانوسی به زیر پوسته قارهای فرو میرود، یافت میشود.
- کاربردها: اکلوژیت به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود.
10. سنگ گنیس (Gneiss)
گنیس (Gneiss) یک سنگ دگرگونی است که از کانیهای کوارتز، فلدسپات، و میکا تشکیل شده است. این سنگ دارای بافتی ورقهای یا نواری است. گنیس در دماها و فشارهای بالا تشکیل میشود. این سنگ معمولاً در مناطق کوهستانی یافت میشود.
گنیس کاربردهای مختلفی دارد. این سنگ به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود. در اینجا برخی از ویژگیهای سنگ گنیس آورده شده است:
- ترکیب شیمیایی: گنیس عمدتاً از کانیهای کوارتز (60-80 درصد)، فلدسپات (20-40 درصد)، و میکا (10-20 درصد) تشکیل شده است.
- رنگ: گنیس میتواند در رنگهای مختلفی مانند خاکستری، صورتی، قهوهای، و سیاه یافت شود.
- بافت: گنیس دارای بافتی ورقهای یا نواری است. این بافت به دلیل رشد مجدد کانیهای کوارتز و فلدسپات در جهتهای ترجیحی است.
- محل تشکیل: گنیس معمولاً در مناطق کوهستانی یافت میشود. این سنگ در دماها و فشارهای بالا تشکیل میشود.
- کاربردها: گنیس به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود.
گنیس یک سنگ ارزشمند و کاربردی است که میتواند در کاربردهای مختلفی استفاده شود. این سنگ به دلیل مقاومت و دوام بالا، انتخاب مناسبی برای کاربردهای مختلف است.
11. سنگ گرانیت (Granite)
سنگ گرانیت یک سنگ آذرین نفوذی است که از کانیهای کوارتز، فلدسپات، و کانیهای فرعی مانند بیوتیت، هورنبلند، و پگماتیت تشکیل شده است. این سنگ معمولاً دارای رنگهای خاکستری، صورتی، یا سفید است. گرانیت در دماها و فشارهای بالا تشکیل میشود. این سنگ معمولاً در مناطق آتشفشانی تشکیل میشود.
گرانیت کاربردهای مختلفی دارد. این سنگ به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود. در اینجا برخی از ویژگیهای سنگ گرانیت آورده شده است:
- ترکیب شیمیایی: گرانیت عمدتاً از کانیهای کوارتز (حدود 25 تا 35 درصد)، فلدسپات (حدود 60 تا 65 درصد)، و کانیهای فرعی مانند بیوتیت (حدود 2 تا 5 درصد)، هورنبلند (حدود 2 تا 5 درصد)، و پگماتیت (حدود 2 تا 5 درصد) تشکیل شده است.
- رنگ: گرانیت معمولاً دارای رنگهای خاکستری، صورتی، یا سفید است. این رنگها به ترکیب شیمیایی و کانیهای تشکیل دهنده گرانیت بستگی دارد.
- بافت: گرانیت دارای بافت دانهای درشت است. این بافت به دلیل رشد بلورهای کانیهای گرانیت در دماها و فشارهای بالا است.
- محل تشکیل: گرانیت معمولاً در مناطق آتشفشانی تشکیل میشود. این سنگ در دماها و فشارهای بالا در زیر پوسته زمین تشکیل میشود و سپس به سطح زمین میرسد.
- کاربردها: گرانیت به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود.
12. سنگ ایگنمبریت (Ignimbrite)
سنگ ایگنمبریت یک سنگ آذرین آتشفشانی است که از گدازههای آتشفشانی تشکیل شده است. این سنگ معمولاً دارای بافتی شیشهای یا دانهای است. ایگنمبریت در دماهای بالا و فشارهای نسبتاً پایین تشکیل میشود. این سنگ معمولاً در مناطق آتشفشانی فعال یافت میشود. ایگنمبریت کاربردهای مختلفی دارد. این سنگ به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود.
در اینجا برخی از ویژگیهای سنگ ایگنمبریت آورده شده است:
- ترکیب شیمیایی: ایگنمبریت عمدتاً از کانیهای کوارتز، فلدسپات، و کانیهای پیروکسن تشکیل شده است.
- رنگ: ایگنمبریت معمولاً دارای رنگهای خاکستری، قهوهای، یا سیاه است. این رنگها به ترکیب شیمیایی و کانیهای تشکیل دهنده ایگنمبریت بستگی دارد.
- بافت: ایگنمبریت میتواند دارای بافتی شیشهای یا دانهای باشد. بافت شیشهای ایگنمبریت به دلیل سرد شدن سریع گدازه است. بافت دانهای ایگنمبریت به دلیل رشد بلورهای کانیها در گدازه است.
- محل تشکیل: ایگنمبریت معمولاً در مناطق آتشفشانی فعال یافت میشود. این سنگ در دماهای بالا و فشارهای نسبتاً پایین در زیر پوسته زمین تشکیل میشود و سپس به سطح زمین میرسد.
- کاربردها: ایگنمبریت به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود.
13. سنگ آهک (Limestone)
سنگ آهک (Limestone) یک سنگ رسوبی است که از کانیهای کلسیت یا آراگونیت تشکیل شده است. این سنگ معمولاً دارای رنگهای سفید، خاکستری، یا قهوهای است. سنگ آهک در محیطهای مختلفی تشکیل میشود، از جمله:
- محیطهای دریایی: سنگ آهک به طور گستردهای در محیطهای دریایی یافت میشود. این سنگ از فسیلهای موجودات دریایی مانند مرجانها، صدفها، و جلبکها تشکیل شده است.
- محیطهای آب شیرین: سنگ آهک همچنین میتواند در محیطهای آب شیرین تشکیل شود. این سنگ از فسیلهای موجودات آب شیرین مانند جلبکها و نرمتنانها تشکیل شده است.
- محیطهای خشکی: سنگ آهک همچنین میتواند در محیطهای خشکی تشکیل شود. این سنگ از رسوبات کربنات کلسیم تشکیل شده است که توسط آب باران و رودخانهها به محل تشکیل سنگ آهک منتقل شده است.
سنگ آهک کاربردهای مختلفی دارد. این سنگ به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود. در اینجا برخی از ویژگیهای سنگ آهک آورده شده است:
- ترکیب شیمیایی: سنگ آهک عمدتاً از کانیهای کلسیت (CaCO3) یا آراگونیت (CaCO3) تشکیل شده است.
- رنگ: سنگ آهک معمولاً دارای رنگهای سفید، خاکستری، یا قهوهای است. این رنگها به ترکیب شیمیایی و کانیهای تشکیل دهنده سنگ آهک بستگی دارد.
- بافت: سنگ آهک میتواند دارای بافتی دانهای، ورقهای، یا متراکم باشد. بافت دانهای سنگ آهک به دلیل وجود ذرات ریز کانیهای کلسیت یا آراگونیت است. بافت ورقهای سنگ آهک به دلیل رشد کربنات کلسیم در جهتهای ترجیحی است. بافت متراکم سنگ آهک به دلیل فشار زیاد است.
- محل تشکیل: سنگ آهک در محیطهای مختلفی تشکیل میشود، از جمله محیطهای دریایی، آب شیرین، و خشکی.
- کاربردها: سنگ آهک به عنوان سنگ ساختمانی، سنگ تزئینی، و سنگ صنعتی استفاده میشود.
14. سنگ مرمر (Marble)
سنگ مرمر یک سنگ دگرگونی است که از سنگ آهک به وجود میآید. سنگ آهک یک سنگ رسوبی است که از رسوبات کربنات کلسیم تشکیل شده است. سنگ مرمر هنگامی تشکیل میشود که سنگ آهک در معرض فشار و حرارت شدید قرار گیرد. این فشار و حرارت باعث میشوند که ساختار کریستالی سنگ آهک تغییر کند و سنگ مرمر به وجود آید.
سنگ مرمر دارای خواص فیزیکی و شیمیایی مختلفی است که آن را به یک ماده ارزشمند برای مصارف مختلف تبدیل میکند. سنگ مرمر سخت، بادوام و مقاوم در برابر سایش است. همچنین، سنگ مرمر دارای ظاهری زیبا و چشمگیر است. سنگ مرمر در رنگها و طرحهای مختلفی یافت میشود. رنگ سنگ مرمر به ترکیبات شیمیایی موجود در سنگ آهک بستگی دارد. سنگ مرمر سفید، سیاه، قهوهای، سبز و صورتی از جمله رنگهای رایج این سنگ هستند.
سنگ مرمر به طور گستردهای در ساخت و ساز استفاده میشود. از این سنگ برای ساخت پلهها، کفپوشها، دیوارها، سقفها و مجسمهها استفاده میشود. سنگ مرمر همچنین در ساخت ظروف، زیورآلات و سایر اشیای تزئینی استفاده میشود.
ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان سنگ مرمر در جهان است. سنگ مرمر ایرانی در سراسر جهان به دلیل کیفیت و زیبایی آن شناخته شده است.
15. سنگ ابسیدین (Obsidian)
سنگ ابسیدین یک نوع شیشه آتشفشانی طبیعی است که از سرد شدن سریع گدازه آتشفشانی تشکیل میشود. ابسیدین یک سنگ آذرین است که از ماگمای غلیظ تشکیل میشود. این ماگما به سرعت سرد میشود و فرصتی برای تشکیل بلور پیدا نمیکند.
ابسیدین به رنگهای مختلفی از جمله سیاه، قهوهای، سبز، قرمز و صورتی یافت میشود. رنگ ابسیدین به ترکیبات شیمیایی موجود در ماگما بستگی دارد. ابسیدین دارای خواص فیزیکی و شیمیایی مختلفی است که آن را به یک ماده ارزشمند برای مصارف مختلف تبدیل میکند. ابسیدین سخت، بادوام و مقاوم در برابر سایش است. همچنین، دارای ظاهری زیبا و چشمگیر است.
در اینجا برخی از کاربردهای ابسیدین آورده شده است:
- ساخت و ساز: از ابسیدین برای ساخت ابزار، جواهرات و سایر اشیای تزئینی استفاده میشود.
- تزئینات: از ابسیدین برای ساخت ظروف، زیورآلات و سایر اشیای تزئینی استفاده میشود.
- معماری: در معماری برای ساخت بناهای تاریخی و مذهبی استفاده میشود.
- جراحى: از ابسیدین برای ساخت چاقوهای جراحی استفاده میشود.
- تراش: ابسیدین برای حکاکی و تراش استفاده میشود.
16. سنگ پریدوتیت (Peridotite)
پریدوتیت (Peridotite) یک سنگ آذرین نفوذی است که عمدتاً از کانیهای الیوین و پیروکسن ساخته شدهاست. این سنگ دارای کمتر از 45 درصد سیلیسیم دیاکسید است. پریدوتیتها معمولاً دارای رنگ سبز تیره یا سیاه هستند و دارای بافت درشتدانهای هستند. این سنگها معمولاً در عمقهای زیادی در زمین یافت میشوند، جایی که ماگمای مافیک سرد و منجمد میشود.
پریدوتیتها از نظر اقتصادی با اهمیت هستند زیرا میتوانند حاوی کرومیت، یک کانی با ارزش باشد. کرومیت در ساخت فولاد ضد زنگ و سایر آلیاژها استفاده میشود. پریدوتیتها همچنین میتوانند حاوی الماس باشند. الماسها در کیمبرلیت، یک نوع پریدوتیت که در عمقهای زیادی در زمین یافت میشود، تشکیل میشوند.
17. سنگ پرلیت (Perlite)
پرلیت (Perlite) یک نوع سنگ آتشفشانی است که از دانههای شیشهای تشکیل شده است. این سنگ دارای ساختار متخلخل است و به دلیل خواص منحصر به فرد خود در صنایع مختلف کاربرد دارد. پرلیت از سرد شدن سریع گدازههای آتشفشانی تشکیل میشود. در این فرآیند، بخار آب موجود در گدازه به بخار تبدیل میشود و باعث منبسط شدن دانههای شیشهای میشود. در نتیجه، پرلیت دارای حجم زیادی نسبت به وزن خود است.
پرلیت دارای خواص فیزیکی و شیمیایی مختلفی است که آن را به یک ماده ارزشمند برای مصارف مختلف تبدیل میکند. پرلیت سبک، بادوام و مقاوم در برابر سایش است. همچنین، پرلیت دارای خواص عایق حرارتی و صوتی خوبی است. پرلیت در صنایع مختلف کاربرد دارد. از پرلیت برای ساخت مصالح ساختمانی، عایقها، فیلترها، خاکهای زهکشی و سایر محصولات استفاده میشود.
18. سنگ فونولیت (Phonolite)
فونولیت (Phonolite) یک سنگ آذرین است که از ماگمای قلیایی تشکیل شده است. این سنگ دارای بافت ریزدانهای و ساختار متخلخل است. فونولیتها معمولاً دارای رنگ روشن هستند و به رنگهای سفید، خاکستری، صورتی و قرمز یافت میشوند. این سنگها معمولاً در عمقهای کم در زمین یافت میشوند، جایی که ماگمای قلیایی سرد و منجمد میشود.
فونولیتها از نظر اقتصادی با اهمیت هستند زیرا میتوانند حاوی کانیهای مهمی مانند فلدسپات، میکا و کوارتز باشند. این کانیها در ساخت مصالح ساختمانی، شیشه و سایر محصولات استفاده میشوند. فونولیتها همچنین میتوانند حاوی کانیهای کمیاب باشند، مانند گارنت، تورمالین و زیرکن. این کانیها در ساخت جواهرات و سایر محصولات استفاده میشوند.
19. سنگ پوکه (Pumice)
پوکه (Pumice) یک سنگ آتشفشانی است که از گدازههای شیشهای و متخلخل تشکیل شده است. این سنگ دارای وزن مخصوص کم و خاصیت ارتجاعی خوبی است. پوکه در اثر فوران آتشفشانها تشکیل میشود. هنگامی که گدازههای آتشفشانی به سرعت سرد میشوند، گازهای موجود در آنها به سرعت آزاد میشوند و باعث ایجاد حبابهایی در داخل گدازه میشوند. این حبابها پس از سرد شدن گدازه باقی میمانند و باعث ایجاد ساختار متخلخل پوکه میشوند.
پوکه در رنگهای مختلفی از جمله سفید، خاکستری، صورتی و سیاه یافت میشود. این سنگ معمولاً در مناطق آتشفشانی یافت میشود. پوکه دارای خواص فیزیکی و شیمیایی مختلفی است که آن را به یک ماده ارزشمند برای مصارف مختلف تبدیل میکند. پوکه سبک، بادوام و مقاوم در برابر سایش است. همچنین، پوکه دارای خواص عایق حرارتی و صوتی خوبی است.
پوکه در صنایع مختلف کاربرد دارد. از پوکه برای ساخت مصالح ساختمانی، عایقها، فیلترها، خاکهای زهکشی و سایر محصولات استفاده میشود.
20. سنگ کوارتزیت (Quartzite)
سنگ کوارتزیت یک سنگ دگرگونی است که از ماسه سنگ تشکیل شده است. ماسه سنگ یک سنگ رسوبی است که از ذرات کوارتز تشکیل شده است. سنگ کوارتزیت هنگامی تشکیل میشود که ماسه سنگ در معرض فشار و حرارت شدید قرار گیرد. این فشار و حرارت باعث میشوند که ساختار کریستالی ماسه سنگ تغییر کند و سنگ کوارتزیت به وجود آید.
سنگ کوارتزیت دارای خواص فیزیکی و شیمیایی مختلفی است که آن را به یک ماده ارزشمند برای مصارف مختلف تبدیل میکند. سنگ کوارتزیت سخت، بادوام و مقاوم در برابر سایش است. همچنین، این سنگ دارای ظاهری زیبا و چشمگیر است. سنگ کوارتزیت در رنگها و طرحهای مختلفی یافت میشود و رنگ آن به ترکیبات شیمیایی موجود در ماسه سنگ بستگی دارد. سفید، سیاه، قهوهای، سبز و صورتی از جمله رنگهای رایج سنگ کوارتزیت هستند.
سنگ کوارتزیت به طور گستردهای در ساخت و ساز استفاده میشود. از این سنگ برای ساخت پلهها، کفپوشها، دیوارها، سقفها و مجسمهها استفاده میشود. سنگ کوارتزیت همچنین در ساخت ظروف، زیورآلات و سایر اشیای تزئینی استفاده میشود.
21. سنگ ریوداسیت (Rhyodacite)
سنگ ریوداسیت یک سنگ آتشفشانی اسیدی است که از ماگمای با ویسکوزیته کم تشکیل میشود. این سنگ به دلیل وجود مقادیر زیاد کوارتز و فلدسپات، رنگ روشنی دارد. سنگ ریوداسیت به طور کلی به صورت تودههای بزرگ و گنبدی شکل یافت میشود. این سنگ همچنین میتواند به صورت لایههای نازک در آتشفشانهای چینهای یافت شود. سنگ ریوداسیت در ساخت سازهها، مجسمهها و سایر محصولات استفاده میشود. این سنگ همچنین به عنوان یک سنگ تزئینی محبوب است.
ویژگیهای سنگ ریوداسیت عبارتند از:
- ترکیب شیمیایی: SiO2: 66-73%، Al2O3: 15-19%، Fe2O3: 0.5-2%، MgO: 1-3%، CaO: 0.5-2%، Na2O: 4-7%، K2O: 3-6%
- رنگ: سفید، خاکستری، صورتی، قهوهای
- بافت: دانهای ریز تا متوسط
- تخلخل: کم
- سختی: 5.5-6
- چگالی: 2.5-2.7 گرم بر سانتیمتر مکعب
سنگ ریوداسیت با سنگهای آتشفشانی دیگر مانند بازالت، آندزیت و داسیت قابل تشخیص است. سنگ بازالت از ماگمای با ویسکوزیته بالا تشکیل میشود و رنگ تیرهای دارد. سنگ آندزیت از ماگمای با ویسکوزیته متوسط تشکیل میشود و رنگ خاکستری تا قهوهای دارد. سنگ داسیت از ماگمای با ویسکوزیته کم تشکیل میشود و رنگ قهوهای تا قرمز دارد.
22. سنگ ریولیت (Rhyolite)
سنگ ریولیت یک سنگ آذرین بیرونی است که از ماگمای اسیدی تشکیل میشود. این سنگ به دلیل وجود مقادیر زیاد کوارتز و فلدسپات، رنگ روشنی دارد. سنگ ریولیت در نزدیکی سطح زمین تشکیل میشود، زیرا ماگمای اسیدی به سرعت سرد میشود و زمان کافی برای رشد بلورهای بزرگ را ندارد. سنگ ریولیت به طور کلی به صورت تودههای بزرگ و گنبدی شکل یافت میشود. این سنگ همچنین میتواند به صورت لایههای نازک در آتشفشانهای چینهای یافت شود. سنگ ریولیت در ساخت سازهها، مجسمهها و سایر محصولات استفاده میشود. این سنگ همچنین به عنوان یک سنگ تزئینی محبوب است.
سنگ ریولیت شباهتهایی به سنگ گرانیت دارد. هر دو سنگ از ماگمای اسیدی تشکیل میشوند و رنگ روشنی دارند. با این حال، سنگ گرانیت در زیر سطح زمین تشکیل میشود و زمان کافی برای رشد بلورهای بزرگ را دارد.
23. ماسه سنگ (Sandstone)
ماسه سنگ یک سنگ رسوبی است که از دانه های ماسه تشکیل شده است. این دانهها میتوانند از مواد مختلفی مانند کوارتز، رس، کربنات کلسیم و اکسید آهن تشکیل شده باشند. ماسه سنگ در طی سالیان دراز با رسوب دانههای ماسه در یک محیط آبی تشکیل میشود. این دانهها میتوانند توسط باد، جریان آب یا امواج حمل شوند. ماسه سنگ به طور کلی به صورت تودههای بزرگ و لایهای یافت میشود. این سنگ همچنین میتواند به صورت دانهای یا متراکم باشد.
ماسه سنگ در ساخت سازهها، مجسمهها و سایر محصولات استفاده میشود. این سنگ همچنین به عنوان یک سنگ تزئینی محبوب است. ویژگیهای ماسه سنگ عبارتند از:
- ترکیب شیمیایی: SiO2: 60-90%، Al2O3: 5-25%، Fe2O3: 1-10%، MgO: 0-5%، CaO: 0-10%, Na2O: 0-5%, K2O: 0-5%
- رنگ: سفید، خاکستری، قهوه ای، قرمز، زرد
- بافت: دانهای ریز تا متوسط، متراکم
- تخلخل: کم تا زیاد
- سختی: 5-7
- چگالی: 2.2-2.7 گرم بر سانتی متر مکعب
24. سنگ اسکوریا (Scoria)
سنگ اسکوریا یک سنگ آتشفشانی است که از ماگمای بازالتی یا آندزیتی تشکیل شده است. این سنگ به دلیل وجود حفرههای کوچک و بزرگ، ظاهری اسفنجی دارد. سنگ اسکوریا در هنگام فوران آتشفشان تشکیل میشود. هنگامی که ماگمای بازالتی یا آندزیتی به سطح زمین میرسد، فشار آن کاهش یافته و گازهای موجود در آن آزاد میشوند. این گازها به صورت حفرههای کوچک و بزرگ در سنگ اسکوریا محبوس میشوند.
سنگ اسکوریا به طور کلی به صورت تودههای بزرگ و لایهای یافت میشود. این سنگ همچنین میتواند به صورت تکههای کوچک و بزرگ در اطراف آتشفشانها یافت شود. سنگ اسکوریا در ساخت سازهها، مجسمهها و سایر محصولات استفاده میشود. این سنگ همچنین به عنوان یک سنگ تزئینی محبوب است.
ویژگیهای سنگ اسکوریا عبارتند از:
- ترکیب شیمیایی: SiO2: 45-55%، Al2O3: 15-25%، Fe2O3: 2-5%، MgO: 5-8%، CaO: 0-5%, Na2O: 3-5%, K2O: 2-4%
- رنگ: سیاه، قهوهای، قرمز، زرد
- بافت: اسفنجی
- تخلخل: بالا
- سختی: 5-6
- چگالی: 2.1-2.4 گرم بر سانتی متر مکعب
25. سنگ سرپانتین (Serpentinite)
سنگ سرپانتین (Serpentine) یک سنگ دگرگونی است که از کانیهای گروه سرپانتین تشکیل شده است. کانیهای گروه سرپانتین از سیلیسیم، منیزیم و آهن تشکیل شدهاند. سنگ سرپانتین در اثر دگرگونی سنگهای اولترامافیک مانند پریدوتیت و دونیت تشکیل میشود. این سنگها در عمقهای زیاد در زمین یافت میشوند. سنگ سرپانتین به طور کلی به صورت تودههای بزرگ و لایهای یافت میشود. این سنگ همچنین میتواند به صورت تکههای کوچک و بزرگ در اطراف آتشفشانها یافت شود.
سنگ سرپانتین در ساخت سازهها، مجسمهها و سایر محصولات استفاده میشود. این سنگ همچنین به عنوان یک سنگ تزئینی محبوب است.
26. سنگ شیل (Shale)
سنگ شیل (Shale) یک سنگ رسوبی است که از رس و سایر کانیهای ریز تشکیل شده است. این سنگ به دلیل شکستگیهای صاف و موازی خود قابل تشخیص است. سنگ شیل در طی سالیان دراز با رسوب رس در یک محیط آبی تشکیل میشود. این رس میتواند توسط باد، جریان آب یا امواج حمل شود. سنگ شیل به طور کلی به صورت تودههای بزرگ و لایهای یافت میشود. این سنگ همچنین میتواند به صورت تکههای کوچک و بزرگ در اطراف آتشفشانها یافت شود.
سنگ شیل در ساخت سازهها، مجسمهها و سایر محصولات استفاده میشود. این سنگ همچنین به عنوان یک سنگ تزئینی محبوب است. سنگ شیل یک سنگ نسبتاً نرم است و میتوان آن را با چاقو یا تیغه برش داد. این سنگ همچنین نسبتاً سبک است و چگالی آن بین 2.0 تا 2.5 گرم بر سانتیمتر مکعب است.
27. سنگ لوح (Slate)
سنگ لوح یک نوع سنگ طبیعی است که به عنوان یک سنگ ساختمانی و زینتی مورد استفاده قرار میگیرد. این سنگ از لایههای سنگی تشکیل شده است که به مدت میلیونها سال تحت فشار و حرارت بالا تشکیل شده و به دلیل ویژگیهای خاص خود برای کاربردهای مختلف مورد توجه قرار میگیرد. ویژگیهای سنگ لوح عبارتند از:
- سنگ لوح معمولاً رنگی تیره مانند خاکستری تیره، مشکی، آبی تیره یا سبز تیره دارد. این رنگها به سنگ لوح شکل و جذابیت ویژهای میدهند.
- سنگ لوح بسیار مقاوم به فشار، سایش، و شرایط جوی مختلف است. این ویژگیها باعث میشوند که این سنگ برای استفاده در محیطهای خارجی و داخلی مناسب باشد.
- سنگ لوح نسبت به سایر سنگهای طبیعی خاصیت سبکی دارد، که باعث میشود نصب و حمل آن نسبت به سایر مواد سنگی آسانتر باشد.
- این سنگ تا حدودی مقاوم در برابر حرارت است و میتوان آن را در مناطق با دمای بالا استفاده کرد.
- سنگ لوح معمولاً برای زینت بناها، کفپوشها، دیوارها، سقفها، و صفحات پیشزمینهای در ساختمانها استفاده میشود.
- این سنگ به راحتی تراش و سفت شده و به اشکال و طرحهای مختلف تبدیل میشود.
28. سنگ سینیت (Syenite)
سنگ سینیت یک سنگ آذرین نفوذی است که از کانیهای کوارتز، فلدسپات و میکا تشکیل شده است. این سنگ به دلیل رنگ روشن و بافت دانهای ریز خود قابل تشخیص است. سنگ سینیت در اثر سرد شدن ماگمای اسیدی در زیر سطح زمین تشکیل میشود. ماگمای اسیدی به دلیل وجود مقادیر زیاد سیلیسیم و آلومینیوم، رنگ روشنی دارد. سنگ سینیت به طور کلی به صورت تودههای بزرگ و گنبدی شکل یافت میشود. این سنگ همچنین میتواند به صورت لایههای نازک در آتشفشانهای چینهای یافت شود. سنگ سینیت در ساخت سازهها، مجسمهها و سایر محصولات استفاده میشود. این سنگ همچنین به عنوان یک سنگ تزئینی محبوب است.
سنگ سینیت (Syenite) یک نوع سنگ نمکی آتشفشانی (Igneous) است که از ترکیبات مختلفی از معدنها و مواد معدنی تشکیل شده است. سنگ سینیت معمولاً دارای ترکیبات فلدسپاتها (به خصوص فلدسپات پتاسیمی)، پیروکسن، و آمفیبول است. این سنگ به علت ویژگیهای شیمیایی و معدنی خود در زمینشناسی و مصارف ساختمانی به کار میرود.
29. سنگ تراکیت (Trachyte)
سنگ تراکیت (Trachyte) یک سنگ آذرین بیرونی است که از کانیهای فلدسپات پتاسیم و پلاژیوکلاز تشکیل شده است. این سنگ به دلیل بافت دانهای ریز تا متوسط و ظاهری صاف و یکدست خود قابل تشخیص است. سنگ تراکیت در اثر سرد شدن ماگمای اسیدی در سطح زمین تشکیل میشود. ماگمای اسیدی به دلیل وجود مقادیر زیاد سیلیسیم و آلومینیوم، رنگ روشنی دارد.
سنگ تراکیت (Trachyte) یک نوع سنگ آتشفشانی (igneous) است که از ترکیبات معدنی مختلفی مانند فلدسپات (به ویژه فلدسپات قلیایی)، پیروکسن، و آمفیبول تشکیل شده است. این سنگ به علت ویژگیهای خاص خود در زمینشناسی و کاربردهای مختلف مصارف ساختمانی و زینتی دارد. ویژگیها و کاربردهای سنگ تراکیت عبارتند از:
30. سنگ توف (Tuff)
سنگ توف یک سنگ آتشفشانی است که از خاکستر آتشفشانی تشکیل شده است. این سنگ به دلیل بافت دانهای ریز و تخلخل بالای خود قابل تشخیص است. سنگ توف در هنگام فوران آتشفشان تشکیل میشود. هنگامی که ماگمای آتشفشانی به سطح زمین میرسد، ذرات خاکستر آتشفشانی به هوا پرتاب میشوند. این ذرات خاکستر در هوا سرد میشوند و به هم میچسبند.
سنگ توف به طور کلی به صورت تودههای بزرگ و لایهای یافت میشود. این سنگ همچنین میتواند به صورت تکههای کوچک و بزرگ در اطراف آتشفشانها یافت شود. سنگ توف در ساخت سازهها، مجسمهها و سایر محصولات استفاده میشود. این سنگ همچنین به عنوان یک سنگ تزئینی محبوب است.
ویژگیهای سنگ توف عبارتند از:
- ترکیب شیمیایی: SiO2: 50-75%، Al2O3: 15-25%، Fe2O3: 2-5%، MgO: 5-10%، CaO: 0-10%, Na2O: 0-5%, K2O: 0-5%
- رنگ: خاکستری، قهوه ای، قرمز، زرد
- بافت: دانهای ریز
- تخلخل: بالا
- سختی: 5-6
- چگالی: 2.1-2.4 گرم بر سانتی متر مکعب
مقالات در گروه صبا | نویسنده : امید مرادی | بروزرسانی : 13 شهریور 1402