هر مکانی بسته به محیط و فضای کاربردی آن مکان به امکانات و شرایط خاصی نیاز دارد که باید فراهم شوند. این امکانات می‌توانند از کیفیت خوبی برخوردار بوده و کارایی آن مکان را بالا ببرند و یا می‌توانند به دلیل کیفیت و درجه پایینشان هیچ کمکی به بازدهی آن مکان نکنند. گلخانه‌ها نیز به شرایط و امکانات مختلفی نیاز دارند که در صورت فراهم نشدنشان امکان مرگ تمام گیاهان را فراهم میکنند. یکی از امکانات مهم گلخانه‌ها، درب و پنجرههای آنان می‌باشد. چرا که گلخانه‌ها به دلیل جذب نور خورشید، نیاز به محیطی شفاف و شیشه‌ای دارند.
همچنین برای جلوگیری از ورود آفات و بیماری‌ها نیاز به در و پنجرههای مخصوصی می‌باشد که فضا را از ورود هر گونه آفتی مصون نگه دارند. اما همانطور که گفتیم بهتر است از در و پنجرههای با کیفیتی استفاده شود تا بازدهی و کارایی گلخانه را بالا برده و امکان بروز خسارات را به حداقل برسانند. در ادامه با انواع در و پنجره‌ی مناسب برای گلخانه آشنا شده و به شرح آن‌ها می‌پردازیم. پس در این مقاله با ما همراه باشید تا یکی از بهترین راه‌های پیشگیری از ورود آفات و بیماری‌ها را بررسی کنیم.
فهرست مطالب
درب و پنجره دوجداره چیست؟
برای تنظیم دمای محیط‌های مختلف تجهیزات گوناگونی تهیه شده و انرژی زیادی را صرف این کار میکنند. اما با بی‌توجهی به عایق‌بندی درب و پنجره‌ها تمام این هزینه‌ها و انرژی‌های صرف شده هدر رفته و عملاً بی‌فایده می‌شوند. یکی از راه‌های جلوگیری از هدررفت انرژی گرمایشی و سرمایشی استفاده از در و پنجرههای دوجداره می‌باشد. این در و پنجره‌ها از ساختاری دو لایه و عایق تشکیل شده و در انواع مختلفی تولید می‌شوند.
در ساخت در و پنجرههای دوجداره از گاز آرگون به عنوان عایق استفاده میشود تا از هدر رفتن انرژی محیط و ورود گرد و غبار و آلودگی‌های صوتی جلوگیری شود. همچنین شیشه‌های دولایه‌ی این سازه‌ها به کم کردن درصد نفوذ گرما و سرما به محیط کمک کرده و عایق خوبی برای این کار به شمار می‌رود. این که شیشه‌ها می‌توانند از انواع مختلفی مثل فلوت، سکوریت و لمینت دوجداره تشکیل شده باشند ضخامتی برابر با 3 الی 10 میلیمتر دارند. از این در و پنجره‌ها در فضاهای مختلفی مثل گلخانه‌ها استفاده شده و از نفوذ هوا، موجودات و آلودگی‌های بیرون به آن جا جلوگیری میکنند.
انواع درب و پنجره گلخانه
همانطور که در مقاله “تاریخچه گلخانه ایران و جهان” به طور کامل به آن پرداختیم، گلخانه‌ها فضایی بسته و حساس هستند که نیاز به کنترل پارامترهای مختلفی دارند. از جمله‌ی این پارامترها می‌توان به دما، رطوبت، چرخش هوا، خاک و نور خورشید اشاره کرد. نور خورشید تنها در صورتی وارد یک محیط بسته خواهد شد که دیواره‌ها و در و پنجرههای آن شفاف بوده و نور خورشید را از خود عبور دهند. اما آیا استفاده از هر نوع شیشه و در و پنجره‌ای برای این محیط‌ها مناسب است؟
مشخصاً استفاده از شیشه‌ها و در و پنجرههای نازک میتواند باعث نفوذ گرما، سرما، آفات و بیماری‌ها به داخل گلخانه شده و تمام گیاهان را در معرض خطر جدی قرار دهد. بنابراین باید از شیشه‌های با کیفیت و مناسبی استفاده کنید که از بروز تمامی این خطرات جلوگیری کرده و محیط گلخانه‌تان را امن نگه دارد. یکی از بهترین در و پنجره‌هایی که برای این کار ساخته شده‌اند در و پنجرههای upvc هستند که در ابعاد مختلف و برای کاربردهای گوناگون ساخته می‌شوند. تنوع این محصول به رفع نیازهای گوناگون ما در زندگی کمک کرده و پرکاربرد شدن آن در فضاهای مختلف را حاصل شده است. اما یکی از مهمترین این کاربردها، استفاده از این در و پنجره‌ها در گلخانه می‌باشد. در این محیط زیبا از انواع گوناگونی از درب و پنجره استفاده میشود که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.
انواع درب و پنجره دوجداره مخصوص گلخانه‌ها
همانطور که گفتیم گلخانه‌ها محیط‌های حساسی هستند که علاوه بر تامین نور کافی گیاهان به جلوگیری از هدر رفتن انرژی و ورود آفات و بیماری‌ها نیز نیاز دارند. برای اینکار باید تمام روزنه‌ها را از بین برده و از سازه‌هایی استفاده کنند که بروز تمام موارد گفته شده را به حداقل برساند. بهترین گزینه برای آن‌ها در و پنجرههای دو جداره هستند که به دلیل داشتن دو لایه از شیشه علاوه بر مقاومت در برابر شکستگی، مقاومت خوبی را در برابر گرما و سرما نشان می‌دهند. این سازه‌ها از انواع مختلفی تشکیل شده‌اند که هر کدام مزایا و معایب مخصوص به خود را شامل می‌شوند. برخی از این در و پنجره‌ها عبارتند از:
در و پنجره دوجداره گلخانهای فرانسوی
در نگاه اول این در و پنجره‌ها از لحاظ ظاهری شباهت بسیار زیادی به در و پنجرههای دوجداره‌ی UPVC معمولی دارند. با این تفاوت که در و پنجرههای فرانسوی هم از داخل و هم از بیرون قابلیت باز شدن را دارند. این سازه‌ها به طور کلی از کیفیت بالایی برخوردار بوده و در رنگ‌های متفاوتی به تولید می‌رسند. هرچند که امکان تولید در و پنجرههای فرانسوی در ابعاد مختلف وجود دارد اما ابعاد بزرگ این سازه‌ها فضای زیادی را برای باز و بسته شدن اشغال کرده و قسمتی از محیط گلخانه را بلااستفاده خواهد کرد. بنابراین بهتر است از ابعاد مناسب این سازه‌ها برای گلخانه استفاده کرده و به سمت ابعاد بزرگ آن کشیده نشویم.
در و پنجره دوجداره گلخانهای مدل کشویی
یکی از پرکاربردترین انواع در و پنجره‌ی دوجداره‌ی گلخانهای، مدل کشویی آن است که امکان دسترسی راحت‌تر به گلخانه را فراهم میکند. این نوع از در و پنجره‌ها که در مدل‌های 2 الی 4 پنله تولید می‌شوند تنوع رنگی بالایی داشته و به آسانی نصب می‌شوند. در و پنجرههای کشویی برای باز و بسته شدن به جای زیادی نیاز نداشته و امکان استفاده حداکثری از فضای گلخانه را به شما می‌دهند.
در و پنجرههای دوجداره گلخانهای چرخان
یکی دیگر از مدل‌های درو پنجرههای دوجداره گلخانهای، در و پنجرههای چرخان هستند که نوع باز شدنشان بسیار متفاوت از دیگر مدل‌ها می‌باشد. در واقع این در و پنجره‌ها با چرخیدن به داخل پنل خود باز یا بسته شده و فضای زیادی را از داخل اشغال میکنند. بنابراین استفاده از این مدل در فضاهایی مقرون به صرفه خواهد بود که محیط بزرگی داشته و مشکی برای بازی و بسته کردن این در و پنجره‌ها ندارند.
در و پنجره دوجداره گلخانهای تاشو
این نوع از در و پنجره‌ی دوجداره علاوه بر زیبایی چشم‌نوازی که دارد برای باز و بسته شدن نیز فضای زیادی را اشغال نمی‌کند. وجود ابعاد مختلف این نوع از در و پنجره‌ها باعث شده است تا از آن‌ها در هر گلخانه و با هر اندازه‌ای استفاده شده و هیچ نگرانی‌ای برای اشغال شدن فضای گلخانه وجود نداشته باشد. همچنین استفاده از تجهیزات با کیفیت در این مدل باعث شده تا مقاومت آن در برابر ورود و خروج انرژی به حداکثر رسیده و از ورود هرگونه آفت و بیماری به گلخانه جلوگیری شود. به همین جهت قیمت این نوع از در و پنجره نسبت به دیگر مدل‌ها کمی گران‌تر بوده و تهیه‌ی آن‌ها نیاز به پشتوانه مالی مناسبی خواهد داشت.
مزایا و معایب استفاده از درب و پنجره دوجداره برای گلخانه
گلخانه‌ها نیاز به محیطی شفاف دارند تا نور خورشید تابیده شده از دست نرفته و به گیاهان گلخانهای برسد. به همین دلیل است که به جای در و پنجرههای فلزی یا چوبی از در و پنجرههای شیشه‌ای استفاده میشود. اما استفاده از این سازه‌ها همیشه مفید نبوده و محدودیت‌ها و معایبی را نیز به همراه دارد. بنابراین در ادامه مقاله علاوه بر شرح مزایای این سازه‌ها به محدودیت‌ها و معایبشان نیز می‌پردازیم.
مزایای استفاده از در و پنجرههای دوجداره برای گلخانه
استفاده از پنجره‌ها و درهای دوجداره‌ی گلخانهای میتواند مزایای متعددی را مخصوصاً در مناطق بد آب و هوا داشته باشد. چرا که اجازه‌ی تاثیر این آب و هوا بر جو گلخانه را نداده و محیط داخل آن را پایدار نگه می‌دارد. در ادامه با مزایای این سازه‌ها بیشتر آشنا می‌شویم:
عایق بودن
شکاف هوای موجود بین دو شیشه باعث میشود تا این سازه‌ها به عنوان عایق عمل کرده و انتقال حرارت بین داخل و خارج گلخانه را کاهش دهد. این موضوع به حفظ آب و هوای کنترل شده و پایدارتر گلخانه کمک کرده و گیاهان را از نوسانات دما محافظت میکند.
بهره‌وری انرژی
برای تنظیم نگه داشتن دمای محیط گلخانه، هزینه و انرژی قابل توجهی صرف میشود. بنابراین نیاز است تا اقداماتی اندیشیده شده و جلوی هدررفت آن گرفته شود. استفاده از در و پنجرههای دوجداره بهترین راه حل برای این کار بوده و بهره‌وری انرژی بسیار بالایی را ایجاد میکند.
محافظت در برابر اشعه ماورا بنفش
برخی از شیشه‌های دوجداره این توانایی را دارند که از ورود اشعه فرابنفش به داخل محیط جلوگیری کنند. این اتفاق باعث میشود تا گیاهان دربرابر این اشعه مضر محافظت شده و آسیبی به آن‌ها نرسد.
کاهش سر و صدا
شیشه‌های دوجداره می‌توانند از ورود و خروج صدا جلوگیری کرده و میزان آلودگی صوتی را کاهش دهند. این اتفاق باعث میشود تا امکان احداث گلخانه‌ها در محیط‌های پر سر و صدا و شلوغ نیز مهیا شود.
دوام بالا
دوجداره بودن شیشه باعث میشود تا دوام آن نسبت به شیشه‌های معمولی بالاتر بوده و احتمال شکستگی کمتری را در برابر ضربه یا تنش‌های ناشی از آب و هوا داشته باشد.
معایب استفاده از در و پنجرههای دوجداره برای گلخانه
با وجود تمام مزایای گفته شده، محدودیت‌ها یا معایبی را برای پنجرههای دوجداره گلخانهای می‌توان عنوان کرد. از جمله این محدودیت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تعمیر و نگهداری
به طور کلی تعمیر و نگهداری شیشه‌های دوجداره از شیشه‌های معمولی سخت‌تر بوده و کار زمان‌برتری خواهد بود. دلیل اصلی این اتفاق هم به دوجداره بودن آن برمی‌گردد. چرا که در صورت آسیب دیدن شیشه یا نفوذ غبار به داخل جداره‌ها نمی‌توان به راحتی آن را تعویض یا تمیز کرد.
وزن بالا
درو پنجرههای دوجداره وزن بالاتری را نسب به در و پنجرههای معمولی دارند. این موضوع باعث میشود تا برای نصب آن‌ها به اسکلت محکمتر و نیروی بیشتری نیاز باشد.
هزینه
درو پنجرههای دوجداره به نسبت در و پنجرههای معمولی قیمت بالاتری داشته و تهیه‌ی آن‌ها نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه‌ی سنگین‌تری دارد. بنابراین نیاز است تا برآوردهای مالی آن را نیز درنظر بگیرید.
کاهش انتقال نور
در و پنجرههای دوجداره شیشه‌های ضخیم‌تری داشته و از ورود اشعه‌های فرابنفش جلوگیری میکنند. این اتفاق باعث میشود تا تمام نور دریافتی از شیشه عبور نکرده و نور کمتری را به گیاهان برسانند.
جمع‌بندی
گلخانه‌ها محیط‌هایی حساس هستند که با دیواره‌ها و سقفی شفاف ساخته شده‌اند. چرا که گیاهان گلخانهای نیاز به نور خورشید داشته و نباید جلوی ورود این نور به درون گلخانه گرفته شود. به همین دلیل در این سازه‌ها از در و پنجرههای شیشه‌ای استفاده میشود. اما آیا استفاده از هر نوع در و پنجره‌ی شیشه‌ای برای این محیط مناسب است؟ مشخصا اینطور نیست. چرا که برخلاف نور خورشید باید از ورود آفات و بیماری‌ها به درون گلخانه جلوگیری شود. این امر نیاز به استفاده از پنجرههای دوجداره و بدون منفذی دارد که راه عبور هرگونه بیماری و آفتی را ببندد. در میان انواع پنجرههای دوجداره، 4 مدل فرانسوی، کشویی، چرخان و تاشو برای گلخانه مناسب‌تر بوده و استفاده از آن‌ها به صرفه‌تر خواهد بود.
استفاده از این در و پنجره‌ها برای گلخانه مزایا و معایب گوناگونی را به همراه خواهد داشت. از جمله این مزایا می‌توان به مواردی مثل عایق بودن در برابر گرما، سرما، حشرات، گرد و غبار و سر و صدا اشاره کرده و معایبی مثل وزن و هزینه بالا را برای آن‌ها عنوان کرد. به طور کلی مزایای این در و پنجره‌ها بر معایب آن برتری داشته و استفاده از آن‌ها را در گلخانه ضروری میکند. بنابراین اگر گلخانه دارید و از در و پنجره‌ی معمولی استفاده می‌کنید بهتر است تا هر چه سریعتر به تهیه در و پنجره دوجداره گلخانهای اقدام کنید تا گل و گیاهان خود را از خطرات گوناگون حفظ کنید.
پرسش و پاسخ
درب و پنجرههای دوجداره به طور حداکثری از ورود هر ذرهای به گلخانه جلوگیری میکنند. اما این به معنای جلوگیری صد در صدی نبوده و ممکن است در حین باز و بسته شدن و یا بروز اتفاقات غیر قابل پیشبینی، آفات و بیماریهای گیاهی به گلخانه وارد شوند.
پروفیل آلومینیومی مناسبترین مقطع برای این کار بوده و میتواند اهداف این سازه را به طور کامل برآورده کند. آیا استفاده از در و پنجرههای گلخانهای تضمین میکند که هیچ آفت و بیماریای وارد گلخانه نشود؟
برای ساخت در و پنجرههای دوجداره از چه مقاطعی استفاده میشود؟
مقالات در گروه صبا | نویسنده : امید مرادی | بروزرسانی : 28 مرداد 1402
