یکی از بزرگ‌ترین دردسرهای ساختمان‌های کلنگی، استفاده از لوله های گالوانیزه در آن‌ها و اشکالات مرتبط با این نوع لوله‌هاست.
اما پیش از پرداختن به این مشکلات ابتدا بد نیست که ببینیم لوله گالوانیزه چیه؟
لوله گالوانیزه آب، لوله‌ای فولادی و درزجوشِکه در وانی از فلز روی مذاب غرقش می‌کنند تا یه لایه فلز روی بر سطح فولاد بشینه و از زنگ‌زدگی فولاد جلوگیری کنه. در ایالات متحده استفاده از لوله‌های گالوانیزه برای آبرسانی ساختمان‌ها از دهه 1960 روندی نزولی داشته اما در ایران این لوله‌ها همچنان مشتری‌های خاص خود را دارند. لوله فولادی گالوانیزه بعنوان جایگزینی برای لوله سربی مطرح بود اما مشکل گرفتگی و پوسیدگی این لوله و نشت آب از اون باعث شد تا رقابت رو به لوله‌های با دوام‌تر و بی دردسر پلاستیکی ببازه.
لوله گالوانیزه چه شکلیه؟!
لوله گالوانیزه نو، ظاهری نیکلی رنگ داره.
نیکل؟!
آره نیکل! همون رنگ سکه‌های 200 و 500 تومانی رایج در کشور.
اما با مرور زمان و پیر شدن لوله، بسته به شرایط رنگش تیره‌تر یا روشن تر میشه.
حالا اگه لوله‌مون رنگ شده بود(یا لایه‌ای از گچ و سیمان و … روش بود) ، چطوری تشخیص بدم که لوله‌ی من از نوع گالوانیزه است؟!
خیلی راحت! یه آهنربا ببر سمتش! اگه جذبش شد! یعنی شما یک لوله فولادی گالوانیزه است.
خب! اگه آهنربا نداشتم چی؟!
مشکلی نیست! یه پیچ‌گوشتی وردار و سطح لوله رو یه خراش کوچیک بده، و از روی رنگش قصاوت کن؛
لوله مسی: لوله مسی رو میشه خیلی راحت از رو رنگش تشخیص داد (مسلما نیازی به گفتن نیست که آهنربا مس رو جذب نمی‌کنه 🙂 ).
لوله پلاستیکی: لوله پلاستیکی نه نیکلی رنگه و نه مسی! لوله‌های آب پلاستیکی موجود در ساختمان‌های ایرانی یا سفیده‌اند یا سبز (البته لوله سبز خیلی وقته که استفاده نمی‌شه).
لوله گالوانیزه: اگه آهنربا نداشتی و سطح لوله رو خراش دادی و دیدی رنگش یه چیزی تو مایه‌های خاکستری و نقره‌ایه، لوله شما از نوع فولادی و گالوانیزه است.
لوله سربی: حالا اگه رنگ لوله‌تون نقره‌ای-خاکستری تیره بود و جنسش نرم بود و به راحتی خراش برمی‌داشت، بدانید و آگاه باشید که شما با یک لوله سربی طرف هستید! (البته احتمال دیدن لوله آب سربی تو ایران تقریبا صفره). مسلما آهنربا سرب رو جذب نمی‌کنه و با توجه به نرمی و چکش خواری بالای سرب، احتمال اینکه یه لوله سربی صاف و بدون اعوجاج ببینید خیلی کمه. حالا اگر (به احتمال خیلی پایین) همچنین لوله‌ی کمیابی رو دیدید، حتما اون رو با انواع دیگر لوله‌ها آب (گالوانیزه، پلاستیکی یا مسی) جایگزین کنید! چون سرب فلزی سمی است و اصلا برای آبرسانی مناسب نیست.
بزرگ‌ترین محدودیت‌های لوله گالوانیزه:
- افت فشار: ناصافی سطح داخلی این لوله‌ها و از اون بدتر، استعداد بالای آن‌ها برای گرفتگی، باعث افت فشار بالای لوله گالوانیزه می‌شود.
- توزیع نامتوازن آب در قسمت‌های مختلف ساختمان: افت فشاری که در بالا به آن اشاره شد، باعث توزیع نامتوازن آب می‌شود.
- تغییر رنگ و مزه آب: زنگ‌زدگی‌های موجود در لوله باعث تغییر رنگ و مزه آب می‌شود.
- نشتی: بعد از اتمام طول عمر مفید لوله های گالواینزه(معمولا بین 10 تا 15 سال)، آب موجود در این لوله‌ها شروع به نشت کردن نموده و به ساختمان آسیب می‌زند.
محمد مهدی حکمتی
گالوانیزه و گلخانه, مقالات در گروه صبا | نویسنده : صباپروفیل | بروزرسانی : 24 آبان 1402
