صنایع برای ادامه فعالیت خود از ابزارآلات متنوعی استفاده می‌کنند‌. لوله داربست، یکی از این محصولات است که برای استفاده در فعالیت‌های مختلف صنعتی کاربرد دارد و در حالت کلی به‌عنوان لوله صنعتی نیز نام گرفته است. این ابزار در ابعاد و سایزهای مختلفی تولید می‌شوند که رایج‌ترین نوع قطعات داربستی در سایز 11.2 اینچ یا سایز 5 تولید شده است. به­ دلیل عدم عبور سیالات از این قطعه، تولید آن نیاز به پروژه تست و آنالیز ندارد. بیشترین استفاده این محصول برای صنایع ساختمان‌سازی و سازه‌ای مختلف است. لوله صنعتی را می‌توان به‌صورت خرید یا اجاره استفاده کرد. اجاره لوله داربست برای استفاده‌کنندگان دارای مزایا و معایب خاصی است که بهتر است قبل از هراقدامی آن‌ها را بررسی کنید. در این مطلب به بررسی کاربرد، مزایا و معایب این لوله خواهیم پرداخت.

لوله داربستی چیست و چه کاربردی دارد؟

برای ساخت یا بازسازی عموما نما ساختمان ها از سازه های موقتی به نام داربست استفاده می شود و در نقاطی از ساختمان‌ها که دسترسی به آن مشکل باشد، نصب می‌شوند. فاصله استاندارد داربست از سطح ساختمان ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر است. داربست دو جزء کلی دارد. لوله ها که بدنه ی اصلی سازه هستند و بست که این لوله ها را به هم متصل می کند. بست­­ها انواع مختلف دوپیچ، چهار پیچ و… دارند که استفاده از هرکدام به نوع داربست بستگی دارد. علاوه بر این خود لوله های داربست بخش های مختلفی با نام های زیر تخته‌ای، لوله‌های سرتاسری، کفشک، چرخ و جک داربست، پل، شمع و… دارند. لوله داربست در واقع در دسته لوله سیاه قرار می گیرد که قطر و ضخامت مشخصی دارد. نمونه­‌های افقی یا سرتاسری جهت مهار لوله‌های طولی استفاده می‌شوند و در پایین لوله‌های زیر تخته‌ای به‌عنوان تکیه‌گاه کاربرد دارند که این قطعه به‌صورت عمود بر ساختار داربست نصب می‌شوند. لوله قائم یا عمودی موجود در داربست نیز به‌عنوان تکیه‌گاه کل سازه استفاده می‌شود که وظیفه آن انتقال بار کلی سازه به زمین است.

در ساختمان سازی از داربست هم به عنوان محل استقرار کارگران برای ساخت یا بازسازی بنا استفاده می شود و هم به عنوان پایه برای افزایش میزان مقاومت سازه در پروژه های بازسازی. در انواع مختلف پروژه‌های عمرانی و ساختمانی مثل پل‌ سازی در طول فرایند ساخت از داربست استفاده می شود. همچنین برای طراحی غرفه‌های نمایشگاهی، برج‌های دیدبانی و رمپ‌های اسکی نیز می‌توان از این نوع لوله صنعتی استفاده کرد.

نحوه ساخت لوله‌های داربستی:

لوله مورد استفاده در سازه ی داربست یک نوع لوله صنعتی درزدار است. تفاوت این مقاطع فولادی با لوله و پروفیل سبک در ضخامت ورق و مقاومت آن ها است. این مقاطع به‌صورت مستقیم با جان افراد سروکار دارند به همین دلیل باید مقاومت زیادی در برابر فشار داشته باشد. برای تولید این لوله‌ها از ورق‌ سیاه استفاده می‌‌شود. ابتدا ورق سیاه به شکل نوار با عرض های متفاوت برش می خورد سپس این نوارها از میان غلتک‌های مخصوص عبور می‌کنند تا جایی که دو لبه آن به یکدیگر برسد. سپس برای اتصال کامل و محکم دو لبه را به یکدیگر جوش می‌زنند. یکی از عوامل مهم در کیفیت لوله‌های داربستی ضخامت ورق‌های مصرفی است. ضخامت آن حدود ۲ تا ۳ میلی‌متر است. قیمت ورق سیاه براساس وزن به ازای هر شاخه محاسبه می شود.

داربست­ ها به­ صورت مایل به سمت ساختمان نصب می‌شوند و دارای ۶ متر طول هستند. طول لوله‌های عمودی در صورت نیاز از طریق بست‌های برشی افزایش پیدا می‌کند. ترانزوم یک لوله استاندارد بیرونی است که بین قطعات افقی نصب می‌شود و برای ایجاد سکو جهت کار کردن و ایستادن کاربرد دارد. کوپلر بست مخصوص برای ایجاد اتصال میان دو لوله به یکدیگر است و دارای دو نوع حامل بار یا غیر حامل بار است.

اجاره لوله داربست:

کاربرد گسترده ی داربست در پروژه‌های مختلف ساخت‌وساز باعث شده بحث خرید یا اجاره لوله داربست میان سازندگان به موردی مهم تبدیل بشود. خرید یا اجاره‌ی این محصولات بر اساس شرایط کار در سازه‌های مختلف متفاوت است. افرادی که به‌طور گسترده در زمینه ساخت‌وساز فعالیت می‌کنند و پروژه‌های زیادی دارند، خرید داربست می‌تواند برای آن‌ها مناسب‌تر باشد. اما سازنده‌هایی که به‌ندرت نیاز به استفاده از داربست دارند، بی شک نمونه اجاره‌ای برای آن ها به صرفه تر خواهد بود. هنگام اجاره‌ لوله داربست اجزای مختلف با توجه به نیاز شما در اختیارتان قرار می‌گیرد.

مزایا و معایب اجاره داربست:

از مزایای اجاره لوله داربست می‌توان به این موضوع اشاره کرد که شرکت صاحب داربست، خدمات مختلفی مثل نصب و حمل تا محل را ارائه می‌دهد. همچنین نصب و برش داربست توسط خود شرکت انجام می‌شود. در نتیجه اجاره نسبت به خرید آن مقرون‌به‌صرفه تر است به­ خصوص مواقعی که پروژه نیاز به داربست پیچیده و بزرگ دارد یا نیاز هست که نصب به‌صورت سفارشی انجام بگیرد یا داربست برای پروژه های خیلی بزرگ نصب می شود. هر چه داربست بزرگتر و نیروی وزن وارده بر آن بیشتر باشد باید از لوله داربستی ضخیم تری استفاده نمود. قیمت لوله داربست بر اساس وزن محاسبه می شود در پروژه های بزرگ نیز به لوله های ضخیم و در حجم بالا نیاز هست. وزن و قیمت لوله داربست 14 کیلویی و 17 کیلویی تنها با اختلاف ضخامت 0.5 میلیمتر مخصوصا در حجم بالا مقدار قابل توجهی است. بی شک خرید این حجم لوله هزینه ی بسیار زیادی برای سازنده خواهد داشت. از معایب اما می توان به زمان محدود مصرف اشاره کرد. علاوه­ بر این جنس و ضخامت لوله ها در تعیین هزینه­ ها نقش زیادی دارد.

تاثیر جنس لوله بر مقاومت آن :

لوله های داربست می‌توانند فولادی یا گالوانیزه باشند. نمونه های فولادی استحکام بالایی دارند اما به سرعت در معرض آب و رطوبت دچار زنگ زدگی می شوند. زنگ آهن ترکیبی پودری و سست است که به شدت استحکام فولاد را از بین می برد. این مورد می تواند نکته ای مهم و کلیدی برای مقطعی چون لوله داربست باشد که مستقیما با جان افراد در ارتباط است. به همین دلیل از لوله گالوانیزه هم به عنوان لوله داربست استفاده می کنند. قیمت لوله گالوانیزه اختلاف زیادی با لوله داربست فولادی ندارد امابه واسطه ی این لایه ی گالوانیزه مقاومت خوبی در برابر زنگ زدگی دارد.

 

لوله داربست, مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 27 آبان 1402