قوطی ستونی، مقطعی مربع شکل، تو خالی و بهترین گزینه برای مواقعی که سازه ی مورد نظر باید مقاومت بالایی در تحمل وزن و نیرو داشته باشد اما در عین حال وزن خود مقطع خیلی زیاد نباشد و امکان برشکاری هم وجود داشته باشد. در واقع قوطی ستونی نوعی پروفیل مربعی شکل است که کاربرد گسترده ی آن باعث شده در صنعت نام خاصی برای این سری در نظر گرفته بشود. به طور کلی به پروفیل های مربعی شکل قوطی گفته می شود و به دلیل آن که این نوع خاص از قوطی ها معمولا برای ساخت ستون کاربرد دارند در صنعت با نام قوطی ستونی شهرت پیدا کرده اند. شناخت درست و کامل لازمه ی یک انتخاب اصولی است به همین منظور در ادامه به بررسی انواع، خواص، ویژگی ها، کاربرد و از همه مهمتر قیمت این مقاطع بی نظیر در صنعت می پردازیم. مطالعه ی این مطالب به مصرف کننده ی عمده ی این مقاطع کمک خواهد کرد تا با دید باز و درست بهترین انتخاب را داشته باشد.
قوطی ستونی چه نوع مقطعی است؟
همان طور که پیشتر هم توضیح دادیم در واقع قوطی ستونی به رنج ابعادی خاصی از پروفیل های مربعی شکل گفته می شود که بر اساس ابعاد به دو گروه صنعتی و ساختمانی تقسیم شده اند. ابعاد این مقاطع معمولا از 10*10 سانتی متر به بالا تا چیزی در حدود 40*40 سانتی متر است. با توجه به این که ابعاد این مقاطع بزرگ است برای آن که مقاومت کافی برای استفاده در صنایع سنگین را داشته باشد معمولا ضخامت ورق مصرفی 2 میلی متر به بالا است. همان طور که میدانید ورق های 2 میلی متر به بالا در صنعت ورق سیاه نامیده می شود که به واسطه ی ضخامت و فرآیند تولیدش از مقاومت قابل قبولی بهره مند است. ابعاد مقطع قوطی ستونی ساختمانی 10*10 تا 14*14 سانتی متر با ضخامت 2 تا 6 میلی متر می باشد. ابعاد برای نوع صنعتی می تواند تا 40*40 سانتی متر با ضخامت 6 میلی متر به بالا باشد. طبق استاندارد این مقاطع در طول 6 یا 12 متر تولید می شوند. مشخصاً ابعاد کوچکتر قوطی‌ها از جمله قوطی 4*4 و قوطی 8 در 4 برای استفاده به عنوان قوطی ستونی مناسب نبوده و می‌توانند خطرآفرین باشند.
قوطی ستونی چه خواص و ویژگی هایی دارد؟
مقاومت
همان طور که گفتیم از ورق سیاه برای تولید قوطی ستونی و تمامی مقاطع فولادی سنگین استفاده می شود. فرآیند تولید، ضخامت زیاد و کربن موجود در آلیاژ این ورق، مقاومت آن را به شکل قابل توجهی افزایش داده است و به طبع قوطی ستونی نیز که از ورق سیاه تولید شده، از این خواص بهره مند خواهد بود. علاوه بر این موارد ترکیب، ابعاد و ضخامت، خود مقاومت زیادی در این مقاطع بی نظیر ایجاد کرده است.
وزن
ضخامت و ابعاد دو فاکتور تعیین کننده در وزن شاخه هستند. همان طور که توضیح دادیم قوطی ستونی هم ابعاد بزرگی دارد و هم ضخامت زیاد، پس وزن زیادی هم خواهد داشت. شاید وزن این مقطع اختلاف قابل توجهی با مقطع سبکی چون پروفیل سبک داشته باشد اما مقاومتی که به واسطه ی این وزن ایجاد می شود آن را توجیه می کند. مقاومتی که وزن زیاد یا به عبارت بهتر ضخامت زیاد ایجاد می کند به حدی است که حتی قابل مقایسه با مقاطع تو پر است. وزن مقطعی تو پر با ابعاد استاندارد قوطی ستونی چندین برابر نمونه تو خالی خواهد بود.
جوش پذیری
اگر ضخامت ورق کمتر از چیزی در حدود 0.9 میلی متر باشد حین جوشکاری ذوب خواهد شد. ضخامت به نسبت زیاد ورق سیاه باعث شده امکان جوشکاری برای این مقاطع وجود داشته باشد. با توجه به این که قوطی ستونی عموما در صنایع سنگین مورد استفاده قرار می گیرد جوش پذیری نقطه ی قوتی بزرگ برای آن محسوب می شود.
برشکاری
به طور کلی مقاومت زیاد از حساسیت کار با مقطع می کاهد. به همین خاطر برشکاری قوطی ستونی به سادگی و با کمترین ایراد انجام پذیر است.
مقاومت خمشی
این خاصیت، فرآیند پذیری مقطع را تعیین می کند. مقاومت خمشی بالا قوطی ستونی کمک می کند این مقطع حین فرآیندی چون خم دچار شکستگی نشود.
سختی سطحی
این ویژگی در مورد مقاطع سبک چون پروفیل مبلی که بیشتر کاربرد تزئینی دارد بسیار حائز اهمیت است اما در مورد قوطی ستونی هم بی تاثیر نیست. سختی سطحی بالا در مقاطع کمک می کند حین جابجایی و انجام کار صدمات کمتری به سطح وارد شود.
با توجه به وزن و قیمت قوطی ستونی، آیا استفاده از آن مقرون به صرفه است؟
در وهله ی اول شاید قیمت قوطی ستونی زیاد به نظر برسد اما با نگاهی عمیق تر و بررسی تمامی جوانب متوجه خواهیم شد این رقم با توجه به ویژگی های این مقطع کاملا مقرون به صرفه و اقتصادی است. به طور کلی قیمت ورق سیاه به دلیل آن که تنها تحت نورد گرم قرار می گیرد یا به عبارتی فرآیند تولید پیچیده ای ندارد در مقایسه با ورق روغنی کمتر است. گر چه به واسطه ی ضخامت زیادش یک شاخه شش متری از آن سنگین تر از یک شاخه شش متری پروفیل سبک تولید شده با ورق روغنی است اما نکته ای که در این باره باید مد نظر داشته باشیم قیمتی است که به ازای هر کیلو پرداخت می شود و مقاومت بی نظیری است که به واسطه ی این ضخامت بیشتر به دست می آوریم. قوطی ستونی با وجود آن که مقطعی تو خالی است، مقاومتی در حد مقاطع تو پر دارد در صورتی که تفاوت وزن این مقاطع قابل مقایسه با هم نیست. قیمت مقاطع فولادی به طور کلی بر اساس وزن محاسبه می شود. بدیهی است هر چه ضخامت ورق بیشتر و ابعاد آن بزرگ تر باشد وزن هر شاخه بیشتر خواهد بود و خریدار مبلغ بیشتری باید برای خرید یک شاخه از آن پرداخت کند.
عمومی, مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 27 آبان 1402
