صنعت فولاد با وجود چالش های متعدد مصرف انرژی، جابجایی و مشکلات زیست محیطی، صنعتی حیاتی، پایه و استراتژیک برای توسعه کشورها به شمار می رود به طوری که سرانه مصرف فولاد هر کشور به عنوان معیاری برای میزان توسعه یافتگی آن به حساب می آید. در کشور ما نیز فولاد صنعتی کلیدی است به طوری که در برنامه های بلند مدت راهبردی کشور برای توسعه آن برنامه ریزی های تخصصی انجام می شود. اما با وجود تمامی دردسر هایی که برای تولید فولاد و محصولات فولادی وجود دارد چه عواملی باعث شده تا این حد این صنعت در کشور ما سود آور باشد و حتی به لطف صادرات لوله و پروفیل زمینه ی مناسبی برای ارزآوری فراهم کند.
معادن غنی آهن و بهره مندی کشور از منابع گسترده حامل های انرژی باعث شده مادر صنعت فولاد در کشورمان با رشد و توسعه ی خوبی همراه باشد. تولیدات با کیفیت این صنعت نه تنها پاسخ گو نیاز داخل است بلکه حجم قابل توجهی از نیاز کشور های همسایه را با صادرات پروفیل مبلی و لوله تامین می کند. ایران امروز توانسته بین 10 کشور صادرکننده فولاد خام قرار بگیرد. این در شرایطی تحریمی به جهت تامین ارز هم، بسیار با اهمیت است. ماده اولیه کارخانه های فولاد عمدتا گندله، کلوخه، قراضه آهن و اولین محصول خروجی آن ها شمش فولاد است که ماده ی اولیه تولید انواع ورق، فولاد آلیاژی، لوله و استیل است. به طور خاص ورق های فولادی چون ورق روغنی و سیاه برای تولید انواع لوله و پروفیل مورد استفاده قرار می گیرد. بخش عمده ی بهای تمام شده این مقاطع فولادی مربوط به مواد اولیه تولید شمش آن ها است. وجود معادن بزرگ سنگ آهن و فراوانی آن در کشور باعث شده تولیدکنندگان این صنعت مشکلی به جهت تامین مواد اولیه نداشته باشند و بتوانند آن ها را با قیمتی مناسب در مقایسه با قیمت های جهانی تامین کنند. علاوه بر مواد اولیه قیمت حامل های انرژی برای صنعت انرژی بری چون فولاد تاثیر زیادی بر قیمت نهایی تمام محصولات فولادی از شمش به عنوان اولین محصول خروجی از کارخانه های فولادی تا لوله و پروفیل به عنوان آخرین آن ها دارد. در نهایت فراوانی و نزدیکی منابع انرژی به کارخانه تولید فولاد عامل تاثیر گذار بعدی بر قیمت مناسب تولیدات ایران است. گرچه قیمت مناسب مواد اولیه و انرژی باعث می شود حتی صادرات شمش نیز با سودآوری قابل توجهی برای تولید کننده به همراه باشد اما هدف سود آوری هرچه بیشتر است. تولید و صادرات لوله و پروفیل به جهت ارزش افزوده ای که تولید آن ها از ورق ایجاد می کند به علاوه ی اشتغال زایی سود آورتر از خام فروشی است.
گر چه صادرات لوله و پروفیل به نسبت گذشته پیشرفت خوبی داشته اما هنوز هم در مقیاس جهانی صنعت فولاد ایران از جایگاه مناسبی برخوردار نیست. به منظور افزایش حجم صادرات صرف افزایش تولید کارساز نیست بلکه تولیدات باید مطابق با نیاز جهانی پیش برود. امروزه انواع مقاطع فولادی سبک در انواع صنایع تولیدی در سرتاسر دنیا به شکل گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به شرایط مساعد تولید، زیر ساخت های مناسب و قیمت تمام شده پایین، صادرات لوله مبلی و پروفیل سبک به عنوان دو تا از پرکاربردترین این مقاطع سبک می تواند گزینه مناسب و سود آوری برای افزایش صادرات باشد.
در پایان
همان طور که توضیح دادیم وجود معادن و منابع غنی آهن و حامل های انرژی در کشور به عنوان دو تا از اصلی ترین عوامل تعیین کننده ی قیمت فولاد و محصولات فولادی در تمامی رده ها ، باعث شده قیمت تمام شده آن ها در کشور با قیمت جهانی اختلاف قابل توجهی داشته باشد. علاوه بر قیمت مناسب، این محصولات از کیفیتی مطلوب و مطابق با استاندارد های جهانی بهره مند است. این دو عامل باعث اقبال محصولات فولادی ایران به ویژه محصولات فولادی سبک چون پروفیل سبک و لوله مبلی در منطقه و حتی در جهان شده است. اختلاف قیمت تمام شده ی تولید داخل با قیمت های جهانی این امکان را به تولیدکنندگان می دهد که بتوانند حتی با تخفیف محصولات خود را با حاشیه سود بالایی به فروش برساند.
.
مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 16 اسفند 1401
.