صنعت لوله و پروفیل فولادی به عنوان مکمل صنعت ساختمان می‌تواند نقشی تعیین کننده در قیمت‌گذاری‌های ساختمانی داشته باشد؛ در شرایطی که تولیدکنندگان محصولات لوله و پروفیل فولادی در ایران به میزان قابل توجهی به خودکفایی رسیده‌اند، اما مشکلاتی در مسیر تولید آنها را از این امر بازداشته است.

اگرچه پیشتر مازاد محصولات لوله و پروفیل صادر می‌شد اما در شرایط فعلی وضع به گونه‌ای پیش رفته است که حتی امر تولید به سختی به پیش می‌رود؛ تامین مواد اولیه، صدور بخشنامه‌های پی در پی و همچنین عرضه ورق‌های فولادی تولید شرکت فولاد مبارکه در شرایط خاص –عدم تحویل به روز- در بورس موجب شده تا بیشتر قریب به اتفاق اعضای سندیکای تولیدکنندگان محصولات لوله و پروفیل فولادی از وضع موجود گلایه‌مند باشند.

مهندس احمد پزنده عضو هیات مدیره سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی و رییس هیات عامل شرکت لوله و پروفیل نیکان در گفت‌وگویی با جهان معدن به بیان مسائل و مشکلات موجود در صنعت تولید لوله و پروفیل فولادی و محصولات لوله و پروفیل پرداخته است.

ظرفیت ها و پتانسیل صنعت لوله و پروفیل در کشور ما چیست؟

در ابتدا اجازه بدهید فضایی از روند ورود این صنعت به کشورمان را ترسیم کنم.
صنعت لوله و پروفیل در جهان با ساخت لوله‌های درزجوش در اوایل قرن نوزدهم آغاز شد و بعد از جنگ جهانی دوم تولید پروفیل جای خود را در این صنعت باز کرد. در ایران هم در همان سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم و با تغییر جنس اسکلت‌های ساختمانی و چارچوب‌های درب و پنجره از چوب به آهن و فولاد، کم کم ایران نیز وارد این صنعت شد با این تفاوت که در ابتدا کارخانه‌های ساخت پروفیل شروع به کار کردند و سپس کارخانه‌های تولید لوله، این صنعت را دنبال کردند.

اولین‌ کارخانه‌ای‌ که در ایران در سال 1340‌ ‌ تولید پروفیل را‌ شروع کرد ‌«شرکت‌ صنعتی‌ سپنتا» بود.

دو سال بعد از آن «شرکت‌ سدید» فعالیت خود را در این حوزه آغاز کرد. که در حال حاضر بنده هم عضو هیات مدیره این مجموعه هستم.

با گسترش این صنعت تولیدکنندگان برای هماهنگی بیشتر، یک تشکل صنفی غیرانتفاعی را در تاریخ 5 آذرماه 1351 تاسیس کردند. این تشکل که «سندیکای لوله و پروفیل ایران» نام دارد، امروزه 140 واحد صنعتی در حوزه لوله و پروفیل را در برگرفته است. ظرفیت اسمی تولید این واحدهای صنعتی 5/18 میلیون تن است که 40 هزارکارگر را به طور مستقیم و 120 هزار دیگر را به طور غیرمستقیم به کار گرفته است.

به علاوه در زنجیره بعدی این صنعت بیش از ۶۰۰ گروه کالایی وجود دارد، که در صنایع همچون: نفت، گاز، پتروشیمی؛ آب و فاضلاب،کشاورزی،تزیینات و روشنایی، تجهیزات ایمنی راهداری، مبلمان شهری، صنعت ساختمان، صنایع خودرو سازی سبک و سنگین و دیگر صنایع مادر کاربرد دارد.
مواد اولیه این صنعت هم ورق فولادی است که توسط فولادسازان بزرگ کشور از جمله فولاد مبارکه اصفهان تامین می‌شود. به حمدالله، کشور ما در این حوزه صنعت تقریبا به خودکفایی رسیده و تمام زنجیره تامین مواد این محصول در داخل کشور وجود دارد. نه تنها زنجیره تامین، بلکه تمام ماشین آلات و خطوط نورد تولید لوله و پروفیل نیز داخل کشور ساخته و نصب می‌شود. شاید فرصت تحریم‌ها باعث شد که من وارد این عرصه در شرکت نیکان نورد اسپادانا بشوم و ساخت خطوط نورد این محصولات را آغاز کنم و اولین صادرکننده ماشین‌های نورد سرد به اروپا باشم.

شرکت لوله و پروفیل نیکان در این زمینه چگونه آغاز به کار کرد؟

سندیکای لوله و پروفیل ایران 140 عضو دارد که 42 عضو آن در استان اصفهان هستند و یکی از مجموعه‌های پیشتاز در صنعت لوله و پروفیل گروه صنعتی نیکان است که شامل 3 شرکت نیکان پروفیل، نیکان صنعت اژیه و نیکان نورد اسپاداناست.
به لطف الهی، شرکت صنعتی نیکان پروفیل با هدف تولید پروفیل فولادی و برش ورق در سال 1361 شروع به فعالیت کرد. افزایش ظرفیت تولید پروفیل و تنوع محصولات یکی از اهداف مهم این شرکت محسوب می‌شد؛ لذا درصدد راه اندازی شرکت ماشین سازی نیکان نورد اسپادانا برای ساخت ماشین آلات و خطوط نورد در این شرکت بوده است.

ساخت انواع دستگاه‌های تولید پروفیل جهت برطرف کردن نیاز مجموعه و پاسخگویی به سفارشات متقاضیان توسط واحد ماشین سازی از دیگر فعالیت‌های این مجموعه است.
گام بعدی توسعه مجموعه، تاسیس شرکت نیکان صنعت اژیه در راستای کارآفرینی و اشتغال زایی در حوزه شرق اصفهان بوده است. گسترش و تنوع محصولات تولیدی ما را بر این داشت که در سال 1392 در منطقه صنعتی اژیه در قالب واحدی صنعتی شروع به فعالیت کنیم. توجه کامل به اصول مهندسی در ساخت مجموعه کارگاهی از جمله ویژگی‌های اولیه این طرح است. روند توسعه مجموعه نیکان صنعت اژیه از آن پس تاکنون همواره ادامه داشته است.
امیدوارم در سال 1398 به عنوان عضو هیات مدیره سندیکای لوله و پروفیل ایران و همچنین عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان نقش دغدغه‌مندانه و مطالبه گرانه خود را در قبال مشکلات اقتصادی مردم و فعالان اقتصادی حفظ کنم تا راهگشایی‌هایی در حوزه اقتصاد و رونق تولید ایجاد شود.

مهمترین مشکلاتی که این صنعت داخل ایران و صادراتی این حوزه چیست؟

همچنین شرایط ارزی کشور چه تاثیری بر روی صادرات این بخش داشته است؟
در اواخر بهار و تابستان 97 با پرش‌های ناگهانی افزایش قیمت دلار، فضا برای صادرات پروفیل به کشورهای همسایه مخصوصا عراق فراهم شد. ما باید از چالش‌هایی که ممکن است صنعت را تهدید کند استفاده کنیم تا از بحران خارج شویم. مساله ارزی هم در این دسته از چالش‌ها قرار می‌گیرد که متاسفانه دولتمردان نتوانستند این موضوع را مدیریت کنند. همان طور که گفته شد 5/18 میلیون تن ظرفیت کارخانه‌هاست، که تقریبا یک چهارم این مقدار مصرف داخل کشور را جوابگو بوده و مازاد آن باید صادر شود. در واقع می‌توان گفت که کارخانه‌ها خیلی پایین‌تر از ظرفیت اسمی خود تولید می‌کنند.

متاسفانه دولت طی یک سری بخشنامه، صادرات را محدود کرد و در اسفند ماه 97 صادرات محصولات فولادی به طور کلی ممنوع شد. در حالی که مساله اصلی در گرانی لوله و پروفیل قیمت خرید ورق از بورس بوده است. این نه تنها قیمت تمام شده پروفیل را افزایش می‌دهد بلکه باعث تضعیف قدرت سرمایه در گردش کارخانه‌ها برای خرید مواد اولیه می‌شود، که این خود موضوع مهمی است. برای مثال در سال 96 برای خرید 3000 تن ورق مبلغ 7 میلیارد تومان نیاز بود ولی در سال 97 باید این مقدار را با مبلغ 13 میلیارد تومان خریداری کرد. در صورتی که هزینه فرآیندی تولید پروفیل از سال 96 تا 97 تغییر چندانی نکرده است.

راهکارهای برون رفت از این مشکلات از دیدگاه شما چیست؟

همکاری بخش‌های مختلف دولتی با بخش خصوصی گره گشای مشکلات است و استفاده کردن از آرا و نظرات آنها در حیطه‌ای که خود صاحب سبک و نظر و کار هستند می‌تواند یک رویه ثابتی برای رونق تولید کشور مهیا کند. ایجاد کارگروه‌های مشترک به منظور همفکری بخش قانونگذار و بخش خصوصی برای بررسی مسائل صادرات قبل از هر بخشنامه یک راهکار مناسبی به نظر می‌رسد.

به عنوان بیان تجربه، در اردیبهشت ماه 98 در جلسه هیات رییسه سندیکا موضوع ممنوعیت صادرات بررسی شد و طی نامه نگاری‌های انجام شده با دفتر صنایع معدنی توانستیم، این بخش را با دادن آمارهای تولید و صادرات کارخانه‌های لوله و پروفیل مجاب کنیم تا ممنوعیت صادرات این محصول را تا پایان خرداد ماه برطرف کند. حال بهتر بود که این دفتر قبل از صدور بخشنامه با سندیکا لوله و پروفیل هم‌اندیشی می‌کرد.

مهم‌ترین دستاوردهای صادرات بخش لوله و پروفیل در سال 97 چه بوده است؟

در سال 97 با وجود محدودیت‌های صورت گرفته تقریبا 765 هزار تن پروفیل صادر شده است. که این خود باعث ارز آوری به داخل کشور شده است.
دولت و مجلس چه کمکی برای برون رفت از این مشکلات می‌توانند انجام دهند؟
در مصاحبه‌ای که با یکی از خبرگزاری‌ها در ماه‌های گذشته داشتم. این مطلب بیان شد که تمام مشکلات ما تولیدکنندگان، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های دست و پاگیر دولت است. اگر دولتمردان ما را آزاد بگذارند راحت‌تر هستیم و بهتر می‌توانیم از پس مشکلات بربیاییم. طبق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در مورد حمایت همه جانبه و هدفمند از صادرات کالاها و خدمات به تناسب ارزش افزوده و با خالص ارز آوری مثبت به وسیله تسهیل مقررات و گسترش مشوق‌های لازم و ایجاد ثبات رویه و مقررات در مورد صادرات با هدف گسترش پایدار سهم ایران در بازارهای هدف، اشاره شده است.

اما در بخشنامه‌های صادر شده از بخش دولتی این موارد توجه نشده و در عین حال مشکلاتی هم برای صادرکنندگان بخش خصوصی ایجاد کرده است. اینکه تقریبا هر هفته یک بخشنامه صادر و بسته ارزی ارائه و یا صادرات محصولی ممنوع شود و یا قیمت آن تغییر کند، ثبات رویه را بر هم می‌زند و صادرکنندگان هر روز با یک چالش رو به رو می‌شوند که این موضوع خود ضربه‌های سهمگینی به بخش تولید وارد کرده است.

 

منبع : جهان معدن

اخبار در گروه صبا | نویسنده : صباپروفیل | بروزرسانی : 13 دی 1399