لوله و پروفیل مبلی به واسطه ی ویژگی های بی نظیرشان از پرمصرف ترین انواع مقاطع فولادی هستند. در تولید این مقطع فولادی از ورق روغنی استفاده میشود. سطح با کیفیت و مناسب برای آبکاری، استحکام بالا، وزن کم، دقت ابعادی خوب، قیمت مناسب از جمله ویژگی های ورق روغنی است که باعث شده لوله و پروفیل مبلی هم تا این حد پرمصرف باشد. با توجه به کاربرد گسترده ی این مقاطع فولادی در انواع صنایع، آن ها برای رسیدن به شکل مورد نظر، نیاز هست تحت فرآیندهای گوناگونی قرار بگیرند. ویژگی های بینظیر ورق روغنی باعث شده این مقاطع نیز بدون ایراد و یا با کمترین ایراد بتوانند این فرآیندها را پشت سر بگذارند. از جمله پرکاربردترین فرآیندهای تخصصی لوله و پروفیل مبلی میتوان به برشکاری، کشش، پلیش، خمکاری و آبکاری آن ها اشاره کرد.
۱.برشکاری لوله و پروفیل مبلی:
کیفیت و چگونگی انجام برشکاری لوله و پروفیل مبلی بسیار حائز اهمیت است چرا که میتواند به طور مستقیم کیفیت سایر فرآیندها را تحت تاثیر قراردهد. چهار روش متداول و کاربردی برای برشکاری این مقاطع فولادی وجود دارد: ۱. برش با اره نواری، ۲. برش با اره دیسکی ، ۳. برش با اره آتشی و ۴.برش با لیزر . در اولین روش، اره نواری با ساییدن زائده های دندانی خود بر بدنه ی مقاطع فولادی آنها را برش میدهد. گرچه کیفیت سطح برش در این روش خیلی مناسب نیست اما این اره پلیسه تولید نمی کند و از دقت بالایی برخوردار است. در روش دوم اره دیسکی در محلی ثابت شده و حول یک محور افقی دوران میکند به همین خاطر فقط به صورت عمودی میتواند مقطع را برش بدهد. برش با اره دیسکی یکی از بهترین و بی نقص ترین انواع روش های برشکاری می باشد. اثر حرارتی ایجاد نمی کند، قطعات را با دقت ابعادی بالایی برش میدهد، پلیسه ایجاد نمی کند و سطح برش با کیفیتی دارد. و اما برشکاری با اره آتشی یکی از ساده ترین روش ها است اما محصول نهایی آن با ایرادات زیادی چون اثر حرارتی، دقت ابعادی پایین، پلیسه و سطح برش ناصاف همراه است.
۲.کشش لوله مبلی:
کشش لوله با عبور آن از قالب دوزه انجام میشود. از فرآیند کشش به طور کلی برای تغییر قطر، ضخامت و فرم مقاطع فولادی استفاده میشود اما امروزه با توجه به تنوع زیاد ضخامت ورق، برای تغییر ضخامت از فرآیند کشش استفاده نمیشود و بیشترین کاربرد این فرآیند در تغییر قطر لوله و پروفیل و یا فرم آن ها میباشد. با توجه به رفتار پیش بینی ناپذیر گوشه های پروفیل طی فرآیند کشش معمولا ورودی دستگاه های کشش، لوله است که با تغییر قطر و شکل مقطع میتواند همراه باشد.
۳.پلیش لوله و پروفیل مبلی:
پیش از آبکاری، برای ایجاد سطحی صاف، صیقلی و بدون زنگ و آلودگی از پلیش استفاده میشود. پلیش به طور کلی به فرآیندی گفته میشود که طی آن با استفاده از روش ها و دستگاه های مختلفی زنگ، جرم و ناخالصی سطح لوله و پروفیل مبلی زدوده میشود. بسته به نوع و وضعیت فولاد مقطع، از روش های گوناگونی چون شات بلاست، گیلانس های دستی، دستگاه های ویبره، سند بلاست و … استفاده میشود.
۴.خمکاری لوله و پروفیل مبلی:
یکی از متداول ترین فرآیندها، خمکاری لوله و پروفیل میباشد که میتواند به صورت دستی یا اتومات با گرم یا سرد کاری انجام بشود. با ایجاد خم در مقطع فولادی، دیواره ی داخلی فشرده و دیواره ی خارجی کشیده میشود به همین خاطر به دست آوردن شناختی کامل در مورد خواص و ویژگی های ورق، لازمه ی انجام خمکاری بدون نقص و ایراد است. علاوه بر آگاهی از خواص ورق استفاده از ابزاری چون مندرل و قالب دنباله ی خم بسیار تاثیرگذار است. این ابزار با ایجاد فشار از داخل و خارج، در محل خم مانع از چین خوردگی و ایرادات بعدی می شوند.
۵.آبکاری لوله و پروفیل مبلی:
آبکاری راهکاری به نسبت ساده و کم هزینه برای ایجاد مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی است. این فرآیند باید پیش از سایر فرآیندها انجام بشود. از فلزات گوناگونی برای آبکاری لوله و پروفیل مبلی استفاده میشود که متداول ترین آن روی، مس و نیکل-کروم میباشد. انتخاب مناسب ترین فلز برای آبکاری بستگی به محصول نهایی تولیدی دارد. آبکاری مقاطع فولادی با فلز روی یا همان گالوانیزاسیون پرمصرف ترین روش آبکاری است. در این روش یک لایه ی محافظ از فلز روی بر سطح فولاد کشیده میشود. این لایه در واکنش با اکسیژن هوا تولید روی اکسید میکند و مانع از واکنش فولاد با اکسیژن و تولید اکسید آهن (زنگ آهن) میشود. آبکاری با فلز مس به روش الکتریکی انجام میشود. از این نوع آبکاری گاهی برای ضدزنگ کردن فولاد و گاهی به عنوان پایه ی سایر آبکاری ها استفاده میشود. آبکاری با نیکل-کروم پرمصرف ترین نوع آبکاری است. در این روش از نیکل برای ضدزنگ کردن و از کروم برای زیبا سازی محصول استفاده میشود.
:REFERENCES
?What is the Process of Metal Polishing