مقاطع فولادی به واسطه ی استقامت و مقاومت بالایشان، فارغ از نوع و ضخامت، عموما برای ساخت محصولاتی استفاده می شوند که در فضای باز و به طور مستقیم در معرض عوامل ایجاد کننده ی زنگ آهن قرار دارند، به همین دلیل تولیدکننده و مصرف کنندگان آن ها به دنبال راهکاری برای ایجاد مقاومت هستند. اکسایش یکی از بزرگترین دشمن های آهن و تمام آلیاژهایی است که در ترکیبات آن ها آهن وجود دارد زیرا به سرعت استحکام مقطع را از بین می برد و به شکلی باعث از بین رفتن آن می شود. در کنار روش هایی که برای ایجاد مقاومت در مقاطع فولادی وجود دارد در صورت زنگ زدگی مقطع، در مراحل اولیه چندین روش گوناگون برای از بین بردن این زنگ آهن و نجات مقطع از صدمات شدیدتر هم هست. قیمت پروفیل سبک بسیار مقرون به صرفه و مناسب است، خواص فیزیکی این مقطع نیز بسیار کاربردی است. شاید بتوان گفت تنها نقطه ضعف، مقاومت کم آن در برابر زنگ زدگی است که البته با توجه به تاثیری که بر استحکام آن دارد نقطه ضعف بسیار بزرگی است. پیشگیری از اکسایش یا زدودن آن از سطح در مراحل اولیه، کمک بزرگی برای اصلاح این نقطه ضعف است.
روش های جلوگیری از زنگ زدگی پروفیل سبک
در مراحل اولیه ی استفاده از پروفیل سبک، بی شک جلوگیری از ایجاد زنگ آهن منطقی تر از بهره گیری از راه کارهای سخت و هزینه بر پاک کردن آن از روی سطح است.
1. مقاطع فولادی را خشک نگه دارید:
بهترین راه برای جلوگیری از زنگ زدگی لوله و پروفیل مبلی به حداقل رساندن تماس مقطع با آب و رطوبت است. اگر از محصول تولیدی مثل نرده و نیمکت، در فضای باز استفاده می شود و نمی توان مانع از تماس برف و باران با آن ها شد، پاک کردن مدام سطح مقطع از هرگونه آب، گرد و خاک، رطوبت و گل می تواند تاثیر قابل توجهی داشته باشد. حتی در فضاهای بسته نیز میزان رطوبت هوا باید تحت کنترل باشد تا بیشتر از حد استاندارد نشود. برای این منظور می توان از انواع رطوبت گیرها استفاده کرد.
2.از پوشش محافظ و آبکاری استفاده کنید:
می توان از انواع پوشش های حفاظتی و آبکاری با ویژگی های متفاوت برای مقاوم کردن مقاطع فولادی استفاده کرد. مقاطع آبکاری شده بیشتر برای ساخت محصولات کوچک تر چون ابزار و چارچوب ها مورد استفاده قرار می گیرند اما برای اقلام بزرگ تر عموما از رنگ های پودری استفاده می کنند که دور تا دور لوله و پروفیل را احاطه کرده و مانع از زنگ زدگی آن می شوند. برای آن که مقطع بتواند آبکاری را بر روی سطح مستحکم نگه دارد باید زبری سطح آن در حد استانداردی باشد. آبکاری برای مقاطع سبک که از ورق روغنی تولید می شوند با توجه به کیفیت سطحی مطلوب آن راهکاری مناسب و کاربردی است.
3.از لوله و پروفیل در برابر خراش محافظت کنید:
خراش های سطحی و شکستگی های کوچک فضای بیشتری را در معرض اکسایش قرار می دهد و احتمال زنگ زدگی را بالا می برند. به منظور جلوگیری از بروز این مشکل بهتر است مقاطع فولادی را دور از اجسام تیز و ماشین آلات سنگین نگه داری کنید. اگر در پروژه ی شما برای ایجاد تغییر شکل یا هر هدف دیگری باید به مقطع ضربه زده بشود از لوله و پروفیل سبک استفاده کنید که سطح نرم تری به نسبت پروفیل و لوله صنعتی دارد و احتمال شکستگی، ترک یا خط و خش بر روی آن کمتر است.
- از لوله و پروفیل سبک گالوانیزه استفاده کنید:
مقاطع گالوانیزه، لوله و پروفیل هایی هستند که با لایه ای نازک از فلز روی پوشیده شده و محافظت فیزیکی خوبی در برابر آب و اکسیژن و در پی آن زنگ زدگی دارند. فلز روی لایه اولیه ی سطح است که به جای آهن، اکسید می شود. اکسید روی اما تاثیری بر استحکام مقطع ندارد. اگر قسمت کوچکی از لایه ی گالوانیزه بر اثر خراش از بین برود به لطف حفاظت کاتدی و لایه ی گالوانیزه اطراف آن مقاومت بیشتری به نسبت نمونه گالوانیزه نشده دارد. قیمت لوله گالوانیزه اختلاف زیادی با لوله گالوانیزه نشده ندارد اما یکی از بزرگترین نقطه ضعف های آن اصلاح شده و عمر مفید مقطع به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کرده است.
روش های پاک کردن زنگ آهن از سطح مقاطع فولادی:
انجام شدن هرچه سریع تر این مرحله کمکی بزرگ برای جلوگیری از پیشروی و حاد شدن شرایط است. دو روش متداول برای پاک کردن زنگ آهن از سطح فولاد وجود دارد.
1.زنگ آهن را به صورت فیزیکی از روی سطح پاک کنید:
بهترین راه برای جلوگیری از پیش روی اکسایش، ساییدن نقاط زنگ زده و زدودن زنگ آهن از روی سطح است. زنگ های نقطه ای و سطحی که باعث خوردگی عمیق نشده را با کاغذ سمباده ی کمی درشت می توان پاک کرد. در قدم اول نقطه های زنگ زده و در قدم های بعدی خط و خش های ایجاد شده را با سمباده پاک و تمیز کنید. سطوح بزرگ زنگ زده اما به برس های سیمی برای پاک کردن زنگ آهن نیاز دارد. از این برس ها فقط در صورت لزوم باید استفاده بشود. حرکت مدام این برس در طول مقطع مانع از خوردگی فولاد به صورت موضعی می شود. این روش بیشتر برای مقاطع سنگین که از ورق سیاه و ضخیم تولید می شوند کاربرد دارد.
2.از مواد شیمیایی پاک کننده استفاده کنید:
برای مقاطعی که زنگ و خوردگی عمقی دارند استفاده از مواد شیمیایی پاک کننده ی زنگ آهن منطقی تر و بهتر است. این مواد شیمیایی تنها زنگ و خوردگی را پاک می کند و تاثیری بر سطح مقطع نخواهد داشت. این مواد به شکل مایع و ژل در بازار موجود هستند. شاید استفاده از نمونه ی مایع راحت تر باشد اما برای مقاطع عمودی که مایع به سرعت از روی آن ها عبور می کند ژل گزینه ی بهتری خواهد بود. پاک کردن زنگ آهن به کمک این مواد شیمیایی پروسه ی زمان بری است و باید لایه ی نسبتا ضخیمی از مقطع برداشته بشود تا سطح به طور کامل تمیز بشود.
:References
How to Prevent and Remove Rust from Steel
لوله و پروفیل مبلی, مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 27 آبان 1402
