نه فقط صادرات لوله و پروفیل بلکه به طور کلی صادرات تمام محصولات تولیدی داخل از دو جهت برای کشور منفعت دارد، اول اشتغال زایی و دوم ارزآوری. در شرایط تحریمی امروز، معامله ای که با سود و ارزآوری خوب همراه باشد بی شک بهترین اتفاق در صنعت و اقتصاد کشور خواهد بود اما چه عواملی باعث شده محصولات فولادی ایران هم از کیفیت تولید بالا بهره مند باشد و هم در مقایسه با بازار جهانی قیمت مناسبی داشته باشد. در ادامه با ذکر جزئیات به بررسی علل این اتفاق خواهیم پرداخت.
۱.وجود معادن متعدد آهن، نفت و گاز
وجود معادن متعدد و غنی آهن، به طور خاص در بخش های مرکزی کشور، باعث شده صنعت فولاد برای تامین مواد اولیه تولید خود مستقل و بی نیاز به واردات باشد. گر چه اغلب کارخانه های تولید محصولات فولادی در استان های حاشیه ای این معادن واقع شده اند و برای انتقال مواد اولیه از معادن به کارخانه ها و در رده های بعدی از کارخانه ای به کارخانه ی دیگری شامل درصدی هزینه ی حمل می شود اما حتی با این شرایط همچنان قیمت تمام شده ارزان تر از قیمت نمونه وارداتی خواهد بود. علاوه بر آهن به عنوان ماده اولیه تولید فولاد، در این صنعت ، نفت و گاز هم نقش کلیدی دارند. شاید امروز در کشور های پیشرفته ای چون ژاپن که بهره مند از تکنولوژی روز هستند فولاد دیگر صنعتی انرژی بر نباشد اما در ایران همچنان صنعتی انرژی بر محسوب می شود در نتیجه وجود منابع عظیم نفت و گاز هم کمکی بزرگ برای این صنعت است چرا که وجود این منابع باعث شده قیمت حامل های انرژی در کشور به نسبت قیمت های جهانی مناسب تر باشد.
۲.فولاد در تمامی رده ها صنعتی بومی است.
زنجیره ی تولید فولاد از چهار بخش اصلی تشکیل شده، ۱.معدن و استخراج سنگ آهن ۲.فرآوری ۳.فولادسازی ۴.نورد . در اکثر مواقع هر کدام از این مراحل در کارخانه ای متفاوت انجام می شود. بدیهی است زنجیره ی کامل تولید فولاد ارزش افزوده ی بیشتری هم تولید می کند. برای مثال اگر کشور منابع آهن برای تامین مواد اولیه داشته باشد اما بی بهره از تکنولوژی و کارخانه های تولید فولاد باشد مجبور به خام فروشی خواهد بود که سود کمتری هم دارد و یا برعکس در صورتی که کشور توان تولید داشته باشد اما به خاطر نبود منابع آهن مجبور به واردات باشد محصولات خود را با حاشیه ی سود کمتری می تواند به فروش برساند. در ایران تمامی مراحل تولید و تامین مواد در داخل کشور انجام می شود و وابستگی به کشور های خارجی وجود ندارد. در نتیجه فولاد در تمامی رده ها صنعتی بومی است و عوامل خارجی نمی تواند به میزان چشم گیری بر قیمت آن اثر بگذارد. ثبات قیمت فارغ از نوسانات جهانی صادرات پروفیل را پرسود تر و ساده تر می کند.
۳.وجود بازار رقابتی
شرایط مساعد تولید که پیشتر به عوامل آن ها اشاره کردیم باعث شده سرمایه گذاران زیادی جذب این بازار پرسود بشوند. بدیهی است تعدد تولیدکنندگان باعث ایجاد بازار رقابتی می شود. لازمه ی فروش بیشتر در بازار رقابتی عرضه ی محصولات با کیفیت بهتر است. در نتیجه این بازار رقابتی علاوه بر آن که به مرور زمان باعث پیشرفت و بهبود کیفیت محصولات فولادی تولید ایران شد، با افزایش تولید و طبق قانون عرضه و تقاضا کاهش قیمت ها را نیز در پی داشت.
اما صادرات پروفیل در کنار ارزآوری چه مشکلاتی می تواند ایجاد کند؟
گرچه تولید و صادرات پروفیل هم باعث ایجاد اشتغال در کشور می شود و هم ارزآوری قابل توجهی دارد اما در صورتی که این صادرات کنترل نشده انجام بشود می تواند باعث افزایش قیمت پروفیل سبک در داخل و به هم ریختگی بازار بشود. قاعدتا تولیدکنندگان بعد از تامین نیاز داخل مازاد تولید خود را می توانند به سایر کشورها صادر کنند اما به دلیل آن که فروش داخلی سودآوری کمتری به نسبت صادرات دارد، تمایل اغلب تولیدکننده به صادرات است تا فروش داخلی. نبود کنترل بر میزان صادرات ممکن است باعث ایجاد کمبود در بازار های داخلی و افزایش قیمت ها بشود.
درپایان
ویژگی های بی نظیر پروفیل سبک باعث افزایش چشم گیر مصرف آن در انواع صنایع تولیدی در کل جهان شده است اما مناسب بودن قیمت پروفیل مبلی ایران در کنار کیفیت بالای تولید به طور خاص باعث محبوبیت تولیدات کشورمان در بازار جهانی شده است. ارزآوری و سود بالا برای تولیدکننده ی داخلی و ارائه ی محصولات با کیفیت و با قیمت مناسب به تولیدکننده ی خارجی معامله ای پر سود و بی نقص برای دو طرف است.
.
مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : ۱۶ اسفند ۱۴۰۱
.