در بازار و صنایع، لوله و پروفیل های گالوانیزه اعم از سبک و سنگین از جمله معمول و متعارف ترین مقاطع فولادی برای تولید هستند. گالوانیزاسیون فرآیندی ثانویه است که علاوه بر بهبود ظاهر قطعه با ایجاد لایه ی نازکی از روی بر لوله و پروفیل فولادی، فارغ از ضخامت و شکل آن ها مقاومت بالایی در برابر زنگ و خوردگی ایجاد می کند و دقیقا به همین دلیل است که استفاده از مقاطع گالوانیزه در محیط های مرطوب بهتر و کاربردی تر است. اگر شرایط کاملا مستعد ایجاد زنگ باشد حتی گالوانیزاسیون هم نمی تواند محافظتی کامل و صد در صدی ایجاد کند به علاوه ی این که روش انجام گالوانیزاسیون و ضخامت لایه روی هم بسیار مهم و تعیین کننده است. روش انجام گالوانیزاسیون مطابق با ویژگی های قطعه ی کار انتخاب می شود چرا که از دو روش ( سرد و گرم ) می توان برای گالوانیزه کردن فولاد استفاده کرد. معمولا گالوانیزاسیون لوله و پروفیل سبک به روش گالوانیزه سرد و لوله و پروفیل سنگین با گالوانیزه گرم انجام می شود. به نسبت لوله و پروفیل سبک گالوانیزه در صنعت معمول تر و متداول تر هستند. تفاوت آن ها معقول و قابل درک است و در هر دو آن ها روی با زنگ سفید از قطعه محافظت می کند، اما چه تفاوتی بین این مقاطع وجود دارد که علی رغم ضدزنگ بودن هر دو، یکی پرمصرف تر از دیگری است.
1.روش های گالوانیزه کردن:
گالوانیزاسیون روشی خوب و کاربردی برای مقاومتر کردن و بهتر کردن فولاد است. در گالوانیزه گرم بعد از پاک شدن زنگارهای سطح لوله و پروفیل، غوطه ور شدن قطعه در حوضچه ای از روی با دما 500 درجه سانتی گراد باعث می شود لایه ای نسبتا ضخیم از فلز روی به سطح خارجی مقطع فولادی متصل بشود. گالوانیزه سرد اما، که گالوانیزاسیون الکتریکی هم نامیده می شود به کمک محلولی حاوی روی، کاتد و آنود انجام می شود. با اعمال جریان الکتریکی حرکتی از الکترولیت مثبت به سمت منفی ایجاد می کند که لایه ای از روی بر سطح قطعه ایجاد می کند.
2.کیفیت انواع گالوانیزاسیون:
زائده های سطحی ورق سیاه تنها با اسیدشویی و آنیلینگ پاک می شود پس سطح لوله و پروفیل سنگین نسبتا زبر و ناهموار است. گرچه این باعث می شود لایه روی با چسبندگی خوبی بر سطح مقطع قرار بگیرد اما از لحاظ ظاهری خیلی مناسب نیست چرا که سطح براق و زیبایی ندارد اما ورق روغنی هم به حد کافی برای متصل کردن لایه روی زبر است و هم به حد کافی صیقلی که بعد از آبکاری سطح براق و زیبایی ایجاد کند.
3.رنگ انواع گالوانیزه:
روی به سرعت در معرض هوا با اکسیژن واکنش می دهد به همین دلیل بیرونی ترین لایه بعد از انجام گالوانیزاسیون در واقع روی اکسید است. این لایه در گالوانیزه سرد و در نور روز سطحی سبز و زرد یا حتی سفید آبی ایجاد می کند این در حالی است که با گالوانیزه گرم، سطح مقطع رنگی سفید نقره ای خواهد داشت.
4.عمر مفید مقاطع
مقاومتی که گالوانیزه سرد در برابر زنگ و خوردگی ایجاد می کند کاملا متفاوت از گالوانیزه گرم است یا به عبارت دیگر مقاومت لوله و پروفیل سنگین گالوانیزه کاملا متفاوت از نوع سبک آن هست. در گالوانیزه گرم، روی به واسطه ی کیفیت سطح مقطع و پیوند قوی که به فولاد دارد با مقاومت بالایی به ورق متصل میشود پس طول عمر بالایی دارد و جدا کردن آن ها از هم کار بسیار دشواری است. ضخامت با این روش ها حداقل 45 میکرون خواهد بود. ضخامت لایه ی روی به عوامل مختلفی چون کیفیت سطح لوله و پروفیل، زمان انجام فرآیند و ابعاد و ضخامت آن بستگی دارد. در مقایسه این دو روش با هم، گالوانیزه گرم لایه ی ضخیم تری تولید می کند چیزی حدود 30 تا 80 میکرون. اما گالوانیزه سرد سطحی نقره ای، صاف و یکنواخت و البته با ضخامت کمتر دارد. هر چه ضخامت لایه ی روی بیشتر باشد عمر مفید طولانی تری خواهد داشت.
5.قیمت انواع مقاطع گالوانیزه
تفاوت قیمت لوله گالوانیزه سرد و گرم بیشتر مربوط به ورق آن ها است. اختلاف قیمت ورق روغنی با ورق سیاه مربوط به فرآیند بیشتری است که این ورق برای تولید پشت سر می گذارد علاوه بر آن در گالوانیزه گرم به خاطر آن که ضخامت بیشتری از فلز روی بر سطح اعمال می شود بدیهی است که حجم بیشتری هم از این فلز مصرف می شود. بی شک این مقدار برای گالوانیزه سرد بسیار کمتر است.
6.کاربرد مقاطع گالوانیزه
دقت ابعادی و کیفیت سطحی مقاطع سیاه گالوانیزه به خوبی لوله و پروفیل سبک آن نیست. ضخامت نمونه ی سنگین بیشتر است به همین دلیل اغلب برای تولید محصولاتی که مقاومت بالا اما ویژگی های سطحی معمول نیاز دارند مورد استفاده قرار می گیرند مثل بدنه ی ماشین لباسشویی، یخچال، خودرو و … اما مقاطع سبک بیشتر برای ساخت سازه های سبک چون گلخانه مورد استفاده قرار می گیرند که در کنار مقاومت در برابر فشار و زنگ زدگی تا حدی زیبایی آن ها هم حائز اهمیت است. به دلیل آن که قیمت لوله گالوانیزه سیاه کم و مناسب است و با پیشرفت تکنولوژی خواص آن هر روز رو به بهبودی و پیشرفت است مصرف این مقاطع طی زمان بیشتر و بیشتر شده است.
گالوانیزه و گلخانه, مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 27 آبان 1402
