آلیاژهای آهن بسیار متنوع هستند. از حدود صد سال پیش که استیل برای اولین بار تولید شد، تا به امروز، یکی از پرمصرف ترین و محبوب ترین آلیاژها در جهان بوده است. در واقع استیل آلیاژی از آهن، کربن، نیکل و کروم است. درصد کروم موجود در این آلیاژ در کمترین حالت 10.5% است. اشکال محصولات تولید شده از استیل بسیار متنوع است. همین تنوع، خواص متعدد و بی نظیر باعث شده کاربرد آن در صنعت و تجارت دو چندان بشود. همیشه ضدزنگ بودن پروفیل استیل دکوراتیو به عنوان اصلی ترین مزیت آن مورد توجه بوده در صورتی که خواص مثبت این آلیاژ به همین یک مورد محدود نمی شود. لزوما خواص خوب و بد برای تمام محصولات یکسان نیست و خوب یا بد بودن یک خاصیت و ویژگی کاملا نسبی و مرتبط با کاربرد محصول تولیدی است. از بین تمام این خواص خوب و بد قصد داریم به چهار مورد اشاره کرد که در هرشرایطی و فارغ از شکل محصول تولیدی یا کاربرد آن مزیت محسوب می شوند.
مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی:
سطح بیرونی لوله و پروفیل های فولادی تحت تاثیر خاک و اشعه ی UV هم دچار آسیب می شود اما در واقع اکسایش بزرگترین دشمن آن ها است. به لطف مقاومت بالای استیل در برابر زنگ زدگی این مشکل تا حد زیادی برطرف شده است. ضدزنگ بودن اصلی ترین ویژگی پروفیل و لوله استیل دکوراتیو است. مقاومت بالای این آلیاژ ناشی از کروم موجود در ترکیبات شیمیایی آن می باشد. کروم در واکنش با اکسیژن هوا کروم اکسید تولید می کند. این لایه ی کروم اکسید همچون سپری نفوذناپذیر بر روی سطح قرار می گیرد و تا حد زیادی مانع واکنش آهن با اکسیژن و تولید زنگ آهن می شود. کروم اکسید به شکل فیزیکی با ایجاد یک لایه ی خنثی مانع از نفوذ اکسیژن به لایه های حاوی آهن و ایجاد زنگ آهن می شود. فولاد ضدزنگ اما در محل جوش و خراشیدگی با سرعت بیشتری دچار زنگ زدگی می شود که البته با تولید مجدد کروم اکسید ترمیم می شود.
قیمت و ارزش:
وقتی تولیدکننده محصولات خود را با ماده ی مقاوم و بادوامی چون پروفیل استیل دکوراتیو تولید می کند، بدان معنا است که سلامت محصولات تولیدی برای دهه ها تضمین شده است. شاید در نگاه اول قیمت پروفیل استیل در مقایسه با سایر آلیاژ ها زیاد به نظر برسد اما در واقع این قیمت بیشتر هزینه ای است که خریدار بابت کیفیت بهتر و عمر مفید بیشتر پرداخت می کند. کیفیت بالا باعث می شود برای چندین دهه نیازی به تعویض محصول استیل نباشد و برای مدت زمان طولانی قابل مصرف باشد. به عبارتی هزینه ی بیشتری که در هنگام خرید پرداخت می شود طی طول عمر طولانی آن جبران می شود. این هم به نفع تولید کننده و هم مصرف کننده است.
اختلاف قیمت زیاد پروفیل استیل با سایر آلیاژ های فولاد چون پروفیل سبک یا سنگین به چند دلیل است. اول ترکیبات آلیاژ، همان طور که توضیح دادیم در ترکیبات شیمیایی استیل فلز کروم و نیکل وجود دارد که هر دو فلزاتی گران قیمت هستند. بدیهی است قیمت مواد اولیه تعیین کننده ی قیمت نهایی آلیاژ است. استیل رده های بسیار متفاوتی دارد. این رده ها در واقع با تغییر درصد عناصر آلیاژی به وجود می آیند. تغییر درصد این عناصر بدیهی است که به طور مستقیم بر قیمت نهایی اثر دارد. دوم ویژگی های بینظیر این آلیاژ، خواص خوب استیل باعث شده تقاضا برای آن زیاد باشد علاوه بر آن خود این ویژگی ها ایجاد ارزش افزوده می کند.
شکل ظاهری:
لایه ی اکسید غیر فعالی که بر روی سطح پروفیل استیل دکوراتیو قرار می گیرد علاوه بر آن که سپری دربرابر زنگ زدگی و خوردگی است سطحی براق و آینه گونه هم ایجاد میکند که مقاومت خوبی در برابر کدر شدن دارد. این رنگ نقره ای و سطح براق باعث شده پروفیل استیل حتی بدون هرگونه آبکاری یا رنگ برای تولید محصولات دکوراتیو مورد استفاده قرار بگیرد.
سازگار با محیط زیست:
برخلاف پروفیل سنگین و سبک که عموما برای استفاده نیاز به انواع آبکاری یا رنگ دارد پروفیل استیل به شکل خام، کامل و قابل استفاده است به همین خاطر زمان تعویض، 100% قابل بازیافت است که این ویژگی اثرات تخریبی برای محیط زیست را به حداقل میرساند. امروزه بیش از 50% پروفیل های استیل نو از بازیافت نمونه های کهنه تولید شده اند.
سخن پایانی
پروفیل استیل دکوراتیو به لطف دوام و خواص بی نظیرش به عنوان پروفیل معجزه گر شناخته می شود که کاربردهای بی شماری در صنعت و تجارت دارد. سهولت در تمیز و ضدعفونی کردن استیل رعایت بهداشت را ساده تر می کند به همین خاطر از انواع لوله، پروفیل و ورق استیل برای ساخت ابزار و تجهیزات بیمارستانی و رستورانی استفاده می شود. برای تولید کالای مصرفی خانگی چون مبلمان و دکوراتیو چون لوستر، زیبایی و مقاومت پروفیل بسیار مهم است و هر دو ویژگی هایی هستند که پروفیل استیل از آن بهره مند است. لایه ی غیر فعال سطح و عدم واکنش این آلیاژ با سایر مواد آن را تبدیل به گزینه ای مناسب برای انتقال سیالات در کارخانه ها و صنایع کرده است.
استیل, مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 27 آبان 1402
