فلزات ترکیبات طبیعی پوسته زمین هستند که در آنها عموماً به شکل سنگ معدن فلزی یافت میشوند که هم با یکدیگر و هم با بسیاری از عناصر دیگر مرتبط هستند. آنها همچنین به طور طبیعی در سنگهای شسته شده توسط آبهای سطحی و زیرزمینی و در گرد و غبار اتمسفر نیز وجود دارند. فلز مادهای است با رسانایی الکتریکی، درخشندگی و چکش خواری بالا که به راحتی الکترونها را از دست میدهد و یونهای مثبت (کاتیونها) تشکیل میدهد. فلزات بر اساس موقعیت آنها در جدول تناوبی تعریف میشوند.
فلزات که در زبان یونانی Metallon نامیده میشوند، موادی هستند که به طور طبیعی در زیر سطح زمین تشکیل میشوند و معمولاً بیشتر فلزات براق هستند. فلزات غیرآلی هستند، به این معنی که از موادی ساخته شدهاند که هرگز زنده نبودهاند. فلز بسیار محکم و بادوام است و به همین دلیل برای ساخت بسیاری از چیزها از آن استفاده میشود. از فلز برای ساخت اتومبیل، ماهواره، ظروف پخت و پز و غیره استفاده میشود. بیشتر فلزات سخت هستند اما برخی نیز سخت نیستند. سدیم و پتاسیم فلزاتی هستند که با چاقو قابل برش هستند در حالی که جیوه یک فلز مایع در دمای اتاق است. آهن ماهیتی جامد دارد.
یکی از انواع فلزات، فلزاتی هستند که معمولاً به رنگ زرد هستند. فلزات زرد رنگ معمولاً به دلیل اکسیداسیون یا رسوبات خاصی که بر روی سطح آنها شکل میگیرد، این رنگ را به خود میگیرند. تنها فلزی که به تنهایی و بدون آلیاژ شدن یا اکسیداسون رنگ زرد دارد، طلا است. اما برخی دیگر از رایجترین فلزات زرد که ممکن است به هر دلیلی این رنگ را بگیرند، عبارتند از:
فهرست مطالب
طلا
که یکی از گرانبهاترین فلزات در جهان است. طلا یک فلز نرم و انعطاف پذیر است که به راحتی شکل می گیرد. همچنین یک رسانای عالی گرما و برق است. طلا یک عنصر شیمیایی با نماد Au و عدد اتمی 79 است. طلا یک فلز نرم، براق و زرد است که یکی از گرانبهاترین فلزات در جهان است. طلا در طبیعت به صورت خالص یا به صورت آلیاژ با سایر فلزات یافت می شود.
طلا در بسیاری از کاربردها استفاده می شود. این فلز اغلب برای ساخت جواهرات، سکه و سایر اشیای تزئینی استفاده می شود. طلا همچنین در کاربردهای صنعتی، مانند ساخت الکترونیک، دندانپزشکی و پزشکی استفاده می شود. طلا دارای خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردی است که آن را برای بسیاری از کاربردها ایده آل می کند. طلا یک رسانای عالی گرما و برق است و در برابر خوردگی مقاوم است. طلا همچنین یک فلز نرم و شکل پذیر است که به راحتی می توان آن را به اشکال مختلف درآورد.
طلا دارای ارزش نمادین نیز هست که اغلب با ثروت، قدرت و موفقیت همراه است. طلا همچنین به عنوان یک سرمایه گذاری ارزشمند در نظر گرفته می شود.
مس
که یک فلز نسبتاً نرم است که به راحتی شکل می گیرد. مس یک رسانای عالی گرما و برق است و همچنین در برابر خوردگی مقاوم است. مس به صورت طبیعی در خاک و سنگها وجود دارد و با استخراج از معدنهای مس به دست میآید. مس، یک فلز منعطف و قابل تغییر شکل است و خواص فراوانی دارد که آن را برای مصارف متنوعی، ارزشمند میسازد. یکی از ویژگیهای برجسته مس، رسانایی بالای الکتریسیته و حرارت است. به همین دلیل، مس به عنوان یکی از بهترین مواد برای ساخت سیمها و کابلهای الکتریکی استفاده میشود.
علاوه بر این، مس مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی دارد. به همین دلیل، در صنایع لولهکشی، تاسیسات آب و فاضلاب، و ظروف آشپزخانه به عنوان مادهای با عمر طولانی و پایداری بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
اهمیت مس در صنایع و زندگی روزمره نیز چشمگیر است. از جمله کاربردهای مس میتوان به صنایع الکترونیک، انرژی، ساختمان، اتومبیلسازی، آبوهواشناسی، ساخت و ساز و طراحی دکوراسیون اشاره کرد. همچنین، مس به عنوان یک آلیاژ در ساخت قطعات پردازندهها و مدارهای یکپارچه نیز استفاده میشود.
با توجه به رسانایی الکتریسیته بالا، مقاومت در برابر زنگ زدگی و کاربردهای صنعتی بسیاری که دارد، مس از اهمیت ویژهای برخوردار است و یکی از فلزات بارز و بینظیر در جوامع بشری به شمار میرود.
مس خالص در شرایط طبیعی دارای رنگ قرمز مایل به قهوه ای است. با این حال، در معرض هوا و رطوبت، مس با اکسیژن و رطوبت واکنش می دهد و یک لایه نازک از اکسید مس (II) تشکیل می دهد. این اکسید مس (II) دارای رنگ زرد است و باعث می شود سطح مس به رنگ زرد یا زردک مایل به قرمز درآید.
این پدیده به نام پتینه شناخته می شود. پتینه معمولاً یک لایه محافظ بر روی مس ایجاد می کند و به جلوگیری از خوردگی بیشتر آن کمک می کند. با این حال، برخی از افراد پتینه را یک عیب می دانند و برای جلوگیری از تشکیل آن، مس را با لایه ای از رنگ یا پوشش محافظ می پوشانند.
علاوه بر اکسید مس (II)، مس همچنین می تواند با سایر ترکیبات شیمیایی نیز واکنش دهد و رنگ های مختلفی را ایجاد کند. به عنوان مثال، مس با اسید سولفوریک واکنش می دهد و یک ترکیب به نام سولفات مس (II) تشکیل می دهد که دارای رنگ آبی است. مس با اسید کلریدریک واکنش می دهد و یک ترکیب به نام کلرید مس (II) تشکیل می دهد که دارای رنگ سبز است.
بنابراین، رنگ مس می تواند بسته به شرایط محیطی و ترکیبات شیمیایی موجود در آن، متفاوت باشد.
برنج
که یک آلیاژ مس و روی است. برنج یک فلز نسبتاً سخت است که به راحتی شکل می گیرد. همچنین یک رسانای خوبی برای گرما و برق است. این آلیاژ به طور معمول حاوی 60 تا 85 درصد مس و 15 تا 40 درصد روی است. برنج دارای رنگ زرد طلایی است و خواصی مانند استحکام، چکش خواری، رسانایی گرما و برق و مقاومت در برابر خوردگی دارد.
مطلب مرتبط: کاربرد آلیاژها در زندگی
برنج یکی از قدیمی ترین آلیاژهای شناخته شده است. از هزاران سال پیش برای ساخت جواهرات، سکه، ابزار و وسایل دیگر استفاده می شده است. امروزه برنج در بسیاری از کاربردهای صنعتی و تجاری استفاده می شود. برنج دارای مزایای زیادی نسبت به سایر مواد است. این آلیاژ در برابر خوردگی مقاوم است، به راحتی شکل می گیرد و می توان آن را به راحتی جوش داد یا لحیم کرد. برنج همچنین یک رسانای خوب گرما و برق است.
برنج دارای معایبی نیز هست. این آلیاژ نسبتاً گران است و ممکن است در برابر سایش و خراش مقاومت کمتری داشته باشد. برنج به طور کلی یک آلیاژ ارزشمند است که دارای طیف وسیعی از کاربردها است. این آلیاژ دارای خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردی است که آن را برای بسیاری از کاربردها ایده آل می کند.
نیکل
این فلز از زمانهای باستانی بهطور طبیعی در برخی مناطق شناخته شده بود، اما بهطور رسمی توسط دانشمندان و شیمیدانان در قرن 18 میلادی شناسایی و شناخته شد. در سال 1751 میلادی، شیمیدان سوئدی آکسل فردیناند، کرومات نیکل (Nickel chromate) را بهعنوان یک عنصر جدید شناسایی کرد. واچمان، یک شیمیدان دیگر، نام “نیکل” را برای این عنصر انتخاب کرد و نام آن را از واژه آلمانی “Kupfernickel” که به معنی “شیطان مس” است، گرفت. این نام به دلیل وجود مادههای غیرمسی و معدنی که در معادن مس معمولاً با مس مخلوط بود، انتخاب شد.
نیکل یک فلز واکنشپذیر، به رنگ نقرهای سفید و با بازتاب نور بالا است. این فلز در جدول تناوبی با نماد Ni و عدد اتمی 28 قرار دارد. نیکل یکی از فلزات انتقالی است و خواصی مانند مقاومت در برابر خوردگی و مقاومت مکانیکی بالا دارد و همچنین نقش مهمی در صنایع مختلف دارد. نیکل خالص به ندرت در طبیعت یافت می شود و معمولاً به صورت آلیاژ با سایر فلزات مانند آهن، مس یا روی یافت می شود. این آلیاژها اغلب دارای رنگ زرد یا طلایی هستند. به عنوان مثال، نیکل سفید، که یک آلیاژ نیکل و آهن است، دارای رنگ سفید نقره ای است. نیکل زرد، که یک آلیاژ نیکل و مس است، دارای رنگ زرد طلایی است. نیکل برنجی، که یک آلیاژ نیکل و روی است، دارای رنگ طلایی مایل به نارنجی است.
نیکل یک عنصر فلزی است که بسیار مقاوم در برابر اکسیداسیون و خوردگی است. به عنوان یک فلز مقاوم، نیکل به طور گسترده در تولید فولاد ضد زنگ (استنلس استیل) استفاده میشود. نیکل میزان مقاومت و سختی فولاد را افزایش داده و خواص مقاومتی و زیبایی استنلس استیل را بهبود میبخشد.
علاوه بر استفاده در تولید استنلس استیل، نیکل نقش مهمی در صنایع دیگر نیز ایفا میکند. به عنوان مثال، نیکل در تولید باتریهای قابل شارژ استفاده میشود. باتریهای لیتیوم – یونی، که در دستگاههای الکترونیکی قابل حمل مانند تلفن همراه و لپتاپ استفاده میشوند، نیز دارای کاتد حاوی نیکل هستند. همچنین، نیکل در صنعت فلزات پایه و آلیاژهای مختلف استفاده میشود و در تولید سکهها، جواهرات، و محصولات دیگر نقش دارد.
کبالت
که یک فلز نسبتاً سخت است که به راحتی شکل نمی گیرد. کبالت یک رسانای عالی برای گرما و برق است. همچنین در برابر خوردگی مقاوم است. کبالت خالص، که دارای نماد Co و عدد اتمی 27 است، یک فلز سخت و براق با رنگ خاکستری-نقره ای است. با این حال، کبالت خالص به ندرت در طبیعت یافت می شود و معمولاً به صورت آلیاژ با سایر فلزات مانند آهن، مس یا روی یافت می شود. این آلیاژها اغلب دارای رنگ زرد یا طلایی هستند.
به عنوان مثال، آلیاژ کبالت-مس، که معمولاً به عنوان “کبالت زرد” شناخته می شود، دارای رنگ زرد طلایی است. این آلیاژ در ساخت سکه، لوازم آشپزخانه، لوازم تزئینی و سایر محصولات استفاده می شود.
جمعبندی
فلزات زرد در بسیاری از کاربردها استفاده میشوند. طلا اغلب برای ساخت جواهرات، سکه و سایر اشیای تزئینی استفاده میشود. مس اغلب برای ساخت سیم، لوله و سایر محصولات الکتریکی استفاده میشود. برنج اغلب برای ساخت جواهرات، زیور آلات و سایر محصولات تزئینی استفاده میشود. نیکل اغلب برای ساخت سکه، لوازم آشپزخانه و سایر محصولات تزئینی استفاده میشود و در نهایت کبالت اغلب برای ساخت ابزار و وسایل دیگر استفاده میشود. فلزات زرد همچنین کاربردهای زیست پزشکی دارند. به عنوان مثال، طلا برای ساخت ایمپلنت ها و سایر دستگاه های پزشکی استفاده می شود. مس برای ساخت سیم های پزشکی و سایر محصولات پزشکی استفاده می شود. نیکل برای ساخت پروتز ها و سایر محصولات پزشکی استفاده می شود. کبالت برای ساخت ابزار جراحی و سایر محصولات پزشکی استفاده می شود.
فلزات, مقالات در گروه صبا | نویسنده : امید مرادی | بروزرسانی : 2 دی 1402