یکی از بزرگترین مشکلاتی که در استفاده از لوله داربست با آن مواجه می‌شویم این است که این لوله‌ها در محیط‌های مرطوب، اسیدی و شیمیایی دچار خوردگی و زنگ‌زدگی می‌شوند. این اتفاق طول عمر این لوله‌ها را کاهش داده و هزینه زیادی را به پروژه تحمیل می‌کند. به همین دلیل بهتر است اگر از لوله داربست در محیط‌های مرطوب، اسیدی و یا شیمیایی استفاده می‌کنید، برای آن‌ها از روش‌های محافظتی‌ای که آن‌ها را در برابر خوردگی مصون می‌کنند بهره بگیرید. بهترین روش برای این کار گالوانیزاسیون است که در این مقاله به آن می‌پردازیم.

گالوانیزاسیون چیست؟

روش گالوانیزه کردن یکی از روش‌های معمول برای پوشش دادن به لوله‌های داربست است که از خوردگی و زنگ‌زدگی آن جلوگیری می‌کند. در این روش، لوله‌های فولادی با استفاده از فرایند گالوانیزه کردن از یک لایه روی پوشانده می‌شوند. این لایه روی باعث می‌شود تا رطوبت و عوامل موثر در خوردگی فلز به لوله راه پیدا نکرده و این مقاطع از طول عمر بیشتری برخوردار شوند. این موضوع برای محیط‌هایی مثل گلخانه‌ها که از محیطی اسیدی برخوردار هستند امری ضروری بوده و انجام ندادن آن می‌تواند هزینه‌های زیادی را به پروژه تحمیل کند. گالوانیزاسیون در مراحل مختلفی انجام می‌پذیرد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم.

گالوانیزاسیون

فرایند گالوانیزاسیون لوله داربست

فرآیند گالوانیزاسیون یک فرآیند شیمیایی است که از فلز روی استفاده می‌کند تا مقاطع مختلف را از خوردگی و زنگ‌زدگی محافظت کند. این فرآیند با پوشش‌دهی فلزاتی مثل روی بر سطح فولاد صورت گرفته و آن را به فلزی مقاوم در برابر خوردگی تبدیل می‌کند. البته لازم به ذکر است که دو نوع گالوانیزه گرم و سرد وجود دارد که در مراحل انجام فرایند که تفاوت‌هایی را با یکدیگر دارند. در ادامه به شرح مراحل فرایند گالوانیزاسیون گرم می‌پردازیم.

آماده‌سازی سطح

پیش از هرکاری نیاز است تا سطح لوله داربست را از هرگونه چربی، کثیفی و آلاینده‌ای که ممکن است در فرایند پوشش‌دهی خللی ایجاد کند پاک کنیم.

  1. ورود به وان اسیدی: برای این کار لوله داربست را وارد یک وان با محلول اسیدی کرده و یا با مایع اسیدی آن را شستشو می‌دهیم. این کار از این جهت اهمیت دارد که اگر سطح لوله پاک نباشد پوشش به صورت یکنواخت بر روی آن قرار نمی‌گیرد.
  2. ورود به وان بازی: پس از اینکه لوله را از وان با محلول اسیدی خارج کردیم آن را وارد وانی با محلول بازی می‌کنیم تا حالت اسیدی آن گرفته شود.
  3. ورود به وان با آب تمیز: حال نیاز است تا سطح لوله از همه مواد پاک شود. از این رو آن را وارد یک وان با آب تمیز کرده و سپس خارج می‌کنیم تا خشک شود. پس از این کار سطح لوله آماده‌ی گالوانیزه شدن می‌شود.

ورود به وان روی مذاب

حال که سطح لوله داربست ما آماده شده آن را وارد فضایی که از روی مذاب پر شده است می‌کنیم. با این کار لوله به طور کامل در روی مذاب فرو رفته و سطح آن به طور کامل از روی پوشانده می‌شود.

خشک کردن لوله

لوله‌ها پس از غوطه‌ور شدن، از محلول روی مذاب خارج می‌شوند. سپس به حال خود رها می‌شوند تا به آرامی خشک شده و به لوله‌ای گالوانیزه تبدیل شوند.

فواید گالوانیزاسیون لوله داربست

گالوانیزاسیون لوله‌های داربست به عنوان یک فرآیند مهم در صنعت فولاد، فواید بسیاری دارد که به طور کلی عبارتند از:

  1. مقاومت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی: مهمترین فایده گالوانیزه کردن لوله داربست همان هدف این کار یعنی افزایش مقاومت آن در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی است. این فرایند باعث ایجاد یک پوشش روی بر روی سطح فولاد می‌شود که آن را در برابر تمامی عوامل موثر در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی محافظت می‌کند.
  2. عمر طولانی: لوله‌های داربست گالوانیزه به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، دارای عمر طولانی‌تری هستند و به‌طور معمول برای استفاده در شرایط سخت و محیط‌هایی با رطوبت بالا مناسب می‌باشند.
  3. استحکام بالا: پوشش گالوانیزه بر روی لوله‌های داربست به آن‌ها استحکام و مقاومت بیشتری در برابر فشار و ضربه می‌بخشد، که این امر به خصوص در صنایع ساختمانی و سازه‌هایی که نیاز به استحکام بالا دارند، حائز اهمیت می‌باشد.
  4. نگهداری آسان: لوله‌های داربست گالوانیزه نیاز به نگهداری و مراقبت کمتری دارند. این پوشش باعث می‌شود که تمیز کردن و حفظ آنها آسان‌تر باشد و نیاز به نگهداری و تعمیرات کمتری داشته باشند.
  5. استفاده در شرایط مختلف: لوله‌های داربست گالوانیزه به دلیل مقاومت بالا در برابر عوامل زیست محیطی مختلف مانند آب، هوا، خاک و حتی اسیدها، در محیط‌های مختلفی قابل استفاده می‌باشند.
  6. صرفه‌جویی در هزینه: استفاده از لوله‌های داربست گالوانیزه در برخی از صنایع و کاربردهای خاص، به دلیل عمر طولانی و نیاز کمتر به نگهداری و تعمیرات، می‌تواند به صرفه‌ترین گزینه باشد.

با توجه به این فواید، گالوانیزه کردن لوله‌های داربست از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و به عنوان یکی از روش‌های موثر برای محافظت از فولاد در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی در صنایع و کاربردهای مختلف استفاده می‌شود.

فواید گالوانیزاسیون لوله داربست

کاربردهای گالوانیزاسیون لوله داربست

لوله‌های داربست گالوانیزه به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی و همچنین استحکام و عمر طولانی‌تری که دارند، در صنایع مختلف به عنوان یک جزء اساسی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه به برخی از کاربردهای معمول لوله‌های داربست گالوانیزه اشاره می‌کنیم:

  1. صنایع ساختمانی:
    • لوله‌های داربست گالوانیزه در صنایع ساختمانی برای ساختارهای فلزی، سیستم‌های تهویه، سیستم‌های حمل و نقل مکانیزه، و همچنین به عنوان پایه و پشتیبان برای سیستم‌های فضای باز استفاده می‌شوند.
  2. صنعت نفت و گاز:
    • در صنایع نفت و گاز، که از محیطی خورنده برخوردار می‌باشند از لوله‌های داربست گالوانیزه استفاده می‌شود تا زمان بیشتری را دوام بیاورند.
  3. گلخانه‌ها:
    • لوله‌های داربست گالوانیزه در گلخانه‌ها یا فضاهای مشابه به آن که از رطوبت بالایی برخوردارند مورد استفاده قرار می‌گیرند.
  4. ساخت و تعمیرات:
    • در صنایع مختلفی مانند ساخت و تعمیرات سازه‌های مختلف که دسترسی به نقاط مختلف دشوار است و فضا مرطوب، اسیدی و یا شیمیایی است از لوله‌های داربست گالوانیزه استفاده می‌شود.

این‌ها تنها چند مثال از کاربردهای گسترده لوله‌های داربست گالوانیزه بودند. از آنجایی که این لوله‌ها دارای مقاومت بالا و عمر طولانی هستند، در بسیاری از صنایع مختلف به عنوان یک جزء بسیار مهم استفاده می‌شوند و نقشی حیاتی را در عملکرد و کارایی این صنایع ایفا می‌کنند.

گالوانیزاسیون یا رنگ کردن؟

 استفاده از گالوانیزاسیون برای محافظت از لوله‌های داربست از خوردگی و زنگ‌زدگی باعث می‌شود تا از آن‌ها در مقابل رطوبت و مواد شیمیایی محافظت شود. این فرآیند برای محیط‌های مرطوب و اسیدی و شیمیایی مناسب می‌باشد. از فواید این روش می‌توان به مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، عمر طولانی‌تر، و نیاز کمتر به نگهداری آن اشاره کرد. البته هزینه آن نسبت به روش رنگ کردن بالاتر بوده و در برخی از پروژه‌ها پرداخت این هزینه، ضروری نمی‌باشد.

اما رنگ کردن لوله داربست هم می‌تواند در حفاظت از آن در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی موثر باشد. هر چند این روش هزینه کمتری نسبت به گالوانیزاسیون دارد و با سرعت بیشتری انجام می‌شود اما به بازسازی و نگهداری دوره‌ای بیشتری نیاز دارد و مقاومت کمتری را در برار خوردگی ارائه می‌دهد. از این رو بهتر است از این روش در محیط‌های حساس استفاده نشود.

بنابراین می‌توان گفت که انتخاب بهترین روش برای گالوانیزاسیون لوله‌های داربست بستگی به نیازهای خاص پروژه، شرایط محیطی، بودجه، و استانداردهای فنی مربوطه دارد.

گالوانیزاسیون

جمع‌بندی

گالوانیزه کردن بهترین راه برای ضد زنگ کردن لوله داربست و در نتیجه طولانی‌تر شدن عمر آن می‌باشد. این فرایند که شامل آماده‌سازی سطح لوله، ورود آن به وان روی مذاب و خشک کردنش می‌باشد از فواید زیادی از جمله مقاومت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی، عمر طولانی، استحکام بالا، صرفه جویی در هزینه و … برخوردار می‌باشد. این لوله‌ها عموما به عنوان داربست و در فضاهایی مثل صنایع ساختمانی، صنایع نفت و گاز و گلخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر چند روش‌های مختلفی برای ضد زنگ کردن لوله داربست وجود دارد و هر کدام فواید مخصوص به خودشان را دارند اما گالوانیزه عمری طولانی‌تر را به لوله داربست بخشیده و برای استفاده‌های طولانی مدت مناسب‌تر می‌باشد. از این رو می‌توان گفت که لوله داربست گالوانیزه لوله‌ای است که هیچوقت زنگ نمی‌زند.

گالوانیزه و گلخانه, مقالات در گروه صبا | نویسنده : امین شاکری | بروزرسانی : 17 اردیبهشت 1403