کشش سرد | کشش لوله | گروه صبا تولید و تامین لوله و پروفیل صنعتی

کشش سرد 

نویسنده : مهندس محمد ایلخانی

به تغییر دادن مقطع لوله از طریق عبور آن از قالبی به نام دوزه کشش گفته می‌شود.

در این روش ابتدا قالبی به نام دوزه (Die) ساخته می‌شود که سوراخ داخلی آن به شکل مقطع موردنظر است. سپس لوله را سرکوبی کرده و توسط دستگاه کشش از دوزه عبور می‌دهند. به این ترتیب مقطع لوله تغییر می‌کند.

در این عملیات انتخاب لوله مناسب، طراحی فرآیند و طراحی دوزه اهمیت بسزایی دارند. در صورت وجود مشکل در هر یک از این مولفه‌ها، لوله خام دچار گسیختگی طولی شده ( اصطلاحا می‌بُرد) و یا به‌شکل قالب درنمی‌آید.

گاهی لازم است جهت رسیدن به فرم مطلوب از چند فرآیند کشش یکی پس از دیگری استفاده شود. به عنوان مثال برای رسیدن به لوله‌ای به قطر 6mm از لوله‌ای به قطر 13mm، طی سه مرحله کشش سرد, قطر آن را از 13 به 10, 7.5 و درنهایت به 6mm می‌رسانیم.

نکته مهم اینکه عمل فرآیند کشش سرد جزو فرآیندهای سردکاری محسوب شده و در نتیجه مقاومت خمشی لوله یا پروفیل را بالا می‌برد. از این رو گاهی لازم است جهت رسیدن به خواص مطلوب, از عملیات حرارتی بعنوان فرآیند مکمل استفاده شود.

برای مقایسه‌ روش‌های ماشینکاری و کشش سرد به مثال‎های زیر توجه کنید.

در تصویر بالا تولید یک قطعه با مقطعی بشکل چرخ‌دنده به دو روش ماشینکاری و کشش سرد با هم مقایسه شده است. همانطور که می‌بینیم, برای تولید این مقطع با روش ماشین‌کاری, بیش از 1/3 ماده اولیه دورریز می‌شود. اما این مقدار برای روش کشش سرد, بین 5 تا 8 درصد است.

در تصویر دوم هم این مقایسه برای تولید قطعه‌ای با مقطع M شکل صورت گرفته است. همانطور که می‌بینیم, برای تولید این قطعه با روش ماشین‌کاری, 40 درصد از ماده اولیه دورریز می‌شود. اما این مقدار برای روش کشش سرد, بین 5 تا 8 درصد است.

مزیت‌های این نوع کشش در مقایسه به سایر فرآیندهای شکل‌دهی:

• کیفیت سطحی عالی.
• گوشه های دقیق.
• دقت ابعادی مطلوب (صدم میلیمتر).
• کاهش میزان سرمایه مورد نیاز.
• کاهش هزینه های تولید :
  • دور ریز کمتر
  • مصرف انرژی کمتر
  • افزایش سرعت تولید

این مزایا باعث فراگیری کاربردهای آن در صنایع مختلف شده, از مهمترین کاربران روش کشش سرد می‌توان به صنایع زیر اشاره کرد:

• خودرو سازی.
• جنگ‌افزار.
• ماشین‌آلات کشاورزی.
• ماشین‌آلات صنعتی.
• ریل و راه‌آهن.
• در, پنجره و یراق‌آلات.

گروه صبا با دارا بودن 6 خط کشش سرد بطول 20 متر، ظرفیت فرمینگ  20 تن لوله و پروفیل  در روز را داراست. کیفیت سطحی مطلوب و دقت ابعادی عالی (صدم میلیمتر) تنها بخشی از توانایی‌های فنی گروه صبا است.