مس، یکی از فلزات گرانبها و پرکاربرد در جوامع بشری است. این فلز، در تمدن‌های باستانی کشف و به کار برده می‌شد و به همین دلیل از آن با عنوان اولین فلزی که کشف شد، نام می‌برند. با توجه به رسانایی الکتریسیته بالا، مقاومت در برابر زنگ زدگی، کاربردهای صنعتی گسترده، خواص زیبایی و قابلیت بازیافت، مس به عنوان یکی از فلزات حیاتی و با اهمیت بالایی در جوامع بشری محسوب می‌شود. مس به صورت طبیعی در خاک و سنگ‌ها وجود دارد و با استخراج از معدن‌های مس به دست می‌آید. مس، یک فلز منعطف و قابل تغییر شکل است و خواص فراوانی دارد که آن را برای مصارف متنوعی، ارزشمند می‌سازد. یکی از ویژگی‌های برجسته مس، رسانایی بالای الکتریسیته و حرارت است. به همین دلیل، مس به عنوان یکی از بهترین مواد برای ساخت سیم‌ها و کابل‌های الکتریکی استفاده می‌شود.

سبک، بادوام و کاربردی. جمع شدن این سه ویژگی در یک ماده به همین سادگی‌ها نیست. اما جالب است که بدانید آلومینیوم این سه را با هم دارد و همین سه ویژگی آن را به یک فلز منحصربه‌فرد و به یکی از مواد مهندسی کلیدی زمان ما تبدیل کرده است. شما از صبح که از خواب بیدار می‌شوید بارها و بارها این فلز را در اشکال مختلف مشاهده می‌کنید. در خانه، در اتومبیل‌ها، در قطارها و هواپیماها، در تلفن‌های همراه و کامپیوترهایی که هر روز استفاده می‌کنید، در قفسه‌های داخل یخچال‌ها، در وسایل مدرن و هزاران هزار کاربرد دیگر که نمی‌توان تمام آن‌ها را یکجا نام برد.

آلومینیوم (به انگلیسی Aluminium) فلزی به رنگ سفید مایل به نقره‌ای، عنصر 13 جدول تناوبی است. یکی از واقعیت‌های شگفت انگیز در مورد آلومینیوم این است که گسترده‌ترین فلز روی کرۀ زمین است و بیش از 8 درصد از جرم هسته زمین را تشکیل می‌دهد. عدد 8 درصد واقعاً برای یک عنصر بسیار زیاد و شگفت انگیز است. همچنین سومین عنصر شیمیایی رایج در سیاره ما پس از اکسیژن و سیلیکون است. در عین حال، به دلیل اینکه به راحتی با سایر عناصر ادغام می‌شود، آلومینیوم خالص در طبیعت وجود ندارد.

در مبحث کاربرد آلیاژها در زندگی، در رابطه با آلیاژها و انواع آن صحبت نمودیم. از ترکیب این دو فلز پرطرفدار (مس و آلومینیوم)، آلیاژی به دست می‌آید به نام آلیاژ مس و آلومینیوم که کاربردهای فراوانی دارد. در این مقاله با صباپروفیل همراه باشید تا به بررسی بیشتر این آلیاژ بپردازیم.

آلیاژ مس و آلومینیوم

آلیاژ مس و آلومینیوم (Copper and aluminum alloy)، آلیاژی است که از ترکیب مس و آلومینیوم ساخته می‌شود. این آلیاژ دارای خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوبی است و در صنایع مختلف کاربرد دارد. ترکیب آلیاژ مس و آلومینیوم معمولاً در محدوده 5 تا 90 درصد آلومینیوم است. آلیاژهای با درصد آلومینیوم کمتر، خواص مکانیکی بهتری دارند و آلیاژهای با درصد آلومینیوم بیشتر، خواص شیمیایی بهتری دارند.

آلیاژ مس و آلومینیوم دارای استحکام کششی، مقاومت تسلیم و سختی خوبی است. این آلیاژ همچنین دارای چقرمگی بالایی است و در برابر ضربه مقاوم است. آلیاژ مس و آلومینیوم دارای مقاومت خوبی در برابر خوردگی است. این آلیاژ همچنین دارای هدایت الکتریکی و حرارتی خوبی است.

کاربرد آلیاژ مس و آلومینیوم

آلیاژ مس و آلومینیوم در صنایع مختلف کاربرد دارد. برخی از کاربردهای این آلیاژ عبارتند از:

  • ساخت قطعات الکتریکی و الکترونیکی
  • ساخت قطعات خودرو
  • ساخت قطعات هوافضا
  • ساخت قطعات کشتی سازی
  • ساخت قطعات ساختمانی

قیمت فلزات

انواع آلیاژ مس و آلومینیوم

آلیاژهای مس و آلومینیوم را می توان بر اساس درصد آلومینیوم به دو دسته تقسیم کرد:

  1. آلیاژهای مس-آلومینیوم با درصد آلومینیوم کم (تا 20 درصد)
  2. آلیاژهای مس-آلومینیوم با درصد آلومینیوم زیاد (بیش از 20 درصد)

آلیاژهای مس-آلومینیوم با درصد آلومینیوم کم، خواص مکانیکی بهتری دارند و معمولاً در کاربردهایی که نیاز به استحکام و مقاومت بالا است، استفاده می شوند. آلیاژهای مس-آلومینیوم با درصد آلومینیوم زیاد، خواص شیمیایی بهتری دارند و معمولاً در کاربردهایی که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی است، استفاده می شوند.

برخی از آلیاژهای مس و آلومینیوم عبارتند از:

  • آلیاژ CuAl2: آلیاژ CuAl2 یک آلیاژ مس و آلومینیوم است که دارای 2 درصد آلومینیوم است. این آلیاژ دارای خواص مکانیکی مطلوبی است و معمولاً در کاربردهایی که نیاز به استحکام و مقاومت بالا است، استفاده می شود. آلیاژ CuAl2 دارای استحکام کششی و مقاومت تسلیم خوبی است. این آلیاژ همچنین دارای چقرمگی بالایی است و در برابر ضربه مقاوم است. آلیاژ CuAl2 دارای مقاومت خوبی در برابر خوردگی است. این آلیاژ همچنین دارای هدایت الکتریکی و حرارتی خوبی است. آلیاژ CuAl2 در دو نوع آلیاژ انجماد سریع (Q) و آلیاژ انجماد آهسته (S) تولید می شود. آلیاژ انجماد سریع دارای استحکام بالاتری نسبت به آلیاژ انجماد آهسته است.آلیاژ CuAl2 دارای مزایایی نظیر خواص مکانیکی مطلوب، مقاومت در برابر خوردگی و هدایت الکتریکی و حرارتی خوب می‌باشد. قیمت و سختی جوشکاری این آلیاژ نیز بالاست و این دو مورد را می‌توان جزء معایب آن دانست.
  • آلیاژ CuAl4: آلیاژ CuAl4 یک آلیاژ مس و آلومینیوم است که دارای 4 درصد آلومینیوم است. این آلیاژ دارای خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوبی است و در صنایع مختلف کاربرد دارد. آلیاژ CuAl4 دارای استحکام کششی و مقاومت تسلیم خوبی است. این آلیاژ همچنین دارای چقرمگی بالایی است و در برابر ضربه مقاوم است. آلیاژ CuAl4 دارای مقاومت خوبی در برابر خوردگی است. این آلیاژ همچنین دارای هدایت الکتریکی و حرارتی خوبی است. آلیاژ CuAl4 در دو نوع آلیاژ انجماد سریع (Q) و آلیاژ انجماد آهسته (S) تولید می شود. آلیاژ انجماد سریع دارای استحکام بالاتری نسبت به آلیاژ انجماد آهسته است.
  • آلیاژ CuAl10: آلیاژ CuAl10 یک آلیاژ مس و آلومینیوم است که دارای 10 درصد آلومینیوم است. این آلیاژ دارای خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوبی است و در صنایع مختلف کاربرد دارد. آلیاژ CuAl10 دارای استحکام کششی و مقاومت تسلیم بالایی است. این آلیاژ همچنین دارای چقرمگی بالایی است و در برابر ضربه مقاوم است. آلیاژ CuAl10 دارای مقاومت خوبی در برابر خوردگی است. این آلیاژ همچنین دارای هدایت الکتریکی و حرارتی خوبی است. آلیاژ CuAl10 در دو نوع آلیاژ انجماد سریع (Q) و آلیاژ انجماد آهسته (S) تولید می شود. آلیاژ انجماد سریع دارای استحکام بالاتری نسبت به آلیاژ انجماد آهسته است.
  • آلیاژ CuAl20:  آلیاژ CuAl20 یک آلیاژ مس و آلومینیوم است که دارای 20 درصد آلومینیوم است. این آلیاژ دارای خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوبی است و در صنایع مختلف کاربرد دارد. آلیاژ CuAl20 دارای استحکام کششی و مقاومت تسلیم بسیار بالایی است. این آلیاژ همچنین دارای چقرمگی بالایی است و در برابر ضربه مقاوم است. آلیاژ CuAl20 دارای مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی است. این آلیاژ همچنین دارای هدایت الکتریکی و حرارتی خوبی است. آلیاژ CuAl20 در دو نوع آلیاژ انجماد سریع (Q) و آلیاژ انجماد آهسته (S) تولید می شود. آلیاژ انجماد سریع دارای استحکام بالاتری نسبت به آلیاژ انجماد آهسته است.

تفاوت آلیاژ CuAl2 و CuAl4

آلیاژ CuAl2 و CuAl4 هر دو آلیاژهای مس و آلومینیوم هستند که دارای خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوبی هستند. با این حال، بین این دو آلیاژ تفاوت هایی وجود دارد. آلیاژ CuAl2 دارای 2 درصد آلومینیوم است، در حالی که آلیاژ CuAl4 دارای 4 درصد آلومینیوم است. این تفاوت در درصد آلومینیوم باعث تفاوت در خواص این دو آلیاژ می شود. آلیاژ CuAl4 دارای استحکام کششی و مقاومت تسلیم بالاتری نسبت به آلیاژ CuAl2 است. این تفاوت در خواص مکانیکی به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl4 است. آلیاژ CuAl4 دارای مقاومت بیشتری در برابر خوردگی نسبت به آلیاژ CuAl2 است. این تفاوت در خواص شیمیایی نیز به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl4 است. آلیاژ CuAl4 معمولاً گران تر از آلیاژ CuAl2 است. این تفاوت در قیمت به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl4 است. آلیاژ CuAl4 دارای سختی جوشکاری بالاتری نسبت به آلیاژ CuAl2 است. این تفاوت در سختی جوشکاری نیز به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl4 است.

تفاوت بین آلیاژ CuAl2، CuAl4 و CuAl10

آلیاژ CuAl2، CuAl4 و CuAl10 هر سه آلیاژهای مس و آلومینیوم هستند که دارای خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوبی هستند. با این حال، بین این سه آلیاژ تفاوت هایی وجود دارد. آلیاژ CuAl2 دارای 2 درصد آلومینیوم است، آلیاژ CuAl4 دارای 4 درصد آلومینیوم است و آلیاژ CuAl10 دارای 10 درصد آلومینیوم است. این تفاوت در درصد آلومینیوم باعث تفاوت در خواص این سه آلیاژ می شود. آلیاژ CuAl10 دارای استحکام کششی و مقاومت تسلیم بالاتری نسبت به آلیاژ CuAl2 و CuAl4 است. این تفاوت در خواص مکانیکی به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl10 است. آلیاژ CuAl10 دارای مقاومت بیشتری در برابر خوردگی نسبت به آلیاژ CuAl2 و CuAl4 است. این تفاوت در خواص شیمیایی نیز به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl10 است. آلیاژ CuAl10 معمولاً گران تر از آلیاژ CuAl2 و CuAl4 است. این تفاوت در قیمت به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl10 است. آلیاژ CuAl10 دارای سختی جوشکاری بالاتری نسبت به آلیاژ CuAl2 و CuAl4 است. این تفاوت در سختی جوشکاری نیز به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl10 است.

تفاوت بین آلیاژ CuAl2، CuAl4، CuAl10 و CuAl20

هر چهار تای این آلیاژها دارای خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوبی هستند. با این حال، بین این چهار آلیاژ تفاوت هایی وجود دارد. آلیاژ CuAl2 دارای 2 درصد آلومینیوم است، آلیاژ CuAl4 دارای 4 درصد آلومینیوم است، آلیاژ CuAl10 دارای 10 درصد آلومینیوم است و آلیاژ CuAl20 دارای 20 درصد آلومینیوم است. این تفاوت در درصد آلومینیوم باعث تفاوت در خواص این چهار آلیاژ می شود. آلیاژ CuAl20 دارای استحکام کششی و مقاومت تسلیم بسیار بالاتری نسبت به آلیاژ CuAl2، CuAl4 و CuAl10 است. این تفاوت در خواص مکانیکی به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl20 است. آلیاژ CuAl20 دارای مقاومت بسیار بهتری در برابر خوردگی نسبت به آلیاژ CuAl2، CuAl4 و CuAl10 است. این تفاوت در خواص شیمیایی نیز به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl20 است. آلیاژ CuAl20 معمولاً گران تر از آلیاژ CuAl2، CuAl4 و CuAl10 است. این تفاوت در قیمت به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl20 است. آلیاژ CuAl20 دارای سختی جوشکاری بالاتری نسبت به آلیاژ CuAl2، CuAl4 و CuAl10 است. این تفاوت در سختی جوشکاری نیز به دلیل درصد آلومینیوم بالاتر در آلیاژ CuAl20 است.

جمع‌بندی

آلیاژ مس و آلومینیوم آلیاژی است که دارای خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوبی است و در صنایع مختلف کاربرد دارد. این آلیاژ دارای مزایای زیادی مانند مقاومت در برابر خوردگی، هدایت الکتریکی و حرارتی خوب است، اما قیمت نسبتاً بالایی دارد و سختی جوشکاری آن زیاد است.

فلزات, مقالات در گروه صبا | نویسنده : امید مرادی | بروزرسانی : 29 آبان 1402