جوشکاری تیگ (به انگلیسی TIG) یکی از رایج‌ترین روش‌های جوشکاری است که از انواع جوشکاری قوس الکتریکی محسوب میشود. در این فرایند برخلاف روش‌های دیگر جوشکاری، از یک الکترود غیرمصرفی از جنس تنگستن استفاده میشود تا جریان الکتریسیته را بین قطعه کار و الکترود انتقال دهد. الکترود تنگستن که مصرفی نمی‌باشد توسط ابزاری به نام تورچ جوشکاری تیگ نگه داشته شده و عملیات جوشکاری را به انجام می‌رساند. در این روش از جوشکاری ایجاد حوضچه مذاب می‌تواند باعث شود تا مناطق تحت حرارت اکسید شوند. به همین دلیل است که از گازهای خنثی استفاده شده و از اکسید شدن قطعات جلوگیری میشود. بهترین گاز برای این کار آرگون است که باعث شده تا نام این روش به جوشکاری تیگ آرگون نیز شناخته شود. گاز جوشکاری آرگون از تماس مستقیم با هوا و آلودگی‌ها جلوگیری کرده و از ایجاد اکسیداسیون و نشت گازهای مضر جلوگیری میکند. این روش به خصوص برای جوشکاری فلزات حساس به اکسیژن و فلزات ناخالصی استفاده میشود.
اما احتمالاً شما نیز عبارت جوشکاری تیگ بدون گاز را شنیده‌اید و به همین دلیل نیز به این مقاله رجوع کرده‌اید! آیا دستگاهی برای جوشکاری تیگ بدون استفاده از گاز وجود دارد؟ در پاسخ باید گفت که بله چنین دستگاهی وجود دارد. جوشکاری تیگ بدون گاز یک تکنیک جوشکاری است که در آن از گاز محافظ برای محافظت از قوس و حوضچه مذاب استفاده نمی‌شود. این روش جوشکاری معمولاً برای جوشکاری فلزاتی استفاده میشود که در برابر هوا مقاوم هستند، مانند فولاد ضد زنگ، مس، و برنج.
در برخی موارد، جوشکاری آرگون یا تیگ بدون گاز (gasless TIG welding) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش که نیازمند دستگاه جوش آرگون بدون گاز است، از الکترودهای مخصوصی که حاوی پودرهای فلزی هستند، به جای گاز آرگون برای ایجاد اتصال استفاده میشود. این روش بیشتر برای مکان‌هایی مناسب است که نمی‌توانند به محیط آرگون برای جوشکاری دسترسی داشته باشند و یا حتی این روش مزیت حمل و نقل آسان‌تر را نیز به همراه دارد زیرا دیگر نیازی به حمل کپسول‌های آرگون ندارید.
مزایای جوشکاری تیگ بدون گاز
جوشکاری آرگون بدون گاز مزایای زیر را دارد:
- راحتی: جوشکاری آرگون بدون گاز نیازی به تجهیزات پیچیده یا گاز محافظ ندارد.
- سرعت: جوشکاری آرگون بدون گاز می تواند سریعتر از جوشکاری آرگون با گاز باشد.
- حمل و نقل آسان: در جوشکاری آرگون بدون گاز نیازی به حمل کپسول های آرگون نیست.
چرا در جوش تیگ از گاز استفاده می شود؟
جدا از اینکه بخواهید دستگاه جوش آرگون بدون گاز را خریداری کنید یا خیر، احتمالاً این سوال برای شما پیش می‌آید که چرا باید از گاز در این روش جوشکاری استفاده بکنیم یا حتی نکنیم!؟ در دنیای صنعت و ساختمان‌سازی، جوشکاری یکی از عوامل اساسی برای ایجاد اتصالات قوی و دوام‌آور بین قطعات مختلف است. این عملیات یکی از حیاتی‌ترین عملیات‌های فلزکاری بوده و نبودن آن می‌تواند تولید محصولات فلزی را با مشکلی جدی روبرو کند. از جمله روش‌های جوشکاری، جوشکاری آرگون به دلیل ویژگیهای خاص خود به عنوان یک فناوری مهم شناخته میشود. در جوشکاری تیگ از قوس و لایه محافظ برای فرآیند و عملیات جوش استفاده میشود و از جمله تجهیزات مهم الکترود جوشکاری تنگستن، دستگاه جوش و گاز محافظ است.
در جوش تیگ، از گاز محافظ برای محافظت از قوس و حوضچه مذاب استفاده می شود. گاز محافظ از واکنش فلز مذاب با اکسیژن و نیتروژن موجود در هوا جلوگیری می کند. این واکنش می تواند باعث ایجاد ترک در جوش، کاهش خواص مکانیکی جوش، و آلودگی جوش شود. گاز محافظ مورد استفاده در جوش تیگ معمولاً آرگون است. آرگون یک گاز بی اثر است و با هیچ فلزی واکنش نمی دهد. همچنین، آرگون نقطه جوش بالایی دارد و می تواند در دماهای بالا پایدار بماند. بدون گاز محافظ، کیفیت جوش ممکن است به خطر بیفتد و منجر به عیوب بالقوه و جوش‌های ضعیف‌تر شود.
پس همان‌طور که مشاهده می‌کنید استفاده از گاز در روش تیگ، بسیار مهم است و اما گاهی ممکن است با توجه به شرایط مجبور باشیم از جوشکاری تیگ بدون گاز استفاده کنیم که در این شرایط باید به سراغ دستگاه مخصوص آن برویم.
آیا می توانید جوشکاری TIG را بدون گاز انجام دهید؟
به عبارت ساده، نه، شما نمیتوانید بدون گاز، جوش تیگ انجام دهید! گاز برای محافظت از الکترود تنگستن و حوضچه جوش در برابر اکسیژن مورد نیاز است. بیشتر مشعلهای Tig نیز توسط گاز خنک میشوند، بنابراین عدم استفاده از گاز باعث سوختن مشعل میشود. اگر بخواهید جوشکاری تیگ را بدون گاز انجام دهید، باید حتماً دستگاه مخصوص آن را خریداری نمایید.
اگر بدون گاز جوش تیگ دهید چه اتفاقی می افتد؟
بدون گاز محافظ، جوش نهایی بسیار ضعیف میشود و پس از انجماد، سوراخهایی ایجاد میشود، نقصی که به عنوان تخلخل شناخته میشود. گاز محافظ به عنوان یک پتو بر روی حوضچه جوش مذاب عمل میکند و آلایندههای جوی را خارج میکند. نوع گاز مورد استفاده نیز بر ویژگیهای جوش تاثیر دارد.
فرآیند, مقالات در گروه صبا | نویسنده : امید مرادی | بروزرسانی : 2 بهمن 1402
