به‌طورکلی صنایع از مقاطع فلزی مقاوم به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کنند تا در طولانی‌ مدت دوام داشته باشد و دچار مشکل نشود. پروفیل‌ها یکی از این مقاطع فلزی هستند که از طول زیاد و شکل یکسان و ثابت برخوردارند و برای استفاده در پروژه‌های مختلف صنعتی و ساختمانی کاربرد دارند. مهم‌ترین پروفیل‌های مصرفی در این صنایع فولادی هستند که شکل‌پذیری و مقاومت آن‌ها زیاد است. فرایند گالوانیزاسیون باعث افزایش مقاومت این ورق‌ها در برابر عوامل محیطی و زنگ زدگی می‌شود. مقطع گالوانیزه با استفاده از یک پوشش فلزی روی، آبکاری می‌شود و با گذشت زمان بر روی سطح صفحه ثابت می‌ماند. این فرایند در خواص مکانیکی فولاد تأثیری ندارد و فقط از آن در برابر عواملی مثل زنگ‌زدگی، خراشیدگی و رطوبت حفاظت می‌کند. به همین دلیل موارد مصرف پروفیل و لوله گالوانیزه سنگین نسبت به نمونه‌های معمولی فولاد بسیار بیشتر است. آشنایی با انواع این ورق‌ها و نحوه افزایش مقاومت آن‌ها قبل از استفاده بسیار کاربردی است.

تأثیر فرایند گالوانیزاسیون بر خواص مقاطع فولادی

مقاطع فولادی تولید شده در شرایط محیطی مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد که ممکن است دچار خوردگی یا زنگ‌زدگی شود در نتیجه با گالوانیزاسیون مقاومت این مقاطع افزایش پیدا می کند. از مهم‌ترین اثرات گالوانیزه کردن در فولاد، افزایش ماندگاری آن، کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش اطمینان نسبت به کارایی طولانی‌ مدت آن است. تمام پوشش ایجاد شده در مقاطع، سطحی است و تأثیری در خاصیت فولاد ندارد. روش‌های مختلفی برای گالوانیزه کردن فولاد وجود دارد که می توان گفت انجام تمامی آن ها ساده و کم هزینه است در نتیجه قیمت پروفیل گالوانیزه نسبت به نمونه‌های عادی تنها کمی بیشتر است. 

ویژگی‌های لوله گالوانیزه سنگین

طول لوله‌های گالوانیزه سنگین تقریبا ۶ متر است. ضریب هیزن ویلیامز برای این لوله‌ها بر حسب اینچ محاسبه شده و لوله‌های گالوانیزه از طریق دنده پیچ‌ها به یکدیگر وصل می‌شوند. همچنین برای آب‌بندی آن‌ها از مواد مختلفی استفاده می‌شود. این لوله‌ها پس از استفاده قابل بازیافت هستند و می‌توانند دوباره با افزایش مقاومت، مورد استفاده قرار بگیرند. این لوله‌ها درزدار هستند که پس از گالوانیزه شدن، رزوه می‌شوند.

انواع روش‌های تولید پروفیل و لوله گالوانیزه سنگین

لوله گالوانیزه سنگینگالوانیزاسیون بر روی فلز به دو روش گرم و سرد انجام می‌شود.

گالوانیزه گرم:این روش گالوانیزه کردن بسیار قدیمی است. صفحات فولادی در این روش در دمای ۴۶۰ درجه سانتی‌گراد در داخل مخزن روی غوطه‌ور می‌ماند تا میان روی و فولاد واکنش شیمیایی ایجاد شود. از مرز این دو لایه به سمت سطح از درصد آهن کاسته و به روی افزوده می شود تا جایی که بر روی سطح به طور کامل با لایه ای از فلز روی خالص پوشیده می شود.  لایه ایجاد شده حدود ۱۰۰ تا ۱۳۰ میکرون ضخامت دارد که به واسطه ی سطح ناصاف ورق، سطح یکنواخت و صافی هم ندارد. کاربرد اصلی آن‌ها در انتقال سیالاتی مثل آب و گاز است. این لوله‌ها به دلیل تماس مداومی که با رطوبت دارند در معرض زنگ‌زدگی و خوردگی هستند به همین دلیل گالوانیزه کردن آن‌ها باعث افزایش مقاومت، کارایی و دوام لوله‌ها می‌شود. تمام این عوامل در کنار هم باعث اختلاف قیمت لوله گالوانیزه با نمونه ساده آن می شود. پروفیل و لوله گالوانیزه سنگین تولید شده از این روش برای استفاده در گاردریل جاده‌ها، مخازن آب‌ گرم‌کن، دکل‌های مخابراتی، انتقال سیالات، تیر‌های برق و… مناسب است. انجام گالوانیزاسیون گرم برای ورق‌های فولادی مقاومت بسیار مطلوبی ایجاد می‌کند و در افزایش عمر و دوام آن‌ها نقش مهمی دارد.

گالوانیزه سرد:در این روش نمک‌های روی معمولا داخل محلول آب و در یک حوضچه سرد در سطح فولاد قرار می‌گیرند. میزان ضخامت لایه روی ایجاد شده حدود ۲۵ میکرون بوده و بسیار صاف و براق است که این سطح صاف به واسطه ی سطح صاف ورق ایجاد می شود. این پروفیل‌ها برای استفاده در ساخت قطعاتی مثل پیچ‌ومهره، صنعت خودرو‌سازی، فلزات مورد استفاده در پزشکی و مواردی از این‌ قبیل مناسب هستند.

پروفیل گالوانیزه سنگین و خواص آن

برای تولید پروفیل گالوانیزه سنگین از ورق سیاه استفاده مشود. این پروفیل‌ها برای مصارف صنعتی و ساختمانی تولید می‌شوند و به‌صورت مربع و مستطیل هستند. ضخامت آن‌ها بیش از 1.5 میلیمتر است و تنوع ابعاد زیادی دارند. از خاصیت‌های این ورق‌ها می‌توان به پایداری پیچشی و خمشی زیاد، سختی سطحی بسیار بالا و جوش‌پذیری عالی آن ها اشاره کرد. این محصول می‌تواند وزن بالایی را تحمل کند. در کنار همه این ویژگی‌ها قیمت این ورق‌های سنگین بسیار مناسب است. در تعیین قیمت این مقاطع ابتدا وزن محصول را در نظر می‌گیرند و بر اساس ضخامت آن، واحد‌های قیمتی مختلفی اعلام می‌شود. هرچه صفحات نازک‌تر باشد، قیمت آن نیز بیشتر می‌شود. اما به دلیل تعیین قیمت بر اساس وزن، قیمت پروفیل سنگین بیشتر از نمونه سبک است.

پروفیل گالوانیزه سبک و خواص آن

برای تولید  لوله گالوانیزه سبک از ورق‌ روغنی استفاده می‌شود که ضخامت آن‌ها کمتر از 1.5 میلی‌متر است. همچنین برای استفاده در صنعت لوازم‌خانگی، خودروسازی، کانتینر و… کاربرد دارد. این پروفیل‌ها با عنوان قوطی مبلی شناخته می‌شوند و خصوصیات عالی و کاربرد فراوانی در صنایع دارند. از خواص این صفحات می‌توان به کیفیت عالی، قطر و ضخامت دقیق و ظرافت زیاد آن اشاره کرد. یکی از ویژگی‌های اصلی این مقاطع فرم‌پذیری عالی آن است. این ورق فلزی قابلیت آبکاری دارد و از تنوع وزنی مطلوبی برخوردار است. قیمت پروفیل سبک گالوانیزه بر اساس قیمت پروفیل سبک و فرآیند گالوانیزاسیون تعیین می‌شود. برای تولید آن نیز از روش گالوانیزه سرد استفاده شده که در نتیجه انرژی کمتری مصرف می‌شود و تولید مقرون‌ به‌ صرفه ای دارد. 

نتیجه‌گیری

لوله گالوانیزه سنگین از پروفیل‌های فولادی تولید شده است که پوششی مقاوم از جنس روی بر سطح آن ها قرار گرفته است. به دلیل مقاومت زیاد این لوله‌ها استفاده از آن‌ها در صنایع سنگین بسیار زیاد است. پروفیل‌های گالوانیزه، امروزه برای استفاده در صنایع، اولین گزینه هستند. همان طور که توضیح دادیم قیمت این ورق‌ها نیز بر اساس نوع و وزن هر یک از آن ها متفاوت است. 

پروفیل آهن, گالوانیزه و گلخانه, مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 27 آبان 1402