شاید استفاده از پروفیل مبلی برای سیستم‌های آبرسانی باتوجه به مقاومت کمی که دربرابر زنگ‌زدگی و خوردگی دارد، خیلی منطقی به‌نظر نرسد اما به‌لطف کیفیت سطحی بالا و به کمک آبکاری از این مقاطع هم، برای این منظور می‌توان استفاده کرد. این سیستم‌ها را می‌توان به دو بخش اصلی تقسیم کرد. 1.لوله‌های توکار که برای انتقال آب از مخزن به مصرف‌کننده استفاده می‌شود. 2.علمک حمام و شیرآب که کنترل‌کننده‌ی دما، حجم و شکل خروج آب هستند. در این مقاله به طور خاص درمورد کاربرد ضخامتهای 0.7 تا 0.8 برای تولید علمک حمام و شیرآب به‌عنوان بخش انتهایی سیستم‌های آبرسانی توضیح خواهیم داد.
انواع علمک حمام
شاید پیشتر علم دوش حمامی محصولی ساده بود که از یک لوله و یک پنل دوش ساخته می‌شد اما امروز نوع طراحی این محصول تغییرات چشم‌گیری پیدا کرده است. دوش‌ها اغب نه از یک قسمت بلکه چند بخش مجزا ساخته شده که هرکدام از آن‌ها کاربرد خاص خود را دارند. به‌عنوان مثال امروزه در ساده‌ترین حالت دوش‌ها از یک قسمت ثابت و یک قسمت متحرک یا دوش تلفنی ساخته شده‌اند. برای نمونه‌های خاص‌تر از دوش ماساژوری، دوش ضدرسوب، دوش دیجیتالی با قابلیت پخش موزیک و رقص نور و دوش‌های هوشمند هم استفاده می‌شود. اما برای بررسی پرمصرف‌ترین نمونه‌ها می‌توان به دو شکل ثابت و متحرک اشاره کرد که باتوجه به طراحی هم جداگانه و هم تواما قابل استفاده هستند.
1.ثابت:
علم دوش ثابت، لوله یا پروفیل سبک است که یا مستقیما از شیرآب بیرون آمده و به شکل ثابت به دیوار متصل شده است یا شیر آب خود مستقلا به دیوار متصل شده و لوله یا پروفیل علم دوش نیز به کمک لوله توکار مستقیما از دیوار خارج شده است. در هر دو صورت علمک به شکل ثابت قرار می‌گیرد و تنها تا حدی امکان تغییر زاویه پنل دوش وجود دارد.
2.متحرک:
علمک متحرک یا تلفنی که با نام علمک دوکاره هم شناخته می‌شود اما، نمونه‌ای است که برای ساخت آن نه از لوله بلکه از پنل‌های مخصوص استفاده شده است. این نوع دوش‌ها درواقع دو وظیفه اصلی دارند و همین موضوع هم باعث شده در صنعت با نام علمک دوکاره شناخته بشود.
ویژگی‌های مطلوب پروفیل مبلی
پیشتر برای ساخت علمک دوش تنها از لوله مبلی استفاده می‌شد اما امروزه و در طراحی‌های مدرن استفاده از پروفیل سبک هم بسیار رواج پیدا کرده است. ظاهر ساده اما خاص‌تر پروفیل با طراحی مدرن پنل دوش هم سنخیت بیشتری دارد و هم در عین سادگی می‌تواند ظاهری متفاوت ایجاد کند.
1.فرآیندپذیری پروفیل مبلی
برای ساخت و تولید این علم دوش‌ها، میزان فرآیندپذیری به دو دلیل اهمیت زیادی دارد: 1. خطا خمکاری ( غرشدگی و شکستگی) به حداقل می‌رسد. 2. ایجاد یک خم دقیق و درست امکان عبور آب با سرعت و حجم بالا را فراهم می‌کند.
زاویه‌ای که در علمک ایجاد می‌شود چیزی نزدیک به 90 درجه است. این که علمک به شیرآب یا به دیوار متصل باشد هم تفاوتی در درجه زاویه خم آن ایجاد نمی‌کند. به‌لطف فرآیندپذیری خوب پروفیل سبک بدون آن که فضای داخلی پروفیل تغییر حجمی داشته باشد زاویه مورد نظر در آن ایجاد می‌شود. شاید این تغییر زاویه تا حدی سرعت حرکت آب داخل لوله را کاهش دهد اما باتوجه به این که تغییر حجمی به وجود نیامده است مشکلی ایجاد نمی‌شود.
2.قابلیت آبکاری پروفیل مبلی
قابلیت آبکاری به‌ویژه برای تولید علمک حمام فاکتوری ضروری است چرا که نبود لایه آبکاری باعث می‌شود پروفیل به سرعت در تماس با آب و بخار آب دچار زنگ‌زدگی بشود. پیش‌روی زنگ، همان‌طور که می‌دانید به شکلی باعث خوردگی فولاد و به مرور باعث از بین رفتن آن به طور کامل می‌شود. به عبارت دیگر اکسایش ساختار مستحکم فولاد را از هم می‌پاشد و این آلیاژ سخت را تبدیل به پودری قرمز رنگ و سست می‌کند.
برای حل این مشکل آبکاری نیکل–کروم بهترین و مناسب‌ترین روش است. به دلیل آن که هم مقاومت خوبی دربرابر زنگ‌زدگی ایجاد می‌کند و هم سطح صیقلی و آینه‌ای آن جذابیت ظاهری علمک را دوچندان می‌کند.
3. قیمت به‌صرفه پروفیل مبلی
پروفیل مبلی گرچه به ازای هر کیلو درمقایسه با سایر مقاطع فولادی قیمت بیشتری دارد اما باتوجه به این که قیمت پروفیل مبلی براساس وزن آن در شاخه تعیین می‌شود نهایتا هر شاخه از آن قیمت به صرفه‌ای دارد. ضخامت کم و سطح مقطع کوچک علت این وزن و به دنبال آن قیمت پایین است.
چرا پوشش نیکل-کروم بهترین گزینه برای آبکاری علمک حمام است؟
همان‌طور که پیشتر هم به آن اشاره کردیم پروفیل سبک مقطعی ظریف است که مشابه هر محصول فولادی دیگری در معرض اکسیژن به سرعت زنگ می‌زند. عبور دائمی آب از داخل این پروفیل سرعت این واکنش را حتی بیشتر هم می‌کند. به همین دلیل پروفیل حتما برای استفاده به عنوان علمک حمام باید به روشی مقاوم آبکاری بشود. بهترین، زیباترین و مقاوم‌ترین روش نیز آبکاری نیکل- کروم است. در این نوع آبکاری از دو لایه فلز متفاوت به عنوان پوشش محافظ استفاده می‌شود و دقیقا همین پوشش دولایه علت اصلی مقاومت فلز مادر دربرابر اکسیداسیون و حتی ضربه است.
آبکاری نیکل- کروم طی چند مرحله انجام می‌شود. بدیهی است که برای کسب بهترین نتیجه، تمام این مراحل باید با دقت و به درست‌ترین شکل ممکن انجام بشود. سه مرحله‌ی زیرسازی، آبکاری و پسیوکاری مراحل اصلی است که قطعه برای آبکاری شدن پشت سر میگذارد.
1.زیرسازی
در این مرحله سطح پروفیل از هر نوع ماده ناخالص و مزاحمی پاک می‌شود. این لازمه‌ی نشستن لایه آبکاری بر روی فلز مادر است. پروفیل مبلی خود سطح بسیار صیقلی و مناسبی دارد که دشواری انجام این مرحله را به حداقل می‌رساند.
2.آبکاری
دراین مرحله لایه آبکاری بر سطح قطعه اعمال می‌شود. این فلز مادر است که روش انجام آن را تعیین می‌کند. اما به هرحال و فارغ از شکل انجام آبکاری، این مرحله به تجهیزات زیادی چون وان آبکاری، آند، محلول الکترولیت و … نیاز دارد.
3.پسیوکاری
این مرحله قدم نهایی در فرآیند کلی آبکاری است که طی آن عملیات اصلی آبکاری متوقف شده و پوشش استحکام اصلی خود را به‌دست می‌آورد.
سخن پایانی
در پاسخ به سوال مطرح شده در عنوان و باتوجه به مواردی که به آن‌ها اشاره کردیم لوله و پروفیل‌های مبلی می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای تولید سیستم‌های آبرسانی باشند درصورتی که به درستی و باکیفیت بالا آبکاری شده باشند چرا که باتوجه به تمایل زیاد آهن به ترکیب شدن با اکسیژن این کیفیت آبکاری است که ماندگاری و کیفیت محصول نهایی را تعیین می‌کند.
لوله و پروفیل مبلی, مقالات در گروه صبا | نویسنده : سروناز خسروی راد | بروزرسانی : 16 آبان 1402
